AK Parti ve MHP tarafınca hazırlanan, basına ve toplumsal medyaya yönelik yaptırımlar içeren ‘Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin tali görüşmeleri, TBMM Dijital Mecralar Komisyonu’nda dün yapıldı.
CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, kurulda yaptığı konuşmada şunları kaydetti:
“Dezenformasyonla gayret etme teziyle hazırlanan teklifte dezenformasyon tarifi yapılmıyor. Yasa, ‘dezenformasyon yasası’ değil; yasa, ‘muhalif sesleri susturma’ yasası. Bu yasanın ismini koyacaksak ‘dezenformasyon yasası’ değil ya ‘sansür yasası’ ya da ‘muhalif sesleri susturma yasası’ diyeceğiz. ‘TÜRKEN 1 milyarı Amerika’ya gönderdi, Sayın Cumhurbaşkanı’nın oğlu gönderdi, kızı aldı’ dersem dezenformasyonla mı cezalandırılacağım? ‘Benzine artırım geldi’ dersem dezenformasyonla mı cezalandırılacağım? Ya da ‘Dolar arttı’ dersem, ‘TÜİK palavra söylüyor’ dersem halkı kaygıya mi teşvik etmiş olacağım? Daha somut bir şey söyleyeyim: ‘Ormanlar yanıyor, devlet nerede’ dersem dezenformasyon mu yapmış olacağım? Bunu nasıl yorumlayacağız?
“İletişim Başkanlığı’nın eteğindeki taşları dökmesi gerekiyor”
Dezenformasyondan konuşacaksak evvel Türkiye’deki İrtibat Başkanlığı’nın eteğindeki taşları dökmesi gerekiyor; şayet dezenformasyon eleştirisi yapıyorsa eteğindeki taşları dökecek, milletvekillerini amaç göstermeyecek, evvel bu zihniyeti değiştirecek. Ya da iktidar partisinin milletvekilleri, troller üzerinden yeni bir müddetç başlatıp daha sonra tüm dünyaya trol oldukları ispatlanan yeşil toplarla rezil olmayacak. Öte yandan, ’dezenformasyon’ söylemiş olduğinizde biz niçin çekiniyoruz? Zira siz, şöyleki bir yargı sistemi oluşturdunuz Türkiye’de: Öngörülemeyen. Vilayet Liderimiz tweet attı, altı yıl ceza aldı. Belediye Liderimiz bir kelam söylemiş, yargılanıyor. Ancak dönüp bakıyorsunuz; Genel Liderimize yumruk atan bir inek hırsızı iki yıllık bir sıradan yaralama ceza alıyor. Ki bu salonda kimin vicdanı var ise orada bir sıradan yaralama değil, ne kastı olduğunu epeyce net bir biçimde de görür.
“Türkiye’nin yüzde 80’i dinlendiğini düşünüyor”
Türkiye’nin yüzde 80’inden çoksı dinlendiğini düşünüyor. Bakkal da dinlendiğini düşünüyor, siyasetçi de dinlendiğini düşünüyor. bu biçimde bir ortamdayız, o denli bir yasa teklifi yapıyoruz ki tam bombayı aslında bırakıyoruz. Dönüp şunu demeyeceksiniz. ‘Ya Almanya’da da var, Fransa’da da var, İngiltere’de var.’ Niçin? Zira Almanya’da, Fransa’da, İngiltere’de bu bahisler o kadar uzun tartışıldı, bütün paydaşlar sürece katıldı, bir düzenleme ortaya çıktı. bir daha mesela; daima referans verilen AB’deki Dijital Hizmetler Yasası’nda, lakin iki yıllık uzun tartışmaların sonunda uzlaşmaya varıldı. Biz ise tıpkı 2020’de olduğu üzere AKP ve MHP’nin yeni dayatması ile karşı karşıyayız.”
“BTK şahısları fişliyor mu”
Adıgüzel, BTK’nın internet servis sağlayıcılarından abonelerinin erişim trafik kayıtlarını sistemli biçimde istemesine değinerek, BTK yöneticilerine “BTK internet abonelerini profilliyor mu” diye sordu. Adıgüzel, açıklamasına şöyleki devam etti:
“BTK Başkanlığı, tüm telekomünikasyon şirketlerine ‘gizli’ ibaresiyle bir yazı gönderiyor. Yazıda, bütün şirketlerin abonelerine dair şu ayrıntıları istiyor: Kullanıcı ismi, IP bilgisi, trafik başlama vakti, trafik bitiş vakti, maksat IP yani erişilen adres, indirilen bilgi ölçüsü, yüklenen bilgi ölçüsü. Ayrıyeten kimlik dataları de toplanıyor, vatandaşların adreslerinden annelerinin kızlık soyadına kadar kaydediliyor. İnternet abonelerine ilişkin trafik ayrıntıları de şahsi data niteliğinde bu ortada. şahsi bilgi olan trafik bilgisinin işletmeciler tarafınca BTK’ya aktarılması Anayasa Mahkemesi tarafınca aslında Anayasa’ya ters bulunmuş ancak yapılan süreçte BTK hiç çekinmiyor. Aslında süreç, yetki tarafından de sakat. BTK, karar organı heyeti lakin BTK Lideri yazı göndermiş. Ayrıyeten ‘gizli’ ibaresini de kamuoyundan saklama çabası… Lakin bu artık yargıya yansıdığı için ben buna ulaşabildim. Ben de buradan sormak isterim hepinizin önünde. ‘BTK bireyleri mi fişliyor? Şayet fişlemiyorsa da beni profilliyor mu? Yani ‘Bu adam 35-40 yaş içinde, şu kadar maaşı olan, Atatürk’le ilgili haberleri beğenen, kedi sever’ bu biçimde beni fişliyor musunuz?’ Zira bu ayrıntıların sizinle paylaşılması benim için bir soru işareti. ‘Yarın da Türkiye’yi Cambridge Analytica üzere bir skandalla baş başa mı bırakacaksınız’ diye sorarım.
“BTK bir kolluk ünitesi mi”
BTK, sürecin öne sürülen sebebinin önleyici ve istihbarat olduğunu söylüyor fakat sorduğumuz sorularda istihbaratın da bu işle hiç bir alakasının olmadığı tabir ediliyor. BTK bir kolluk ünitesi mi? BTK bir istihbarat ünitesi mi? İstihbarat ünitesi olmadığı açık. BTK’nın bu evrak ve ayrıntıları öbür kurum ve kuruluşlarla paylaşmayacağının garantisi var mı? Bu evrak ve ayrıntıların öteki hedeflerle kullanması, şahsi davranış verisinin manipülasyonu açısından kritik değil mi? Dünyada bu biçimde birkaç tane skandal var. Edward Snowden’ın ifşa ettiği ABD’nin, başta ABD vatandaşları olmak üzere yurt dışı dahil irtibat kayıtlarını tuttuğu skandalı hepimiz epey yakından hatırlıyoruz. Ayrıyeten bir daha BTK, isimli süreçlerde gerektiği vakit irtibat, trafik bilgisini gönderebilmek için bu kayıtları tuttuğunu belirtmiş. Kayıtların tutuluş mühleti ise soykırım cürmü ve insanlığa karşı kabahatlerde mühlet aşımı bulunmadığından süresiz olarak belirtilmiş. Yani BTK, vatandaşları olağan soykırım şüphelisi ya da insanlığa karşı potansiyel hatalı olarak görüyor, bu durum kabul edilemez. CMK husus 135 gereği, irtibatın tespiti, olağan durumda hâkim sonucu, olağanüstü durumlarda da savcı sonucu daha sonrası hâkim onayıyla mümkündür. BTK’nın bu uygulaması, bu hâliyle açıkça kanuna alışılmamıştır. Daha evvel BTK’nın muadili olan kurum FETÖ’cülerin yuvasıdır. Bireylerin profillenebileceği bu kritik datalar ne kadar inançtadır?” (ANKA)
CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, kurulda yaptığı konuşmada şunları kaydetti:
“Dezenformasyonla gayret etme teziyle hazırlanan teklifte dezenformasyon tarifi yapılmıyor. Yasa, ‘dezenformasyon yasası’ değil; yasa, ‘muhalif sesleri susturma’ yasası. Bu yasanın ismini koyacaksak ‘dezenformasyon yasası’ değil ya ‘sansür yasası’ ya da ‘muhalif sesleri susturma yasası’ diyeceğiz. ‘TÜRKEN 1 milyarı Amerika’ya gönderdi, Sayın Cumhurbaşkanı’nın oğlu gönderdi, kızı aldı’ dersem dezenformasyonla mı cezalandırılacağım? ‘Benzine artırım geldi’ dersem dezenformasyonla mı cezalandırılacağım? Ya da ‘Dolar arttı’ dersem, ‘TÜİK palavra söylüyor’ dersem halkı kaygıya mi teşvik etmiş olacağım? Daha somut bir şey söyleyeyim: ‘Ormanlar yanıyor, devlet nerede’ dersem dezenformasyon mu yapmış olacağım? Bunu nasıl yorumlayacağız?
“İletişim Başkanlığı’nın eteğindeki taşları dökmesi gerekiyor”
Dezenformasyondan konuşacaksak evvel Türkiye’deki İrtibat Başkanlığı’nın eteğindeki taşları dökmesi gerekiyor; şayet dezenformasyon eleştirisi yapıyorsa eteğindeki taşları dökecek, milletvekillerini amaç göstermeyecek, evvel bu zihniyeti değiştirecek. Ya da iktidar partisinin milletvekilleri, troller üzerinden yeni bir müddetç başlatıp daha sonra tüm dünyaya trol oldukları ispatlanan yeşil toplarla rezil olmayacak. Öte yandan, ’dezenformasyon’ söylemiş olduğinizde biz niçin çekiniyoruz? Zira siz, şöyleki bir yargı sistemi oluşturdunuz Türkiye’de: Öngörülemeyen. Vilayet Liderimiz tweet attı, altı yıl ceza aldı. Belediye Liderimiz bir kelam söylemiş, yargılanıyor. Ancak dönüp bakıyorsunuz; Genel Liderimize yumruk atan bir inek hırsızı iki yıllık bir sıradan yaralama ceza alıyor. Ki bu salonda kimin vicdanı var ise orada bir sıradan yaralama değil, ne kastı olduğunu epeyce net bir biçimde de görür.
“Türkiye’nin yüzde 80’i dinlendiğini düşünüyor”
Türkiye’nin yüzde 80’inden çoksı dinlendiğini düşünüyor. Bakkal da dinlendiğini düşünüyor, siyasetçi de dinlendiğini düşünüyor. bu biçimde bir ortamdayız, o denli bir yasa teklifi yapıyoruz ki tam bombayı aslında bırakıyoruz. Dönüp şunu demeyeceksiniz. ‘Ya Almanya’da da var, Fransa’da da var, İngiltere’de var.’ Niçin? Zira Almanya’da, Fransa’da, İngiltere’de bu bahisler o kadar uzun tartışıldı, bütün paydaşlar sürece katıldı, bir düzenleme ortaya çıktı. bir daha mesela; daima referans verilen AB’deki Dijital Hizmetler Yasası’nda, lakin iki yıllık uzun tartışmaların sonunda uzlaşmaya varıldı. Biz ise tıpkı 2020’de olduğu üzere AKP ve MHP’nin yeni dayatması ile karşı karşıyayız.”
“BTK şahısları fişliyor mu”
Adıgüzel, BTK’nın internet servis sağlayıcılarından abonelerinin erişim trafik kayıtlarını sistemli biçimde istemesine değinerek, BTK yöneticilerine “BTK internet abonelerini profilliyor mu” diye sordu. Adıgüzel, açıklamasına şöyleki devam etti:
“BTK Başkanlığı, tüm telekomünikasyon şirketlerine ‘gizli’ ibaresiyle bir yazı gönderiyor. Yazıda, bütün şirketlerin abonelerine dair şu ayrıntıları istiyor: Kullanıcı ismi, IP bilgisi, trafik başlama vakti, trafik bitiş vakti, maksat IP yani erişilen adres, indirilen bilgi ölçüsü, yüklenen bilgi ölçüsü. Ayrıyeten kimlik dataları de toplanıyor, vatandaşların adreslerinden annelerinin kızlık soyadına kadar kaydediliyor. İnternet abonelerine ilişkin trafik ayrıntıları de şahsi data niteliğinde bu ortada. şahsi bilgi olan trafik bilgisinin işletmeciler tarafınca BTK’ya aktarılması Anayasa Mahkemesi tarafınca aslında Anayasa’ya ters bulunmuş ancak yapılan süreçte BTK hiç çekinmiyor. Aslında süreç, yetki tarafından de sakat. BTK, karar organı heyeti lakin BTK Lideri yazı göndermiş. Ayrıyeten ‘gizli’ ibaresini de kamuoyundan saklama çabası… Lakin bu artık yargıya yansıdığı için ben buna ulaşabildim. Ben de buradan sormak isterim hepinizin önünde. ‘BTK bireyleri mi fişliyor? Şayet fişlemiyorsa da beni profilliyor mu? Yani ‘Bu adam 35-40 yaş içinde, şu kadar maaşı olan, Atatürk’le ilgili haberleri beğenen, kedi sever’ bu biçimde beni fişliyor musunuz?’ Zira bu ayrıntıların sizinle paylaşılması benim için bir soru işareti. ‘Yarın da Türkiye’yi Cambridge Analytica üzere bir skandalla baş başa mı bırakacaksınız’ diye sorarım.
“BTK bir kolluk ünitesi mi”
BTK, sürecin öne sürülen sebebinin önleyici ve istihbarat olduğunu söylüyor fakat sorduğumuz sorularda istihbaratın da bu işle hiç bir alakasının olmadığı tabir ediliyor. BTK bir kolluk ünitesi mi? BTK bir istihbarat ünitesi mi? İstihbarat ünitesi olmadığı açık. BTK’nın bu evrak ve ayrıntıları öbür kurum ve kuruluşlarla paylaşmayacağının garantisi var mı? Bu evrak ve ayrıntıların öteki hedeflerle kullanması, şahsi davranış verisinin manipülasyonu açısından kritik değil mi? Dünyada bu biçimde birkaç tane skandal var. Edward Snowden’ın ifşa ettiği ABD’nin, başta ABD vatandaşları olmak üzere yurt dışı dahil irtibat kayıtlarını tuttuğu skandalı hepimiz epey yakından hatırlıyoruz. Ayrıyeten bir daha BTK, isimli süreçlerde gerektiği vakit irtibat, trafik bilgisini gönderebilmek için bu kayıtları tuttuğunu belirtmiş. Kayıtların tutuluş mühleti ise soykırım cürmü ve insanlığa karşı kabahatlerde mühlet aşımı bulunmadığından süresiz olarak belirtilmiş. Yani BTK, vatandaşları olağan soykırım şüphelisi ya da insanlığa karşı potansiyel hatalı olarak görüyor, bu durum kabul edilemez. CMK husus 135 gereği, irtibatın tespiti, olağan durumda hâkim sonucu, olağanüstü durumlarda da savcı sonucu daha sonrası hâkim onayıyla mümkündür. BTK’nın bu uygulaması, bu hâliyle açıkça kanuna alışılmamıştır. Daha evvel BTK’nın muadili olan kurum FETÖ’cülerin yuvasıdır. Bireylerin profillenebileceği bu kritik datalar ne kadar inançtadır?” (ANKA)