CHP Genel Lider Yardımcıları Gülizar Biçer Karaca, Veli Ağbaba, Gamze Akkuş İlgezdi, Bartın Milletvekili ve CHP Parti Meclisi üyesi Aysu Bankoğlu, Bartın Vilayet Lideri Selim Karakaş ve yirmi milletvekillinden oluşan CHP Heyeti, Bartın maden faciasının akabinde CHP Bartın Vilayet Başkanlığı önünde basın açıklaması yaptı.
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, şunları söylemiş oldu:
“Amasra Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin kurumda grizu patlaması niçiniyle yaşanan maden faciasında hepimizi yasa boğan 41 canımızı kaybettik. İstanbul’da, Bartın’da tedavi altında olan madencilerimiz var. Temennimiz daha büyük acıların yaşanmaması, vefat sayılarının daha yükselmemesi. Öncelikle ömrünü kaybeden emekçilerimize Allah’tan rahmet, ailelerine baş sıhhati, yaralılara acil şifalar diliyoruz.
Günlerden beri konuşuluyor. Sayıştay raporu ortada, ikazlar ortada. Çalışanların kazalar olmadan evvel söylemiş oldukleri ortada. Sayıştay raporunda, grizu gaz risklerinin yanı sıra personel sayısının tehlikeli boyutta azaltılmış olduğu, yer altı haberleşme sisteminin uzun müddet kesildiği, 24 saat takip gerektiren tehlikeli gaz ölçüm sisteminin güzel işlemediği yazıyor. Elinizi nereye atsanız ihmal var, vurdumduymazlık var.
Bizler yakın tarihimizde fazlaca büyük acılar yaşadık. bu vakitte içimizi karartan birtakım maden katliamlarını tekrar hatırlamak gerekiyor.
22 Kasım 2003 Ermenek 10 kişi. 8 Eylül 2004’te Kastamonu Küre’de 19. 19 Mayıs 2010 Zonguldak Karadon’da 30. 14 Mayıs 2014 Manisa Soma’da 301. 28 Ekim 2014’te Karaman Ermenek’te 18 ve en son Amasra’da 41 madencimizi iş cinayetine kurban verdik.
Amasra’da, Soma’dan bugüne kadar yaşanmış en büyük maden faciası yaşandı. Maden kesiminde yaşananlar bir mukadderat değil, daima bir cinayet ve katliam haline dönüşmüştür.
“2021 yılında hayatını kaybedenlerin sayısı 75”
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin sayılarına bakılırsa 2022 yılının birinci 9 ayında madencilik iş kolunda meydana gelen kazalarda 53 madencimiz hayatını yitirmiş. 13 Mayıs 2014’ten daha sonra Soma ne kadar inançlı ise 14 Ekim’de Amasra da ne kadar güvenliyse şu an Türkiye’deki tüm madenlerde o kadar inançlıdır. Bir arpa uzunluğu yol alınmamıştır. Türkiye’de hala üç vardiya halinde madenciler mevte inmektedir.
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin datalarına nazaran AKP hükümetleri devrinde madenlerde iş cinayetlerinin sayısı bin 989, maden ve madencilik bölümünde 2021 yılının devletin resmi kayıtlarına nazaran 16 bin 995 iş kazası yaşanmış, SGK datalarına nazaran 2021 yılında Türkiye’de her gün maden bölümünde 47 adet iş kazası gerçekleşmiştir.
ILO bilgilerine göre Avrupa’da 2020-2021 yılları içinde maden bölümünde ölümlü kazalarda Türkiye maalesef birinci sırada. Türkiye’de 2021 yılında kayıtlara göre 75 ölümlü iş kazası olmuşken, Türkiye’ye en yakın ülke 30 ölümlü iş kazasıyla Ukrayna olmuştur. Fransa’da bu sayı 5, Almanya’da 2, Çek Cumhuriyeti’nde 2, İngiltere’de ise 1 olarak tespit edilmiştir. 2020-2021 yılları içinde Estonya, Danimarka, Finlandiya, Belçika, Macaristan, Hollanda, Norveç ve İsveç üzere ülkelerde maden bölümünde ölümlü hadiseye rastlanmamıştır.
niçinse maden kesiminde yaşanan katliamlar daima bizim ülkede ‘kader’ olarak gösterilmektedir. Bu kurumlarda personel sayısı azaltılmış, az sayıda çalışana fazlaca sayıda üretim yapma mecburiliği getirilmiştir.
TTK bünyesinde 2001 yılında 18 bin 25 personel çalışırken, 2021 yılında bu 7 bin 370’e düşürülmüştür. Yani hem kurumların içi boşaltılmış, birebir vakitte denetimsizliğe ve kuralsızlığa terk edilmiştir. Sayıştay buradaki tüm riskleri tek tek açıklamış. Burada yaşanan katliam adeta yıllar evvel ‘geliyorum’ demiş. Türkiye’de artık bu işletmelerin birer şirket mantığıyla yönetilmesine son verilmelidir. Deva özelleştirme de ya da bugün Amasra’da olduğu üzere kamu kurumlarının birer şirket mantığıyla yönetilmesinde değildir. Bu katliamların önüne geçilmesi için aktif kontrol düzeneği kurulmalıdır. Bu çeşit işletmelerde siyasi iktidar baskısına ve liyakatsizliğe derhal son verilmelidir.
Grizu patlamaları önlenebilir, öngörülebilir olaylardır. Bunun için bilimsel raporların dikkate alınması gerekmektedir. Tüm madenlerimizde hayat odaları zarurî tutulmalıdır. Çalışma Bakanlığı, madenlerdeki teftişleri daima ve zarurî hale getirmelidir. İş sıhhati ve güvenliği önlemlerini hiçe sayan tüm sorumlular, kuruluşlar hakkında caydırıcı cezalar, yaptırımlar devreye sokulmalıdır.
Burada birfazlaca sorumlu var lakin burada patronun özeleştiri, sorgulaması yapması gerekirken, sendikanın da kesinlikle sorumluluğu tartışılmalıdır. Personel sendikalardan sorumlu bir genel lider yardımcısı olarak bunu söylüyorum. Şayet sendika çalışılmayacak bir yerde personellerin ihtarlarına karşın çalışmaya devam ediyorsa kesinlikle bu sendikaların da sorumluluğu göze alınmalıdır.
Bu maden faciasının akabinde kamuoyunda epey lisana getirilmeyen üç konu var. Birincisi ‘kader’ telaffuzuyla başlayan bir istismar. İkincisi liyakatsizlik. Üçüncüsü özelleştirme. Her şey yazgıya bağlayınca hatalı Allah oluyor, bunların hiç bir sorumluluğu kalmıyor. Mukadderat bizimle misal üretim yapan Japonya’da niçin işlemiyor? Almanya’da, Amerika’da, Fransa’da niçin ‘kader planı’ devreye girmiyor?
Hatırlayın, Soylu ilgili tezler ortaya çıktıktan daha sonra, ‘bize yaptıran Allah’tır’ demişti. ‘Kader’ diye insanları kandırıyorlar. Mukadderata bu kadar inanıyorsan niçin 3 bin kişilik müdafaa ordusuyla geziyorsun? Ya da niçin zırhlı araçlara binerek geziyorsun? Bu ‘kader planı’ niçin daima fakirde, garibanda, işçi de devreye giriyor? Millet açken, sen Saray’da lüks ortasında yaşarken, makam otomobilleriyle vergiler çarçur edilirken baht niçin devreye girmiyor? Maden faciasında ölen çalışanlarımız yazgı mahkumu değil, ihmalkarlığın mağdurudur, ihmal merhumlarıdır. Ekonomik krizini yazgı yapıyor, uyuşturucu kaçakçılığını yazgı yapıyor, hırsızlığı mukadderat yapıyor, torpil yaparken baht planı devreye giriyor, iş cinayetlerini, ihmallerini mukadderat yapıyor. AKP ise bunu izliyor.
“Türkiye Taş Kömürü Kurumu’nda son 20 yılda kurumun içini boşalttılar”
Soma’daki maden faciasının üzerinden 8 yıl geçti. Hakkında soruşturma başlatılan devlet vazifelileri hakkında hakikat düzgün iddianame bile hazırlanmadı. Soma Holding’in sahibi 4,5 yıl mahpus yaptı. İki yıl evvel düzenlenen infaz maddesinden yararlanarak özgür bırakıldı. Hatalı yok, sorumluluk yok. Cezasızlık da denetimsizliği artırıyor. Ölen, öldüğüyle kalıyor.
İkincisi ise liyakatsizlik ve siyasi yakınlık. Türkiye Taş Kömürü Kurumu’nda son 20 yılda kurumun içini boşalttılar. nazaranve getirilenleri iş bilmeyen, direktif vermeyen şahıslar olduğu sık sık medyada yer aldı. Bu madenlerde önce on binlerce insan çalışırdı artık özelleştirmelerle, tasfiyelerle bu sayı 400’lere, 500’lere indi.
Patlama olan madende evvelden 5 bin artık ise 400 kişinin çalıştığı söyleniyor. 5 bin çalışanın yaptığı işi, 400 madenci yapıyor. Bu iş yükünü bu kadar personel nasıl karşılasın? Bu kadar sayıda madenci aşağıya inerek üretim mi yapacak, nakliye mi yapacak, denetim mü yapacak, disiplini mi sağlayacak, materyalleri mi taşıyacak, gaz ölçüsünü mı ölçecek?
“TTK’nın misyon alanı epey önemli biçimde daralttılar”
Bu facianın öteki kararı ise özelleştirmedir. TTK’nın nazaranv alanı epey önemli biçimde daralttılar. Bu daraltılan bölgelerinde TTK’nın elinden alınarak öbür işletmelere tahsis edileceği gündemde. Bakan maden ocağını günler evvelden ziyaret ediyor, Sayıştay Güç Kümesi lideri ziyaret ediyor. Bu maden ocağı devlete ilişkin lakin başında özel işletmeler mevcut. Şayet patlamalar olmasaydı tahminen de iş güvenliği maliyet ögesi olarak gösterilip kendi yandaş bürokratlarıyla özelleştirmeyi gündeme getireceklerdir. Emel her zamanki üzere yandaşı beslemek ve kamuyu tasfiye etmek.
Biz CHP olarak Soma’nın da Bartın’ın da göz göre bakılırsa gelen iş cinayetleri olduğunu biliyoruz ve bunların hesabını soracağımızı buradan belirtmek istiyoruz. Suça ‘kader’ atanlar ne kadar ihmalleri var ise hepsinin hesabını verecekler.
CHP olarak kesinlikle bununla ilgili bir araştırma kurulu kurulmasını; kim hatalıysa, kimin dikkatsizliği var ise, gereken soruşturmanın aktif bir formda yapılmasını söyleyeceğimizi belirtmek istiyoruz.”
CHP Heyeti, açıklamanın akabinde ömrünü kaybeden 41 madencinin ailelerine taziye ziyaretinde bulundu. (ANKA)
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, şunları söylemiş oldu:
“Amasra Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin kurumda grizu patlaması niçiniyle yaşanan maden faciasında hepimizi yasa boğan 41 canımızı kaybettik. İstanbul’da, Bartın’da tedavi altında olan madencilerimiz var. Temennimiz daha büyük acıların yaşanmaması, vefat sayılarının daha yükselmemesi. Öncelikle ömrünü kaybeden emekçilerimize Allah’tan rahmet, ailelerine baş sıhhati, yaralılara acil şifalar diliyoruz.
Günlerden beri konuşuluyor. Sayıştay raporu ortada, ikazlar ortada. Çalışanların kazalar olmadan evvel söylemiş oldukleri ortada. Sayıştay raporunda, grizu gaz risklerinin yanı sıra personel sayısının tehlikeli boyutta azaltılmış olduğu, yer altı haberleşme sisteminin uzun müddet kesildiği, 24 saat takip gerektiren tehlikeli gaz ölçüm sisteminin güzel işlemediği yazıyor. Elinizi nereye atsanız ihmal var, vurdumduymazlık var.
Bizler yakın tarihimizde fazlaca büyük acılar yaşadık. bu vakitte içimizi karartan birtakım maden katliamlarını tekrar hatırlamak gerekiyor.
22 Kasım 2003 Ermenek 10 kişi. 8 Eylül 2004’te Kastamonu Küre’de 19. 19 Mayıs 2010 Zonguldak Karadon’da 30. 14 Mayıs 2014 Manisa Soma’da 301. 28 Ekim 2014’te Karaman Ermenek’te 18 ve en son Amasra’da 41 madencimizi iş cinayetine kurban verdik.
Amasra’da, Soma’dan bugüne kadar yaşanmış en büyük maden faciası yaşandı. Maden kesiminde yaşananlar bir mukadderat değil, daima bir cinayet ve katliam haline dönüşmüştür.
“2021 yılında hayatını kaybedenlerin sayısı 75”
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin sayılarına bakılırsa 2022 yılının birinci 9 ayında madencilik iş kolunda meydana gelen kazalarda 53 madencimiz hayatını yitirmiş. 13 Mayıs 2014’ten daha sonra Soma ne kadar inançlı ise 14 Ekim’de Amasra da ne kadar güvenliyse şu an Türkiye’deki tüm madenlerde o kadar inançlıdır. Bir arpa uzunluğu yol alınmamıştır. Türkiye’de hala üç vardiya halinde madenciler mevte inmektedir.
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi’nin datalarına nazaran AKP hükümetleri devrinde madenlerde iş cinayetlerinin sayısı bin 989, maden ve madencilik bölümünde 2021 yılının devletin resmi kayıtlarına nazaran 16 bin 995 iş kazası yaşanmış, SGK datalarına nazaran 2021 yılında Türkiye’de her gün maden bölümünde 47 adet iş kazası gerçekleşmiştir.
ILO bilgilerine göre Avrupa’da 2020-2021 yılları içinde maden bölümünde ölümlü kazalarda Türkiye maalesef birinci sırada. Türkiye’de 2021 yılında kayıtlara göre 75 ölümlü iş kazası olmuşken, Türkiye’ye en yakın ülke 30 ölümlü iş kazasıyla Ukrayna olmuştur. Fransa’da bu sayı 5, Almanya’da 2, Çek Cumhuriyeti’nde 2, İngiltere’de ise 1 olarak tespit edilmiştir. 2020-2021 yılları içinde Estonya, Danimarka, Finlandiya, Belçika, Macaristan, Hollanda, Norveç ve İsveç üzere ülkelerde maden bölümünde ölümlü hadiseye rastlanmamıştır.
niçinse maden kesiminde yaşanan katliamlar daima bizim ülkede ‘kader’ olarak gösterilmektedir. Bu kurumlarda personel sayısı azaltılmış, az sayıda çalışana fazlaca sayıda üretim yapma mecburiliği getirilmiştir.
TTK bünyesinde 2001 yılında 18 bin 25 personel çalışırken, 2021 yılında bu 7 bin 370’e düşürülmüştür. Yani hem kurumların içi boşaltılmış, birebir vakitte denetimsizliğe ve kuralsızlığa terk edilmiştir. Sayıştay buradaki tüm riskleri tek tek açıklamış. Burada yaşanan katliam adeta yıllar evvel ‘geliyorum’ demiş. Türkiye’de artık bu işletmelerin birer şirket mantığıyla yönetilmesine son verilmelidir. Deva özelleştirme de ya da bugün Amasra’da olduğu üzere kamu kurumlarının birer şirket mantığıyla yönetilmesinde değildir. Bu katliamların önüne geçilmesi için aktif kontrol düzeneği kurulmalıdır. Bu çeşit işletmelerde siyasi iktidar baskısına ve liyakatsizliğe derhal son verilmelidir.
Grizu patlamaları önlenebilir, öngörülebilir olaylardır. Bunun için bilimsel raporların dikkate alınması gerekmektedir. Tüm madenlerimizde hayat odaları zarurî tutulmalıdır. Çalışma Bakanlığı, madenlerdeki teftişleri daima ve zarurî hale getirmelidir. İş sıhhati ve güvenliği önlemlerini hiçe sayan tüm sorumlular, kuruluşlar hakkında caydırıcı cezalar, yaptırımlar devreye sokulmalıdır.
Burada birfazlaca sorumlu var lakin burada patronun özeleştiri, sorgulaması yapması gerekirken, sendikanın da kesinlikle sorumluluğu tartışılmalıdır. Personel sendikalardan sorumlu bir genel lider yardımcısı olarak bunu söylüyorum. Şayet sendika çalışılmayacak bir yerde personellerin ihtarlarına karşın çalışmaya devam ediyorsa kesinlikle bu sendikaların da sorumluluğu göze alınmalıdır.
Bu maden faciasının akabinde kamuoyunda epey lisana getirilmeyen üç konu var. Birincisi ‘kader’ telaffuzuyla başlayan bir istismar. İkincisi liyakatsizlik. Üçüncüsü özelleştirme. Her şey yazgıya bağlayınca hatalı Allah oluyor, bunların hiç bir sorumluluğu kalmıyor. Mukadderat bizimle misal üretim yapan Japonya’da niçin işlemiyor? Almanya’da, Amerika’da, Fransa’da niçin ‘kader planı’ devreye girmiyor?
Hatırlayın, Soylu ilgili tezler ortaya çıktıktan daha sonra, ‘bize yaptıran Allah’tır’ demişti. ‘Kader’ diye insanları kandırıyorlar. Mukadderata bu kadar inanıyorsan niçin 3 bin kişilik müdafaa ordusuyla geziyorsun? Ya da niçin zırhlı araçlara binerek geziyorsun? Bu ‘kader planı’ niçin daima fakirde, garibanda, işçi de devreye giriyor? Millet açken, sen Saray’da lüks ortasında yaşarken, makam otomobilleriyle vergiler çarçur edilirken baht niçin devreye girmiyor? Maden faciasında ölen çalışanlarımız yazgı mahkumu değil, ihmalkarlığın mağdurudur, ihmal merhumlarıdır. Ekonomik krizini yazgı yapıyor, uyuşturucu kaçakçılığını yazgı yapıyor, hırsızlığı mukadderat yapıyor, torpil yaparken baht planı devreye giriyor, iş cinayetlerini, ihmallerini mukadderat yapıyor. AKP ise bunu izliyor.
“Türkiye Taş Kömürü Kurumu’nda son 20 yılda kurumun içini boşalttılar”
Soma’daki maden faciasının üzerinden 8 yıl geçti. Hakkında soruşturma başlatılan devlet vazifelileri hakkında hakikat düzgün iddianame bile hazırlanmadı. Soma Holding’in sahibi 4,5 yıl mahpus yaptı. İki yıl evvel düzenlenen infaz maddesinden yararlanarak özgür bırakıldı. Hatalı yok, sorumluluk yok. Cezasızlık da denetimsizliği artırıyor. Ölen, öldüğüyle kalıyor.
İkincisi ise liyakatsizlik ve siyasi yakınlık. Türkiye Taş Kömürü Kurumu’nda son 20 yılda kurumun içini boşalttılar. nazaranve getirilenleri iş bilmeyen, direktif vermeyen şahıslar olduğu sık sık medyada yer aldı. Bu madenlerde önce on binlerce insan çalışırdı artık özelleştirmelerle, tasfiyelerle bu sayı 400’lere, 500’lere indi.
Patlama olan madende evvelden 5 bin artık ise 400 kişinin çalıştığı söyleniyor. 5 bin çalışanın yaptığı işi, 400 madenci yapıyor. Bu iş yükünü bu kadar personel nasıl karşılasın? Bu kadar sayıda madenci aşağıya inerek üretim mi yapacak, nakliye mi yapacak, denetim mü yapacak, disiplini mi sağlayacak, materyalleri mi taşıyacak, gaz ölçüsünü mı ölçecek?
“TTK’nın misyon alanı epey önemli biçimde daralttılar”
Bu facianın öteki kararı ise özelleştirmedir. TTK’nın nazaranv alanı epey önemli biçimde daralttılar. Bu daraltılan bölgelerinde TTK’nın elinden alınarak öbür işletmelere tahsis edileceği gündemde. Bakan maden ocağını günler evvelden ziyaret ediyor, Sayıştay Güç Kümesi lideri ziyaret ediyor. Bu maden ocağı devlete ilişkin lakin başında özel işletmeler mevcut. Şayet patlamalar olmasaydı tahminen de iş güvenliği maliyet ögesi olarak gösterilip kendi yandaş bürokratlarıyla özelleştirmeyi gündeme getireceklerdir. Emel her zamanki üzere yandaşı beslemek ve kamuyu tasfiye etmek.
Biz CHP olarak Soma’nın da Bartın’ın da göz göre bakılırsa gelen iş cinayetleri olduğunu biliyoruz ve bunların hesabını soracağımızı buradan belirtmek istiyoruz. Suça ‘kader’ atanlar ne kadar ihmalleri var ise hepsinin hesabını verecekler.
CHP olarak kesinlikle bununla ilgili bir araştırma kurulu kurulmasını; kim hatalıysa, kimin dikkatsizliği var ise, gereken soruşturmanın aktif bir formda yapılmasını söyleyeceğimizi belirtmek istiyoruz.”
CHP Heyeti, açıklamanın akabinde ömrünü kaybeden 41 madencinin ailelerine taziye ziyaretinde bulundu. (ANKA)