Özellikle Kovid-19 salgını devriyle toplumsal medya hesapları üzerinden gerçekleştirilen canlı mezat uygulamalarının sayısı arttı. Bu mezatlarda, kıyafetten parfüme, güvercinden antika eserlere, saatten pul ve tespih üzere koleksiyon mamüllerine kadar çabucak her şey satılıyor.
Satın aldıkları eser niçiniyle mağduriyet yaşayan tüketiciler ise mezadı yapan kişi ve şirketlere ulaşma konusunda birden fazla vakit sorun yaşıyorlar.
“Alışveriş yapıldığına dair fatura ya da satış kontratı düzenlenmeli”
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Hukuk Kurulu Üyesi Avukat Baki Öztürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mezat yoluyla dolandırıcılık olaylarında artış gözlemlediklerini belirtti.
Dolandırılmamak için mezadı yapanların kimler olduklarının bilinmesinin ehemmiyetine işaret eden Öztürk, “Satışı yapanların ticari künye ayrıntıları denetim edilmeli. Mezat satışlarının, aralıklı satış mevzuatına ve aralıklı satış mukavelelerine uygun yapılması lazım. Satışı yapan kişi ya da şirketin alışveriş yapıldığına dair fatura ya da satış kontratı düzenlemesi gerekiyor. Fakat birçok mezatta fatura düzenlenmiyor. Elinizde bu biçimde bir doküman yoksa hakkınızı ararken hukuksal manada sorun yaşayabilirsiniz.” dedi.
“Dolandırıcılık cürmüne da giriyor”
Bu tıp mezatlarda eser kargoya verilmeden ödemenin tamamının talep edildiğini lisana getiren Öztürk, “Bu niçinle imkan var ise kapıdan ödeme seçeneği tercih edilmeli. Banka üzerinden yapılan ödemelerde de para gönderirken ‘açıklama’ kısmı boş bırakılmamalı. Açıklama kısmına paranın kime ve hangi eser için gönderildiği net biçimde yazılmalı. Bunu yazmamız, tüzel olarak elimizi güçlendirir.” diye konuştu.
Öztürk, mezatlardan yapılan alışverişin 66 bin liranın altında olması halinde tüketici hakem heyetlerine başvurulabileceğine işaret ederek, bu meblağın üstündeki alışverişlerde tüketici mahkemelerinde hak aranabileceğini bildirdi.
Konunun cezai boyutuna da değinen Öztürk, tüketicilerin dolandırıcılık hatası kapsamında savcılıklara başvurabileceklerini söylemiş oldu. Öztürk, “Size satılırken yepyeni olduğu söylenen bir eser replika çıktıysa, dolandırıcılık kapsamına giriyor. Burada kıymetli olan hile yoluyla sizi yanıltarak maddi yarar sağlamaları. 1 liralık eser de olsa birebir hata ögesi kelam konusu. Savcılığa başvurmak maddi külfet içermiyor.” dedi.
İade ve cayma hakkı tüketicinin en temel haklarından bulunmasına rağmen, canlı mezatlarda bu hakkın kullandırılmadığı durumların yaşandığına işaret eden Öztürk, şu sözleri kullandı:
“Çevrim içi alışverişlerde de kimi eserler hariç, 14 gün ortasında iptal ve cayma hakkını kullanabilirsiniz. Bu mezatlarda ‘iade yoktur’ deniyor lakin bu kelamın yasal bir desteği yok. Mezatlarda da 14 gün ortasında cayma hakkını kullanabilirsiniz. Hakkınızı kullanamadığınız durumlarda tüketici hakem heyetlerine başvurun.”
“Vergi kaçağı boyutu da var”
Öztürk, mezatlarda fatura düzenlenmemesi niçiniyle olayın vergi kaçağı boyutunun da bulunduğuna dikkati çekerek, bu şahısların vergi kaçırmalarının önüne geçmek için Gelir Yönetimi Başkanlığına da başvurulabileceğini söylemiş oldu.
Mezattan gelen kargonun, mümkünse, kargocuyla açılmasını öneren Öztürk, eserin replika, sıkıntılı olması ya da kargonun boş çıkması durumunda tutanak tutulması gerektiğini belirtti. Öztürk, kargonun fotoğraf ve görüntüsünün çekilmesinin de kanıt olması bakımından katkı sağlayacağını tabir ederek, “Aynı biçimde şahsi bilgilerin korunmasına pürüz olmayacak biçimde mezattan da ekran resmi ya da görüntü kaydı alınabilir.” dedi.
Öztürk, mezat uygulamasını epeyce profesyonel biçimde yapan işletmeler de bulunduğunu anlatarak, “Ancak muteber olmayan yerlerden alışveriş yapmamakta yarar var. Bilhassa toplumsal medyadan uydurma hesaplarla canlı mezat yapılabiliyor. Bunlardan kaçınmak gerekiyor. Şuurlu tüketici olunmalı.” değerlendirmesinde bulundu.
Satın aldıkları eser niçiniyle mağduriyet yaşayan tüketiciler ise mezadı yapan kişi ve şirketlere ulaşma konusunda birden fazla vakit sorun yaşıyorlar.
“Alışveriş yapıldığına dair fatura ya da satış kontratı düzenlenmeli”
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Hukuk Kurulu Üyesi Avukat Baki Öztürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, mezat yoluyla dolandırıcılık olaylarında artış gözlemlediklerini belirtti.
Dolandırılmamak için mezadı yapanların kimler olduklarının bilinmesinin ehemmiyetine işaret eden Öztürk, “Satışı yapanların ticari künye ayrıntıları denetim edilmeli. Mezat satışlarının, aralıklı satış mevzuatına ve aralıklı satış mukavelelerine uygun yapılması lazım. Satışı yapan kişi ya da şirketin alışveriş yapıldığına dair fatura ya da satış kontratı düzenlemesi gerekiyor. Fakat birçok mezatta fatura düzenlenmiyor. Elinizde bu biçimde bir doküman yoksa hakkınızı ararken hukuksal manada sorun yaşayabilirsiniz.” dedi.
“Dolandırıcılık cürmüne da giriyor”
Bu tıp mezatlarda eser kargoya verilmeden ödemenin tamamının talep edildiğini lisana getiren Öztürk, “Bu niçinle imkan var ise kapıdan ödeme seçeneği tercih edilmeli. Banka üzerinden yapılan ödemelerde de para gönderirken ‘açıklama’ kısmı boş bırakılmamalı. Açıklama kısmına paranın kime ve hangi eser için gönderildiği net biçimde yazılmalı. Bunu yazmamız, tüzel olarak elimizi güçlendirir.” diye konuştu.
Öztürk, mezatlardan yapılan alışverişin 66 bin liranın altında olması halinde tüketici hakem heyetlerine başvurulabileceğine işaret ederek, bu meblağın üstündeki alışverişlerde tüketici mahkemelerinde hak aranabileceğini bildirdi.
Konunun cezai boyutuna da değinen Öztürk, tüketicilerin dolandırıcılık hatası kapsamında savcılıklara başvurabileceklerini söylemiş oldu. Öztürk, “Size satılırken yepyeni olduğu söylenen bir eser replika çıktıysa, dolandırıcılık kapsamına giriyor. Burada kıymetli olan hile yoluyla sizi yanıltarak maddi yarar sağlamaları. 1 liralık eser de olsa birebir hata ögesi kelam konusu. Savcılığa başvurmak maddi külfet içermiyor.” dedi.
İade ve cayma hakkı tüketicinin en temel haklarından bulunmasına rağmen, canlı mezatlarda bu hakkın kullandırılmadığı durumların yaşandığına işaret eden Öztürk, şu sözleri kullandı:
“Çevrim içi alışverişlerde de kimi eserler hariç, 14 gün ortasında iptal ve cayma hakkını kullanabilirsiniz. Bu mezatlarda ‘iade yoktur’ deniyor lakin bu kelamın yasal bir desteği yok. Mezatlarda da 14 gün ortasında cayma hakkını kullanabilirsiniz. Hakkınızı kullanamadığınız durumlarda tüketici hakem heyetlerine başvurun.”
“Vergi kaçağı boyutu da var”
Öztürk, mezatlarda fatura düzenlenmemesi niçiniyle olayın vergi kaçağı boyutunun da bulunduğuna dikkati çekerek, bu şahısların vergi kaçırmalarının önüne geçmek için Gelir Yönetimi Başkanlığına da başvurulabileceğini söylemiş oldu.
Mezattan gelen kargonun, mümkünse, kargocuyla açılmasını öneren Öztürk, eserin replika, sıkıntılı olması ya da kargonun boş çıkması durumunda tutanak tutulması gerektiğini belirtti. Öztürk, kargonun fotoğraf ve görüntüsünün çekilmesinin de kanıt olması bakımından katkı sağlayacağını tabir ederek, “Aynı biçimde şahsi bilgilerin korunmasına pürüz olmayacak biçimde mezattan da ekran resmi ya da görüntü kaydı alınabilir.” dedi.
Öztürk, mezat uygulamasını epeyce profesyonel biçimde yapan işletmeler de bulunduğunu anlatarak, “Ancak muteber olmayan yerlerden alışveriş yapmamakta yarar var. Bilhassa toplumsal medyadan uydurma hesaplarla canlı mezat yapılabiliyor. Bunlardan kaçınmak gerekiyor. Şuurlu tüketici olunmalı.” değerlendirmesinde bulundu.