BM 77. Genel Heyet Görüşmeleri için New York’ta bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’nin önde gelen niyet kuruluşlarından Dış Münasebetler Kurulunda konuştu.
Çavuşoğlu iklim değişikliği, çatışmalar, terörizm, besin ve güç güvenliği üzere ortak zorluklar karşısında milletlerarası sistemin, iş birliğine dayalı önemli bir ıslahata muhtaçlığı olduğunu söylemiş oldu.
Türkiye’nin Orta Doğu, Karadeniz, Kafkaslar, Balkanlar, Rusya, Ukrayna, Libya, Suriye, Irak, Afganistan ve Afrika üzere yakın etrafındaki bölgelerde, değerli dış siyaset mevzularında baş aktör olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, çatışmaların birçoklarının bu bölgelerde yaşandığına dikkati çekti.
Türkiye’nin göç, güç güvenliği, besin güvenliği ve terör üzere global zorluklarla gayrette direkt yer aldığını anlatan Çavuşoğlu şunları kaydetti:
”Bu çatışmaların istikrar ve refahımıza tesirlerini en aza indirgemek için proaktif bir dış siyaset izlememiz gerek. Sonuçta Türkiye, global piyasalara entegre bir piyasa iktisadı ve rastgele bir çatışma bizi direkt etkiliyor. Bu niçinle Ukrayna, Rusya, Afganistan, Libya, Suriye, Balkanlar, Orta Asya üzere konularda faal siyasetimiz bir seçim değil, stratejik bir mecburilik.”
Türkiye ve BM’nin arabuluculuğunda varılan İstanbul tahıl mutabakatı ile Türkiye’nin Balkanlar ve Libya’daki gayretlerini örnek veren Çavuşoğlu, kimi Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Türkiye’yi Çin ve Rusya ile Balkanlar’da rakip gördüğünü tabir etti.
”bu biçimdesine kırılgan bir ortamda, rakip aktörlerle ilgilerimizde ince bir çizgide yürümemiz gerekiyor.” diyen Çavuşoğlu, ”Örnek vermek gerekirse komşularımıza yönelik yaptırımlara BM dayanaklı olmadıkça katılmamız kolay değil. Zira en yüksek bedeli biz ödüyoruz ve dikkatli bir siyaset yürütmezsek arabulucu rolü üstlenemeyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
NATO üyesi olarak Türkiye’nin yükümlülüklerinin farkında ve kuvvetli bir ortak olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, ”Ama beraberinde kritik konularda çeşitli aktörlerle konuşabilmemiz gerekiyor.” dedi.
“Bir müttefik olarak ABD’nin ulusal güvenlik kaygılarımıza hürmet duymasını bekliyoruz”
Türkiye-ABD bağlantılarını kıymetlendiren ve ABD dış siyasetinde öncelikli alanlarda Türkiye’nin kilit bir aktör olduğunu belirten Çavuşoğlu, ”ABD ile ilgilerimiz hiç bir vakit kolay olmadı lakin sağlam bir temel üzerine inşa edilmiş durumda. Çeşitli alanlarda bir arada çalışırsak epeyce şey başarabiliriz.” diye konuştu.
Türkiye ve ABD içindeki 3 sorunu ABD’nin PKK/PYD/YPG terör örgütüne takviyesi, FETÖ ve CAATSA yaptırımları olarak sıralayan Çavuşoğlu, şöyleki devam etti:
”Bütün bu problemler bizim için ulusal güvenlik problemi ve bir müttefik olarak ABD’nin ulusal güvenlik telaşlarımıza hürmet duymasını bekliyoruz. Terörle çabada takviye bekliyoruz. Bir terör örgütünü öbür bir terör örgütüyle çaba için kullanmak katiyen kabul edilemez ve tehlikeli.”
Türkiye’nin Biden idaresi ile uyuşmazlıkları çözmek için yapan bir biçimde çalıştığını anlatan Çavuşoğlu, ”ABD bu üç ana sorunu çözebilirse ortak çıkarlarımızın olduğu çeşitli alanlarda bir arada epeyce şey yapabileceğimizi düşünüyorum.” tabirini kullandı.
ABD’deki birtakım lobilerin Türkiye ile ilgilere adil olmayan bir biçimde olumsuz tesirinden bahseden ve bu durumdan keder duyduklarına dikkati çeken Çavuşoğlu, ”Bu lobiler yüzünden ABD kimi konularda Türkiye’ye karşı ikili standartlı bir yaklaşım izliyor.” dedi.
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde Türkiye’ye yönelik düşmanca aksiyonlarda bulunduğunu ve Türk F-16’larına radar kilidi attığını hatırlatan Çavuşoğlu, ”Kimse bu provokasyonlardan bahsetmiyor yalnızca Türkiye’nin haklı reaksiyonlarını duyuyoruz, eşit muamele görmüyoruz. örneğin Hindistan, S-400 füzesi alınca yaptırımlardan muaf tutuldu lakin Türkiye’ye bu yüzden CAATSA yaptırımları uygulanıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye’nin müttefiklerinden yalnızca tarafsız bir duruş beklediğini belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
”Dünya daha kaotik bir hal alıyor. Birkaç yıl evvel kimse Avrupa’da konvansiyonel bir savaş ya da büyük bir global salgın beklemiyordu. Öbür ne cins büyük zorlukların ortaya çıkacağını bilmiyoruz ve bu kuvvetli devirlerde Türkiye-ABD alakaları stratejik düşünme ve dirayetle ele alınmalı, dar çıkarların gölgesinde bırakılmamalı. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız.”
Çavuşoğlu iklim değişikliği, çatışmalar, terörizm, besin ve güç güvenliği üzere ortak zorluklar karşısında milletlerarası sistemin, iş birliğine dayalı önemli bir ıslahata muhtaçlığı olduğunu söylemiş oldu.
Türkiye’nin Orta Doğu, Karadeniz, Kafkaslar, Balkanlar, Rusya, Ukrayna, Libya, Suriye, Irak, Afganistan ve Afrika üzere yakın etrafındaki bölgelerde, değerli dış siyaset mevzularında baş aktör olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, çatışmaların birçoklarının bu bölgelerde yaşandığına dikkati çekti.
Türkiye’nin göç, güç güvenliği, besin güvenliği ve terör üzere global zorluklarla gayrette direkt yer aldığını anlatan Çavuşoğlu şunları kaydetti:
”Bu çatışmaların istikrar ve refahımıza tesirlerini en aza indirgemek için proaktif bir dış siyaset izlememiz gerek. Sonuçta Türkiye, global piyasalara entegre bir piyasa iktisadı ve rastgele bir çatışma bizi direkt etkiliyor. Bu niçinle Ukrayna, Rusya, Afganistan, Libya, Suriye, Balkanlar, Orta Asya üzere konularda faal siyasetimiz bir seçim değil, stratejik bir mecburilik.”
Türkiye ve BM’nin arabuluculuğunda varılan İstanbul tahıl mutabakatı ile Türkiye’nin Balkanlar ve Libya’daki gayretlerini örnek veren Çavuşoğlu, kimi Avrupa Birliği üyesi ülkelerin Türkiye’yi Çin ve Rusya ile Balkanlar’da rakip gördüğünü tabir etti.
”bu biçimdesine kırılgan bir ortamda, rakip aktörlerle ilgilerimizde ince bir çizgide yürümemiz gerekiyor.” diyen Çavuşoğlu, ”Örnek vermek gerekirse komşularımıza yönelik yaptırımlara BM dayanaklı olmadıkça katılmamız kolay değil. Zira en yüksek bedeli biz ödüyoruz ve dikkatli bir siyaset yürütmezsek arabulucu rolü üstlenemeyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
NATO üyesi olarak Türkiye’nin yükümlülüklerinin farkında ve kuvvetli bir ortak olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, ”Ama beraberinde kritik konularda çeşitli aktörlerle konuşabilmemiz gerekiyor.” dedi.
“Bir müttefik olarak ABD’nin ulusal güvenlik kaygılarımıza hürmet duymasını bekliyoruz”
Türkiye-ABD bağlantılarını kıymetlendiren ve ABD dış siyasetinde öncelikli alanlarda Türkiye’nin kilit bir aktör olduğunu belirten Çavuşoğlu, ”ABD ile ilgilerimiz hiç bir vakit kolay olmadı lakin sağlam bir temel üzerine inşa edilmiş durumda. Çeşitli alanlarda bir arada çalışırsak epeyce şey başarabiliriz.” diye konuştu.
Türkiye ve ABD içindeki 3 sorunu ABD’nin PKK/PYD/YPG terör örgütüne takviyesi, FETÖ ve CAATSA yaptırımları olarak sıralayan Çavuşoğlu, şöyleki devam etti:
”Bütün bu problemler bizim için ulusal güvenlik problemi ve bir müttefik olarak ABD’nin ulusal güvenlik telaşlarımıza hürmet duymasını bekliyoruz. Terörle çabada takviye bekliyoruz. Bir terör örgütünü öbür bir terör örgütüyle çaba için kullanmak katiyen kabul edilemez ve tehlikeli.”
Türkiye’nin Biden idaresi ile uyuşmazlıkları çözmek için yapan bir biçimde çalıştığını anlatan Çavuşoğlu, ”ABD bu üç ana sorunu çözebilirse ortak çıkarlarımızın olduğu çeşitli alanlarda bir arada epeyce şey yapabileceğimizi düşünüyorum.” tabirini kullandı.
ABD’deki birtakım lobilerin Türkiye ile ilgilere adil olmayan bir biçimde olumsuz tesirinden bahseden ve bu durumdan keder duyduklarına dikkati çeken Çavuşoğlu, ”Bu lobiler yüzünden ABD kimi konularda Türkiye’ye karşı ikili standartlı bir yaklaşım izliyor.” dedi.
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde Türkiye’ye yönelik düşmanca aksiyonlarda bulunduğunu ve Türk F-16’larına radar kilidi attığını hatırlatan Çavuşoğlu, ”Kimse bu provokasyonlardan bahsetmiyor yalnızca Türkiye’nin haklı reaksiyonlarını duyuyoruz, eşit muamele görmüyoruz. örneğin Hindistan, S-400 füzesi alınca yaptırımlardan muaf tutuldu lakin Türkiye’ye bu yüzden CAATSA yaptırımları uygulanıyor.” değerlendirmesini yaptı.
Türkiye’nin müttefiklerinden yalnızca tarafsız bir duruş beklediğini belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
”Dünya daha kaotik bir hal alıyor. Birkaç yıl evvel kimse Avrupa’da konvansiyonel bir savaş ya da büyük bir global salgın beklemiyordu. Öbür ne cins büyük zorlukların ortaya çıkacağını bilmiyoruz ve bu kuvvetli devirlerde Türkiye-ABD alakaları stratejik düşünme ve dirayetle ele alınmalı, dar çıkarların gölgesinde bırakılmamalı. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız.”