ANKARA (DÜNYA) Altılı Masa’da önderler tarafınca kurulmasına karar verilen “Kurumsal Islahatlar Komisyonu” kamu maliyesindeki gerçek durumun ve geleceğe yönelik yükümlülüklerin tespiti, Ekonomik ve Toplumsal Kurula fonksiyonellik kazandırılması, Merkez Bankası bağımsızlığının teminat altına alınması ve uzun vadeli strateji ve planlamadan sorumlu bir kurumsal yapının oluşturulması mevzularında yaptığı çalışmayı kamuoyuna deklare etti.
CHP İktisat Siyasetleri ve Patron Örgütlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, DEVA Partisi İktisat ve Finans Siyasetleri Lideri İbrahim Çanakcı, Demokrat Parti Ekonomik İşler Lideri Bülent Şahinalp, Gelecek Partisi Siyaset İzleme Konseyi Lideri Feridun Alım, GÜZEL Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz ve Saadet Partisi Ekonomik İşler Lideri Sabri Tekir’den oluşan Kurumsal Islahatlar Komisyonu’nun yaptığı çalışmada özetle şu biçimde:
Durum ve Hasar Tespit Komitesi kurulacak
Kamu maliyesindeki tahribatın tam olarak bilinmemesi ve istatistiklerle oynanması iktisatta önemli bir belirsizliğe niye olmaktadır. Bu ise iktisatta ağır bir itimat buhranına yol açmaktadır. Gerçekten, ülkenin risk primi (CDS) 800 baz puanı aşmıştır. Bu, dünyada bizim de ortasında olduğumuz ligde en yüksek risk primidir. Altılı Masa olarak, mevcut Hükümetin iktisatta niye olduğu yıkımın, bugün görünenden epey daha ağır olduğunu biliyoruz.
Bu çerçevede iktidara gelir gelmez, birinci işimiz Cumhurbaşkanına bağlı, seçkin, liyakatli ve tecrübeli kontrol işçisi ve uzmanlardan, bir Durum ve Hasar Tespit Komitesi oluşturmak olacaktır. Komite kurumlardan data ve bilgi temini noktasında tam yetkiyle donatılacaktır.
Ekonomik ve Toplumsal Kurul fonksiyonellik kazanacak
Ekonomik ve Toplumsal Kurul (ESK) , ülke sıkıntılarının diyalog ve uzlaşma yoluyla ele alınarak tüm kesitlerin ortak menfaatlerinin sağlanması, iş birliğinin kurumsallaştırılarak karar alma sistemine dahil edilmesi emeliyle kurulmuştur. Kurulun her üç ayda bir Liderin (2018 yılına kadar Başbakan, sonrasındasında Cumhurbaşkanı) daveti ile toplanacağı düzenlenmiş olsa da ESK 2009 yılına kadar geçen 14 yılda yalnızca 19 kere toplanmış, 2009 yılından daha sonra ise hiç toplanmamıştır. İktidara gelir gelmez Ekonomik ve Toplumsal Kurulu çabucak toplayacağız.
Kanundaki gayesine paralel olarak ESK’nın klasik olarak öne çıkan çalışma ömründe ahenk ve iş birliğinin tesisine ait maksadının ötesinde, Birleşmiş Milletlerin açıklamış olduğu Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları ekseninde ekonomik ve toplumsal kesitler içinde uzlaşma ve katılımcılığı artıran bir yapıya dönüşümü sağlanacaktır.
Konsey Bileşenleri ve Çalışma Yapısı
• Aktif toplumsal diyaloğun sağlanması hedefiyle ve uzlaştırıcı bir yaklaşımla ESK’da bakılırsav alan kesitler hükümete yakınlıklarına ve politik telaşlara göre değil temsil güçlerine nazaran seçilecek, üyeler içinde temsilde adalet sağlanacaktır.
• Kurul Lideri; geçiş periyodunda Cumhurbaşkanı, Parlamenter sisteme geçildiğinde ise Başbakan olacak, Liderlerin katılamadıkları toplantılara tayin ettikleri yardımcıları başkanlık edecektir.
• Kurulun;
– Birisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu tarafınca,
– Birisi Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu, Hak Emekçi Sendikaları Konfederasyonu ile Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu tarafınca,
– Birisi Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu ile Türkiye Ziraat Odaları
Birliği tarafınca,
olmak üzere üç lider yardımcısı olacaktır.
· Lider yardımcıları bir yıl mühletle ve dönüşümlü olarak bakılırsav yapacaklardır.
· Kurul;
– İlgili Bakanlar, Müsteşarlar, Liderler,
– Personel, Patron ve Memur Sendikaları Konfederasyonlarının Liderleri,
– Kamu yahut sivil nitelikteki mesleği temsile yetkili yahut bu özelliğe haiz Oda, Borsa, Meclis, Birlik ve Derneklerin Liderleri,
– Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Lideri,
– Öğretim Üyeleri,
– Bayan, Gençlik ve Dezavantajlı Kümelerin temsilcileri,
– Cumhurbaşkanı/Başbakan tarafınca belirlenecek başka kamu bakılırsavlileri ile STK liderlerinden oluşacaktır.
· Kurul, biri bütçe süreci başlamadan evvel olmak üzere altı ayda bir toplanacaktır.
· Kurulun sekretarya hizmetleri süreksiz olarak Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafınca yürütülecek, bilahare bu nazaranv Strateji ve Planlama Teşkilatına devredilecektir. Teşkilat bünyesinde bahisle ilgili özel bir ünite oluşturulacaktır.
· Kurul bünyesinde çalışma ömrü, sanayi ve teknoloji, tarım, etraf, toplumsal ömür, dezavantajlı kümeler, bayan ve gençlik üzere çeşitli konularda çalışma kümeleri oluşturularak, mevzuyla ilgili tüm kamu ve sivil tarafların iştiraki temin edilecek, Kurula görüş ve tekliflerini sunmaları sağlanacaktır. Ayrıyeten bu çalışmalardan bütçe, yıllık program ve planlara girdi sağlayacak biçimde yararlanılacaktır.
· ESK’nın vazife alanıyla ilgili konularda tüm iştirakçilerin görüş ve teklifleri sekretarya tarafınca raporlanarak var ise alınmış son kararları da içerecek biçimde tüm iştirakçi üniteler ile TBMM Plan ve Bütçe Kuruluna iletilecektir.
Strateji ve Planlama Teşkilatı kurulacak
Dünya iktisadı belirsizliklerin, risk ve fırsatların ağır olduğu bir periyoda girmiştir. Ülkemizde bu periyodun gerekleriyle uyumlu stratejileri oluşturacak kurumsal bir yapıya şiddetle gereksinim duyulmaktadır. Başlangıçta Cumhurbaşkanına, Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçildiğinde ise Başbakan’a direkt bağlı Strateji ve Planlama Teşkilatı’nı acilen kuracağız. Bu teşkilat, global gelişmelerle bütünleşik olarak, tüm kısımları kapsayacak bütüncül bir yaklaşımla, sürdürülebilir kalkınma maksatları ekseninde; ulusal, bölgesel ve sektörel bazda strateji, ıslahat, plan ve programları hazırlayacaktır.
Teşkilat, çalışmalarında akademi, STK ve özel bölümle yakın iş birliği ortasında olacak, bunların birikim ve tecrübesinden daha fazla yararlanmak hedefiyle süreksiz ve daimi ihtisas kurulları kuracaktır.
nazaranvleri:
· Makroekonomik, sektörel ve bölgesel bağlamda ekonomik ve toplumsal amaçları belirleme ve uygulamada Hükümete danışmanlık yapmak,
· Uzun vadeli strateji, plan ve programları hazırlamak, izlemek ve sonuçlarını pahalandırmak,
· Karar alma süreçlerinde tutarlılığı sağlayacak bir model altyapısını oluşturmak suretiyle karar alıcılar için sürdürülebilir gayeleri içeren seçenekleri geliştirmek,
· Orta ve uzun vadeli perspektifle kamu, özel kesim, sivil toplum kuruluşları ve akademi ile yakın iş birliği ve uyum ortasında kurumsal ve yapısal dönüşümü sağlayacak ıslahat tekliflerini geliştirmek,
· Kamu kurumlarının stratejik planlarının yöntem ve temellerini belirleyerek plan ve programlarda belirlenen gayelere uygunluğunu denetim edecek merkezi ahenkleştirme işlevini yerine getirmek.
Kurumsal Yapı
Kurumun organları ve yapısı tüm paydaşlarla daimi ve yaşayan bir alakayı tesis edecek biçimde tasarlanacaktır.
Strateji ve Planlama Teşkilatı aşağıdaki organlardan oluşacaktır:
· Merkez Teşkilatı
· Yüksek Planlama ve Uyum Şurası (YPK)
· Ekonomik ve Toplumsal Kurul Sekretaryası
· Dış Temsilcilikler (AB, OECD, DTÖ vb.)
· Özel İhtisas Komisyonları
Amacımız gereksiz bürokrasinden uzak duracak ve sorunlara stratejik seviyede yaklaşan dinamik bir teşkilat kurmaktır.
Bu anlayışla Kurumun Merkez Teşkilatı dinamik gelişmelere süratle adapte olacak bir biçimde esnek bir çerçevede oluşturulacaktır.
Kurumsal İşleyiş
Strateji ve Planlama Teşkilatı faaliyetlerini; katılımcılığı temel alarak, ortak akıl ve istişareyle, problemlerin kök sebeplerine odaklanarak, paydaşlarla tesirli iş birliği ortasında, mahallî, ulusal ve memleketler arası gelişme ve dinamikleri yakından takip ederek yürütecektir.
Bu kapsamda;
· Planda belirlenen stratejik kesimlerde dinamik bir yapıda, daimi ve süreksiz özel ihtisas komiteleri kurularak iş dünyası, akademi ve sivil toplum kuruluşlarıyla iç içe bir çalışma ortamı sağlanacaktır.
· Planlama bölüm uzmanları, çalışmalarına girdi olmak üzere nizamlı aralıklarla ve gündemli olarak saha ziyaretleri yapacak, kesimlerindeki kuruluşlarla fikir- alışverişinde bulunacaktır.
· Mahallî kalkınma anlayışının uygulanması ve geliştirilmesinde motor bakılırsavi üstlenecek biçimde yapılandırılacak olan Kalkınma Ajansları; ulusal, bölgesel, kentsel ve kırsal kalkınma içinde tamamlayıcılık ve sinerji oluşturmak üzere mahallî sıkıntılara yönelik geliştirilen siyaset demetlerinin sonuçlarını, girdi olarak kullanılmak üzere yıllık bazda Teşkilata raporlayacaktır.
· Proje ömrüyle hudutlu olmak üzere yerli ve yabancı uzmanlar kontratlı olarak istihdam edilebilecek, siyaset üretimi, araştırma ve karar süreçlerinde tecrübelerinden yararlanılacaktır.
· Milletlerarası kurumların ülkemizin milletlerarası rekabet gücünü etkileyecek siyaset ve düzenlemeleri hudutlu sayıda dış temsilciler sayesinde yerinde ve yakından izlenecek, yeni düzenlemeler ve gelişmeler siyaset dizaynına girdi oluşturacak biçimde raporlanacaktır.
· Teşkilat tüm kamu ve özel kuruluşlarla yakın iş birliği ortasında çalışacak ve gereksinim duyduğu tüm ayrıntıları ilgili kurumlardan direkt toplama yetkisine sahip olacak, tüm kurumlar istenen ayrıntıları en kısa müddette vermekle mükellef olacaklardır.
Yüksek Planlama ve Uyum Heyeti (YPK)
Kamu kuruluşları içindeki uyum ve ilgili paydaşların kurumsal bir yapıda karar süreçlerine iştiraki YPK vasıtasıyla sağlanacaktır. YPK Cumhurbaşkanı/Başbakanın başkanlığında, Hazine ve Maliye, Ticaret, Tarım ve Orman, Sanayi ve Teknoloji, Güç ve Alışılmış Kaynaklar, Ulaştırma ve Altyapı, Çevre- Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanları ile Strateji ve Planlama Teşkilatı Müsteşarından oluşacak. Gündeme bakılırsa öbür Bakan, Müsteşar ve Liderler da toplantılara davet edilebilecek.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Kurumsal Yapısının Güçlendirilmesi ve Bağımsızlığının Teminat Altına Alınması
Enflasyonun kalıcı olarak düşük tek haneli pahalara indirilebilmesi için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) hükümetle bir arada belirlediği enflasyon maksadı ve kur rejimi çerçevesinde elindeki araçları bağımsız biçimde kullanan ve karar alan prestijli ve tesirli bir kurum olması büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Bu doğrultuda;
· TCMB, temel nazaranvi olan fiyat istikrarına odaklanacak, finansal istikrara da katkı yapacak biçimde faaliyetlerini yürütecektir. Merkez Bankası’na fiyat ve finansal istikrar haricinde sorumluluklar yüklenmeyecektir.
· Merkez Bankası’nın temel nazaranvlerini, araç bağımsızlığını ve üst seviye atamalarını ilgilendiren yasal değişiklikler TBMM’de nitelikli sıklıkla gerçekleştirilecektir.
· Lider ve üst seviye idarenin atanma süreçleri şeffaflık, ehliyet, liyakat ve ortak aklı temel alan bir tabanda bir daha tasarlanacak, Lider, Lider Yardımcıları ve Para Siyaseti Şurası (PPK) üyeleri beş yıllık müddet için atanacaktır.
· Lider, Bakanlar Heyeti sonucuyla, Lider Yardımları ise Liderin teklifi üzerine üçlü kararname ile atanacaklardır.
· Lider atanmadan evvel Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kamuoyuna açık bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
· Lider ve PPK üyeleri en çok iki kere atanabileceklerdir.
· Merkez Bankası Kanunu’nda mühlet tamamlanmadan misyondan almaya müsaade veren haller açıkça belirlenerek, Lider, Lider Yardımcısı ve Şura üyelerinin TCMB Kanunu haricindeki bir düzenlemeye dayalı olarak nazaranvden alınamaması temin edilecektir.
· Lider, Lider Yardımcıları ve PPK üyelerinin atamalarında; dört yıllık eğitim veren fakültelerin iktisat, maliye, işletme, bankacılık ve finans kısımlarını bitirmiş olma yahut bu kısımlarda en az lisans üstü düzeyde eğitim görme ve taban on yıllık mesleksel deneyime sahip olma kuralı aranacaktır.
· Banka Meclisi belirlenirken üyelerin; finans, sanayi, ticaret ve tarım dallarının dinamiklerine hakimiyetleri içinde istikrar gözetilecektir.
· Banka Meclisi ve PPK üyeleri, üniversitelerin talep etmesi durumunda rastgele bir fiyat ve ödeme almadan ders verme dışında bankadaki bakılırsavleri haricinde hiç bir işle iştigal etmeyeceklerdir.
· TCMB’nin araç bağımsızlığının birlikteinde getirdiği hesap verme yükümlülüğü toplumun tüm katmanlarını kapsayacak biçimde uygulanacak, karar alma süreçlerinin şeffaflığı artırılacaktır.
Bu çerçevede;
– TBMM Plan ve Bütçe Komitesi oturumlarına sistemli olarak yılda iki kere iştirak sağlanacak, basına da açık olacak olan sunumlar naklen yayınlanacaktır.
– Enflasyon gayesinin tutturulamaması durumunda Bankanın TBMM Plan ve Bütçe Kuruluna özel gündemle bilgi vermesi sağlanacaktır.
· Memleketler arası döviz rezervleri güçlendirilecek ve rezervlerin kullanmasında keyfilik giderilecek, rezerv idaresinin şeffaf ve hesap verebilir bir çerçevede yürütülmesi sağlanacaktır. Milletlerarası rezervlerin şeffaf olmayan bir biçimde satılmasına misal uygulamaların önüne geçecek düzenlemeler yapılacaktır. Her ne biçimde olursa olsun, rezerv satışları en geç on beş günlük dönemlerle kamuoyuna açıklanacaktır.
· Kamuoyunda 128 Milyar Dolar olarak bilinen ve hala sürdürülen Merkez Bankası rezervlerinin şeffaf olmayan bir halde ve dolambaçlı yollarla satışına ait süreçler idari ve türel kontrole tabi tutulacak, tespit edilen kusur, usulsüzlük, yolsuzluk ve kamu ziyanının sonuna kadar takibi sağlanacaktır.
· Hazineye direkt kaynak transferi suretiyle mali genişlemeye yol açılmasına, özel dala kredi temini yoluyla kaynak tahsisine direkt müdahale edilmesine, bankaların bilançolarının kompozisyonuna mikro seviyede müdahale edilmesine ve hür kambiyo rejimi ile dalgalı kur sistemine muhalif uygulamalara müsaade veren yetkilere, süreçlere ve uygulamalara son verilecektir.
· Merkez Bankası bağımsızlığına müdahaleye ve yetki-sorumluluk çatışmasına yol açan, hiç bir fonksiyonelliği bulunmayan Fiyat İstikrarı Komitesi kaldırılacaktır.
· Finansal istikrarın makro seviyede daha faal bir biçimde gözetilebilmesi maksadıyla Finansal İstikrar Komitesinin kurumsal yapısı güçlendirilecek, Komite’nin tertipli toplanması temin edilerek, kararlar ayrıntılı halde kamuoyuna açıklanacaktır.
· TCMB ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) içindeki uyumu daha da güçlendirecek, para ve kredi siyasetlerinin daha uyumlu bir halde yürütülmesini sağlayacak uygulamalar hayata geçirilecektir.
· Makro ihtiyati siyasetlerin asli fonksiyonu doğrultusunda mevcut riskleri azaltmaya ve risk birikimini önlemeye odaklanması sağlanacaktır. Ayrıyeten, enflasyonla çabayı desteklemek için maliye siyasetinin bileşimi, yönetilen fiyatlar, üretim yapısı, rekabet ve verimlilik üzere alanlarda gerekli yapısal düzenlemeler hayata geçirilecektir.
· Son devirde ayrılmak zorunda bırakılan liyakatli çalışanın Bankaya bir daha kazandırılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. İşe alım kriterleri ve eğitim süreçlerinde bir daha yüksek standartlar getirilecektir.
· TCMB’nin merkezi başşehir Ankara’dadır. Bankanın Ankara’ya taşınma süreci mümkün olan en kısa müddette sağlanacaktır. Banka Kanununa karşıt biçimde Ankara dışına taşınma süreçleri ve bu süreçler daha sonrasında uğranılan kamu ziyanı idari ve tüzel kontrole tabi tutulacak ve ziyanlar ilgililerine rücu edilecektir.
CHP İktisat Siyasetleri ve Patron Örgütlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, DEVA Partisi İktisat ve Finans Siyasetleri Lideri İbrahim Çanakcı, Demokrat Parti Ekonomik İşler Lideri Bülent Şahinalp, Gelecek Partisi Siyaset İzleme Konseyi Lideri Feridun Alım, GÜZEL Parti Ankara Milletvekili Durmuş Yılmaz ve Saadet Partisi Ekonomik İşler Lideri Sabri Tekir’den oluşan Kurumsal Islahatlar Komisyonu’nun yaptığı çalışmada özetle şu biçimde:
Durum ve Hasar Tespit Komitesi kurulacak
Kamu maliyesindeki tahribatın tam olarak bilinmemesi ve istatistiklerle oynanması iktisatta önemli bir belirsizliğe niye olmaktadır. Bu ise iktisatta ağır bir itimat buhranına yol açmaktadır. Gerçekten, ülkenin risk primi (CDS) 800 baz puanı aşmıştır. Bu, dünyada bizim de ortasında olduğumuz ligde en yüksek risk primidir. Altılı Masa olarak, mevcut Hükümetin iktisatta niye olduğu yıkımın, bugün görünenden epey daha ağır olduğunu biliyoruz.
Bu çerçevede iktidara gelir gelmez, birinci işimiz Cumhurbaşkanına bağlı, seçkin, liyakatli ve tecrübeli kontrol işçisi ve uzmanlardan, bir Durum ve Hasar Tespit Komitesi oluşturmak olacaktır. Komite kurumlardan data ve bilgi temini noktasında tam yetkiyle donatılacaktır.
Ekonomik ve Toplumsal Kurul fonksiyonellik kazanacak
Ekonomik ve Toplumsal Kurul (ESK) , ülke sıkıntılarının diyalog ve uzlaşma yoluyla ele alınarak tüm kesitlerin ortak menfaatlerinin sağlanması, iş birliğinin kurumsallaştırılarak karar alma sistemine dahil edilmesi emeliyle kurulmuştur. Kurulun her üç ayda bir Liderin (2018 yılına kadar Başbakan, sonrasındasında Cumhurbaşkanı) daveti ile toplanacağı düzenlenmiş olsa da ESK 2009 yılına kadar geçen 14 yılda yalnızca 19 kere toplanmış, 2009 yılından daha sonra ise hiç toplanmamıştır. İktidara gelir gelmez Ekonomik ve Toplumsal Kurulu çabucak toplayacağız.
Kanundaki gayesine paralel olarak ESK’nın klasik olarak öne çıkan çalışma ömründe ahenk ve iş birliğinin tesisine ait maksadının ötesinde, Birleşmiş Milletlerin açıklamış olduğu Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları ekseninde ekonomik ve toplumsal kesitler içinde uzlaşma ve katılımcılığı artıran bir yapıya dönüşümü sağlanacaktır.
Konsey Bileşenleri ve Çalışma Yapısı
• Aktif toplumsal diyaloğun sağlanması hedefiyle ve uzlaştırıcı bir yaklaşımla ESK’da bakılırsav alan kesitler hükümete yakınlıklarına ve politik telaşlara göre değil temsil güçlerine nazaran seçilecek, üyeler içinde temsilde adalet sağlanacaktır.
• Kurul Lideri; geçiş periyodunda Cumhurbaşkanı, Parlamenter sisteme geçildiğinde ise Başbakan olacak, Liderlerin katılamadıkları toplantılara tayin ettikleri yardımcıları başkanlık edecektir.
• Kurulun;
– Birisi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu tarafınca,
– Birisi Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu, Hak Emekçi Sendikaları Konfederasyonu ile Devrimci Personel Sendikaları Konfederasyonu tarafınca,
– Birisi Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu ile Türkiye Ziraat Odaları
Birliği tarafınca,
olmak üzere üç lider yardımcısı olacaktır.
· Lider yardımcıları bir yıl mühletle ve dönüşümlü olarak bakılırsav yapacaklardır.
· Kurul;
– İlgili Bakanlar, Müsteşarlar, Liderler,
– Personel, Patron ve Memur Sendikaları Konfederasyonlarının Liderleri,
– Kamu yahut sivil nitelikteki mesleği temsile yetkili yahut bu özelliğe haiz Oda, Borsa, Meclis, Birlik ve Derneklerin Liderleri,
– Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Lideri,
– Öğretim Üyeleri,
– Bayan, Gençlik ve Dezavantajlı Kümelerin temsilcileri,
– Cumhurbaşkanı/Başbakan tarafınca belirlenecek başka kamu bakılırsavlileri ile STK liderlerinden oluşacaktır.
· Kurul, biri bütçe süreci başlamadan evvel olmak üzere altı ayda bir toplanacaktır.
· Kurulun sekretarya hizmetleri süreksiz olarak Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafınca yürütülecek, bilahare bu nazaranv Strateji ve Planlama Teşkilatına devredilecektir. Teşkilat bünyesinde bahisle ilgili özel bir ünite oluşturulacaktır.
· Kurul bünyesinde çalışma ömrü, sanayi ve teknoloji, tarım, etraf, toplumsal ömür, dezavantajlı kümeler, bayan ve gençlik üzere çeşitli konularda çalışma kümeleri oluşturularak, mevzuyla ilgili tüm kamu ve sivil tarafların iştiraki temin edilecek, Kurula görüş ve tekliflerini sunmaları sağlanacaktır. Ayrıyeten bu çalışmalardan bütçe, yıllık program ve planlara girdi sağlayacak biçimde yararlanılacaktır.
· ESK’nın vazife alanıyla ilgili konularda tüm iştirakçilerin görüş ve teklifleri sekretarya tarafınca raporlanarak var ise alınmış son kararları da içerecek biçimde tüm iştirakçi üniteler ile TBMM Plan ve Bütçe Kuruluna iletilecektir.
Strateji ve Planlama Teşkilatı kurulacak
Dünya iktisadı belirsizliklerin, risk ve fırsatların ağır olduğu bir periyoda girmiştir. Ülkemizde bu periyodun gerekleriyle uyumlu stratejileri oluşturacak kurumsal bir yapıya şiddetle gereksinim duyulmaktadır. Başlangıçta Cumhurbaşkanına, Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçildiğinde ise Başbakan’a direkt bağlı Strateji ve Planlama Teşkilatı’nı acilen kuracağız. Bu teşkilat, global gelişmelerle bütünleşik olarak, tüm kısımları kapsayacak bütüncül bir yaklaşımla, sürdürülebilir kalkınma maksatları ekseninde; ulusal, bölgesel ve sektörel bazda strateji, ıslahat, plan ve programları hazırlayacaktır.
Teşkilat, çalışmalarında akademi, STK ve özel bölümle yakın iş birliği ortasında olacak, bunların birikim ve tecrübesinden daha fazla yararlanmak hedefiyle süreksiz ve daimi ihtisas kurulları kuracaktır.
nazaranvleri:
· Makroekonomik, sektörel ve bölgesel bağlamda ekonomik ve toplumsal amaçları belirleme ve uygulamada Hükümete danışmanlık yapmak,
· Uzun vadeli strateji, plan ve programları hazırlamak, izlemek ve sonuçlarını pahalandırmak,
· Karar alma süreçlerinde tutarlılığı sağlayacak bir model altyapısını oluşturmak suretiyle karar alıcılar için sürdürülebilir gayeleri içeren seçenekleri geliştirmek,
· Orta ve uzun vadeli perspektifle kamu, özel kesim, sivil toplum kuruluşları ve akademi ile yakın iş birliği ve uyum ortasında kurumsal ve yapısal dönüşümü sağlayacak ıslahat tekliflerini geliştirmek,
· Kamu kurumlarının stratejik planlarının yöntem ve temellerini belirleyerek plan ve programlarda belirlenen gayelere uygunluğunu denetim edecek merkezi ahenkleştirme işlevini yerine getirmek.
Kurumsal Yapı
Kurumun organları ve yapısı tüm paydaşlarla daimi ve yaşayan bir alakayı tesis edecek biçimde tasarlanacaktır.
Strateji ve Planlama Teşkilatı aşağıdaki organlardan oluşacaktır:
· Merkez Teşkilatı
· Yüksek Planlama ve Uyum Şurası (YPK)
· Ekonomik ve Toplumsal Kurul Sekretaryası
· Dış Temsilcilikler (AB, OECD, DTÖ vb.)
· Özel İhtisas Komisyonları
Amacımız gereksiz bürokrasinden uzak duracak ve sorunlara stratejik seviyede yaklaşan dinamik bir teşkilat kurmaktır.
Bu anlayışla Kurumun Merkez Teşkilatı dinamik gelişmelere süratle adapte olacak bir biçimde esnek bir çerçevede oluşturulacaktır.
Kurumsal İşleyiş
Strateji ve Planlama Teşkilatı faaliyetlerini; katılımcılığı temel alarak, ortak akıl ve istişareyle, problemlerin kök sebeplerine odaklanarak, paydaşlarla tesirli iş birliği ortasında, mahallî, ulusal ve memleketler arası gelişme ve dinamikleri yakından takip ederek yürütecektir.
Bu kapsamda;
· Planda belirlenen stratejik kesimlerde dinamik bir yapıda, daimi ve süreksiz özel ihtisas komiteleri kurularak iş dünyası, akademi ve sivil toplum kuruluşlarıyla iç içe bir çalışma ortamı sağlanacaktır.
· Planlama bölüm uzmanları, çalışmalarına girdi olmak üzere nizamlı aralıklarla ve gündemli olarak saha ziyaretleri yapacak, kesimlerindeki kuruluşlarla fikir- alışverişinde bulunacaktır.
· Mahallî kalkınma anlayışının uygulanması ve geliştirilmesinde motor bakılırsavi üstlenecek biçimde yapılandırılacak olan Kalkınma Ajansları; ulusal, bölgesel, kentsel ve kırsal kalkınma içinde tamamlayıcılık ve sinerji oluşturmak üzere mahallî sıkıntılara yönelik geliştirilen siyaset demetlerinin sonuçlarını, girdi olarak kullanılmak üzere yıllık bazda Teşkilata raporlayacaktır.
· Proje ömrüyle hudutlu olmak üzere yerli ve yabancı uzmanlar kontratlı olarak istihdam edilebilecek, siyaset üretimi, araştırma ve karar süreçlerinde tecrübelerinden yararlanılacaktır.
· Milletlerarası kurumların ülkemizin milletlerarası rekabet gücünü etkileyecek siyaset ve düzenlemeleri hudutlu sayıda dış temsilciler sayesinde yerinde ve yakından izlenecek, yeni düzenlemeler ve gelişmeler siyaset dizaynına girdi oluşturacak biçimde raporlanacaktır.
· Teşkilat tüm kamu ve özel kuruluşlarla yakın iş birliği ortasında çalışacak ve gereksinim duyduğu tüm ayrıntıları ilgili kurumlardan direkt toplama yetkisine sahip olacak, tüm kurumlar istenen ayrıntıları en kısa müddette vermekle mükellef olacaklardır.
Yüksek Planlama ve Uyum Heyeti (YPK)
Kamu kuruluşları içindeki uyum ve ilgili paydaşların kurumsal bir yapıda karar süreçlerine iştiraki YPK vasıtasıyla sağlanacaktır. YPK Cumhurbaşkanı/Başbakanın başkanlığında, Hazine ve Maliye, Ticaret, Tarım ve Orman, Sanayi ve Teknoloji, Güç ve Alışılmış Kaynaklar, Ulaştırma ve Altyapı, Çevre- Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanları ile Strateji ve Planlama Teşkilatı Müsteşarından oluşacak. Gündeme bakılırsa öbür Bakan, Müsteşar ve Liderler da toplantılara davet edilebilecek.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Kurumsal Yapısının Güçlendirilmesi ve Bağımsızlığının Teminat Altına Alınması
Enflasyonun kalıcı olarak düşük tek haneli pahalara indirilebilmesi için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) hükümetle bir arada belirlediği enflasyon maksadı ve kur rejimi çerçevesinde elindeki araçları bağımsız biçimde kullanan ve karar alan prestijli ve tesirli bir kurum olması büyük ehemmiyet taşımaktadır.
Bu doğrultuda;
· TCMB, temel nazaranvi olan fiyat istikrarına odaklanacak, finansal istikrara da katkı yapacak biçimde faaliyetlerini yürütecektir. Merkez Bankası’na fiyat ve finansal istikrar haricinde sorumluluklar yüklenmeyecektir.
· Merkez Bankası’nın temel nazaranvlerini, araç bağımsızlığını ve üst seviye atamalarını ilgilendiren yasal değişiklikler TBMM’de nitelikli sıklıkla gerçekleştirilecektir.
· Lider ve üst seviye idarenin atanma süreçleri şeffaflık, ehliyet, liyakat ve ortak aklı temel alan bir tabanda bir daha tasarlanacak, Lider, Lider Yardımcıları ve Para Siyaseti Şurası (PPK) üyeleri beş yıllık müddet için atanacaktır.
· Lider, Bakanlar Heyeti sonucuyla, Lider Yardımları ise Liderin teklifi üzerine üçlü kararname ile atanacaklardır.
· Lider atanmadan evvel Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kamuoyuna açık bir değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
· Lider ve PPK üyeleri en çok iki kere atanabileceklerdir.
· Merkez Bankası Kanunu’nda mühlet tamamlanmadan misyondan almaya müsaade veren haller açıkça belirlenerek, Lider, Lider Yardımcısı ve Şura üyelerinin TCMB Kanunu haricindeki bir düzenlemeye dayalı olarak nazaranvden alınamaması temin edilecektir.
· Lider, Lider Yardımcıları ve PPK üyelerinin atamalarında; dört yıllık eğitim veren fakültelerin iktisat, maliye, işletme, bankacılık ve finans kısımlarını bitirmiş olma yahut bu kısımlarda en az lisans üstü düzeyde eğitim görme ve taban on yıllık mesleksel deneyime sahip olma kuralı aranacaktır.
· Banka Meclisi belirlenirken üyelerin; finans, sanayi, ticaret ve tarım dallarının dinamiklerine hakimiyetleri içinde istikrar gözetilecektir.
· Banka Meclisi ve PPK üyeleri, üniversitelerin talep etmesi durumunda rastgele bir fiyat ve ödeme almadan ders verme dışında bankadaki bakılırsavleri haricinde hiç bir işle iştigal etmeyeceklerdir.
· TCMB’nin araç bağımsızlığının birlikteinde getirdiği hesap verme yükümlülüğü toplumun tüm katmanlarını kapsayacak biçimde uygulanacak, karar alma süreçlerinin şeffaflığı artırılacaktır.
Bu çerçevede;
– TBMM Plan ve Bütçe Komitesi oturumlarına sistemli olarak yılda iki kere iştirak sağlanacak, basına da açık olacak olan sunumlar naklen yayınlanacaktır.
– Enflasyon gayesinin tutturulamaması durumunda Bankanın TBMM Plan ve Bütçe Kuruluna özel gündemle bilgi vermesi sağlanacaktır.
· Memleketler arası döviz rezervleri güçlendirilecek ve rezervlerin kullanmasında keyfilik giderilecek, rezerv idaresinin şeffaf ve hesap verebilir bir çerçevede yürütülmesi sağlanacaktır. Milletlerarası rezervlerin şeffaf olmayan bir biçimde satılmasına misal uygulamaların önüne geçecek düzenlemeler yapılacaktır. Her ne biçimde olursa olsun, rezerv satışları en geç on beş günlük dönemlerle kamuoyuna açıklanacaktır.
· Kamuoyunda 128 Milyar Dolar olarak bilinen ve hala sürdürülen Merkez Bankası rezervlerinin şeffaf olmayan bir halde ve dolambaçlı yollarla satışına ait süreçler idari ve türel kontrole tabi tutulacak, tespit edilen kusur, usulsüzlük, yolsuzluk ve kamu ziyanının sonuna kadar takibi sağlanacaktır.
· Hazineye direkt kaynak transferi suretiyle mali genişlemeye yol açılmasına, özel dala kredi temini yoluyla kaynak tahsisine direkt müdahale edilmesine, bankaların bilançolarının kompozisyonuna mikro seviyede müdahale edilmesine ve hür kambiyo rejimi ile dalgalı kur sistemine muhalif uygulamalara müsaade veren yetkilere, süreçlere ve uygulamalara son verilecektir.
· Merkez Bankası bağımsızlığına müdahaleye ve yetki-sorumluluk çatışmasına yol açan, hiç bir fonksiyonelliği bulunmayan Fiyat İstikrarı Komitesi kaldırılacaktır.
· Finansal istikrarın makro seviyede daha faal bir biçimde gözetilebilmesi maksadıyla Finansal İstikrar Komitesinin kurumsal yapısı güçlendirilecek, Komite’nin tertipli toplanması temin edilerek, kararlar ayrıntılı halde kamuoyuna açıklanacaktır.
· TCMB ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) içindeki uyumu daha da güçlendirecek, para ve kredi siyasetlerinin daha uyumlu bir halde yürütülmesini sağlayacak uygulamalar hayata geçirilecektir.
· Makro ihtiyati siyasetlerin asli fonksiyonu doğrultusunda mevcut riskleri azaltmaya ve risk birikimini önlemeye odaklanması sağlanacaktır. Ayrıyeten, enflasyonla çabayı desteklemek için maliye siyasetinin bileşimi, yönetilen fiyatlar, üretim yapısı, rekabet ve verimlilik üzere alanlarda gerekli yapısal düzenlemeler hayata geçirilecektir.
· Son devirde ayrılmak zorunda bırakılan liyakatli çalışanın Bankaya bir daha kazandırılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. İşe alım kriterleri ve eğitim süreçlerinde bir daha yüksek standartlar getirilecektir.
· TCMB’nin merkezi başşehir Ankara’dadır. Bankanın Ankara’ya taşınma süreci mümkün olan en kısa müddette sağlanacaktır. Banka Kanununa karşıt biçimde Ankara dışına taşınma süreçleri ve bu süreçler daha sonrasında uğranılan kamu ziyanı idari ve tüzel kontrole tabi tutulacak ve ziyanlar ilgililerine rücu edilecektir.