Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mısır’la münasebetlerin olağanlaşması konusuna ait, “Düzelir, düzelmesi de gerekiyor. Zira Türkiye-Mısır ilişiklerine yalnızca iki ülke ya da iki ülke halkı olarak farklı görüşlerimiz olabilir.” dedi.
Çavuşoğlu, NTV’de katıldığı canlı yayında, dış siyasette öne çıkan gelişmelere ait değerlendirmelerde bulundu.
Ukrayna’nın Buça ve İrpin bölgelerindeki insanlık dışı imgelerin Ukrayna-Rusya içindeki müzakerelerin olumlu havasını etkilediğini belirten Çavuşoğlu, “Tüm zorluklara karşın, (Ukrayna Devlet Lideri Vladimir) Zelenskiy’in ‘müzakerelere devam edeceğiz’ demesi, sonrasındasında Rusya tarafınca da buna emsal açıklamalar gelmesi, müzakerelere yönelik umutlarımızı artırdı.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, son günlerde her iki tarafın da birbirini geri adım atmakla suçladığını aktararak “Fakat biz beraberinde taraflarla da görüşüyoruz, tarafların basına yansıttığı o olumsuz havayla bize söylemiş oldukleri içinde fark var. O niçinle ne fazlaca karamsarız ne de tam iyimseriz, gerçekçiyiz, yani temkinli iyimserliğimiz devam ediyor lakin bunun için gayretlerimizi sürdürmemiz lazım.” dedi.
Tüm zorluklara karşın ateşkes imkanı olduğunu tabir eden Çavuşoğlu, “Ama olacaksa bugünlerde olması gerekiyor, bilhassa bu savaş uzarsa Donbas bölgesinde yeni hücumlar olursa, bu biçimde ateşkesi sağlama imkanı daha da zorlaşır.” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, ateşkes daha sonrası hangi adımlar atılacağının belirlenmesi gerektiğinin altını çizerek “Ukrayna güvenlik garantileri konusunda da P5 (ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere) ülkeleriyle ve ismi geçen ülkelerle görüşmeleri devam ettiriyoruz. Şayet Ukrayna’nın NATO’nun 5. Hususu üzere bir beklentisi karşılanmayacaksa alternatif ne önerilmelidir.” dedi.
İki taraftaki muhataplarıyla daima irtibat halinde olduklarını hatırlatan Çavuşoğlu, “(Liderler görüşmesi ihtimali) Bana göre epey uzak değil, sonuçta iki önderin evet demesine bağlı, bilhassa (Rusya Devlet Lideri Vladimir) Putin’in evet demesine bağlı. Prensipte Putin buna hayır demedi.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, Rusya’ya karşı istikrarlı ve prensipli siyaset izlediklerini ve bu biçimde devam edeceklerini kaydederek “Ama her iki taraf içinde arabuluculuk misyonu üstlenirken bizim bu yaptırımlara katılmamızın gerçekçi olmadığını herkes anlıyor.” tabirini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, NATO’nun faaliyetlerine de en çok katkı sağlayan ülkelerin başında geldiklerine dikkati çekerek “Özellikle YPG/PKK’ya karşı yürüttüğümüz harekattan daha sonra birtakım müttefikler, bilhassa savunma endüstrisi konusunda kısıtlamalar getirdi. İhracat müsaadelerini vermedi. Artık yavaş yavaş bunun değiştiğini görüyoruz. İngiltere tarafındaysa (Başbakan) Boris Johnson Cumhurbaşkanı’mıza kelam vermişti. İngiltere yüzde 85 oranında kısıtlamaları kaldırdı. Geri kalan yüzde 15 üzerinde de çalışıyoruz. Kanada Dışişleri Bakanı ile bir görüşme gerçekleştirmiştik. Bir mektup teatisiyle bu mevzuyu çözmeyi amaçlıyoruz.” halinde konuştu.
Bu mevzuda temel itiraz noktasının verilen mamüllerin üçüncü ülkelere ihracatı olduğunu lisana getiren Çavuşoğlu, “Kanada, Karabağ zaferi sırasında Azerbaycan’ı desteklediğimiz argümanıyla bunu kaldırdı. Bir ülkeden aldığınız eseri kullandığınızda yeni ürettiğiniz eserin öteki bir ülkeye ihracatı konusunda o ülkeyle iş birliği yapmanız gerekiyor. Bu rutin maddeyi mektup teatisiyle bir kere daha düzenleyeceğiz.” dedi.
Çavuşoğlu, ABD’nin motor ithalatı yapılan ATAK helikopterleri konusunda Türkiye’nin Filipinler’e ihracatı için onay verdiğini lakin Pakistan’a satışında motor ihracatı için olumsuz karşılık verdiğini aktararak mektup teatisiyle bu sorunu da aşacaklarına inandıklarını söylemiş oldu.
ABD ile stratejik düzeneğin kurulması daha sonrasındaki sürece ait soru üzerine Çavuşoğlu, “Mevkidaşım (ABD Dışişleri Bakanı Antony) Blinken ile 18 Mayıs’ta bir görüşme gerçekleştireceğiz. Problemli alanları nasıl çözeceğimizi iş birliğimizi artırabileceğimiz alanlar konusunda hangi adımları atmamız gerekiyor. Bu düzeneğin sonuç odaklı olmasını istiyoruz. Her iki tarafın bu mevzuda adım atmasını istiyoruz.” sözlerini kullandı.
Mayısın üçüncü haftası üzere hem Filistin’e hem İsrail’e ziyaret planladıklarını belirten Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz’deki güç kaynaklarıyla ilgili olarak, “Doğu Akdeniz’de Türkiye’yi dışlayan kamplaşmalar oldu. Fakat bunların hiç birinin fiiliyatta bir manasının olmadığını da gördük. Fakat artık bizim Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip) Erdoğan’ın Avrupa Birliği’ne (AB) teklifi Doğu Akdeniz’de bir konferans düzenleme teklifi karşılık görmeye başladı.” dedi.
Doğu Akdeniz Doğal Gaz Boru Sınırı Projesi’nin (EastMed) uygulanabilir bir proje olmadığını belirten Çavuşoğlu, “İsrail’in de güçlü bir rezervinin olduğunu görüyoruz. Bilhassa Avrupa piyasalarına ulaşabilmesi için en ekonomik güzergah Türkiye. Buradan Kıbrıs’ın üzerinden geçmesi gerekiyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) hakça paylaşmak için üç seçeneği, tahlil önerisi var. Hakça paylaşım konusunda adım atılabilir, herkes kazanabilir.” tabirini kullandı.
“(Mısır’la ilişkiler) Düzelir, düzelmesi de gerekiyor”
Mısır’la bağlantıların olağanlaşması konusuna değinen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“(Mısır’la ilişkiler) Düzelir, düzelmesi de gerekiyor. Zira Türkiye-Mısır ilişiklerine yalnızca iki ülke ya da iki ülke halkı olarak farklı görüşlerimiz olabilir. Biz birbirimizi her mevzuda desteklemeyebiliriz. Herkes herkesten hoşlanmak zorunda değil ancak iki ülkenin içindeki olumlu ilgilerin yalnızca iki ülkeye yansıması olmuyor. (Bu yansıma) Doğu Akdeniz’de var, Filistin sıkıntısında değerli, İslam dünyası için kıymetli, Arap dünyası için kıymetli, Afrika için kıymetli, Orta Doğu için değerli. Sonuçta bir müddetç başladı. Bakan yardımcıları seviyesinde 2 tıp görüşme oldu. Artık 3. çeşit görüşme de olabilir. Biz de (Mısır) Dışişleri Bakanı Semih Şükri ile bir ortaya gelebiliriz. Önümüzdeki süreçte bir ortaya gelme konusunda kimi teklifler var. Bunlar çabucak hemen netleşmedi. Netleşmeden de somut bir şey söylemek hakikat olmaz. Lakin her iki tarafta da münasebetleri olağanlaştırma konusunda bir iradenin olduğunu görüyoruz. Bu bahiste gayretlerimiz da devam edecek. Adımlar atacağız. Daha evvel İslam İşbirliği Teşkilatında büyükelçi olarak bakılırsav yapan bir arkadaşımızı maslahatgüzar olarak bakılırsavlendirdik. Bunun örnekleri var. Sonuç prestijiyle ilerde bu adımlar atılmaya devam edilirse, bağlantılarımızı olağanlaştırma konusunda tam bir irade ortaya çıkarsa tekrar karşılıklı büyükelçi atama da kelam konusu olabilir. (Mısır Dışişleri Bakanıyla görüşme) Şu anda netleşmiş bir görüşme en azından bir tarih yok.”
Çavuşoğlu, Suudi Arabistan ile münasebetlerin olağanlaşması konusunda da “Suudi Arabistan ile de bağlar olağanlaşmaya başladı. Adımlar da atılıyor. Olumlu tarafta adımlar atılırken doğal ki karşılıklı ziyaretler de olacaktır. Daha evvel biliyorsunuz Cidde ziyaretim oldu. (Suudi Arabistan) Dışişleri Bakanı’nı ziyaret ettim. Kendisi de Türkiye’ye gelmek istediğini söylemiş oldu. Bizim seviyemizde de ve daha önderler seviyesinde de karşılıklı ziyaretler kesinlikle olacaktır.” diye konuştu.
Gazeteci Cemal Kaşıkçı belgesinin Riyad idaresine gönderilmesine ait değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, şu sözleri kullandı:
“Kaşıkçı cinayetinden daha sonrasında Suudi Arabistan yargı alanında iş birliği teklifinde bulundu. İş birliği teklifini biz kabul ettik. Ancak bu biçimde istediğimiz iş birliğini maalesef bakılırsamedik. Artık bağlarımız olağanlaşmaya başlayınca oradan bir iş birliği gördük. Oradaki mahkeme kararları bize iletildi. Adalet Bakanlığımız bunun hukuksal boyutunu da çok hoş bir biçimde izah etti. Bu işleyen tüzel bir müddetçtir. Bu iş birliğini yapabilmemiz için Suudi Arabistan’dan daha evvel olumlu bir adım gelmemişti. Artık gelmeye başladı. Gelmeye başlayınca da bizim yargımız da gereğini yapıyor. olağan olarak siyasi alakaların olumlu istikamette seyretmesinin hukuksal süreç ya da isimli konularda olumlu yansıması var.”
Türkiye-Ermenistan özel temsilcileri üçüncü görüşmeyi Viyana’da yapacak
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye-Ermenistan bağlarında olağanlaşma adımlarına ait, somut adımların atılacağını, itimat artırıcı adımların atıldığını belirterek “Ermenistan ve Azerbaycan içinde Brüksel toplantısından daha sonra varılan mutabakatı önemsiyoruz. Hudut komitenin oluşturulması, daha evvel Azerbaycan’ın teklif ettiği kapsamlı bir barış muahedesi üzerinde de mutabakata varmaları. Dışişleri bakanlarını nazaranvlendirdiler bu mevzuda çalışma yapın, yani muahedenin taslağını çalışacaklar.” dedi.
“Güney Kafkasya’nın istikrarı için herkes herkesle bağları normalleştirilmeli, uzun müddet kopan alakaların rayına oturtulması, düzeltilmesi o denli kolay olmuyor, mert adımlar gerekli.” diyen Çavuşoğlu, iki ülke özel temsilcilerinin görüştüklerini söylemiş oldu.
Çavuşoğlu, Türkiye-Ermenistan özel temsilcilerinin üçüncü görüşmeyi Viyana’da yapacaklarını belirterek şunları kaydetti:
“Burada Ermenistan’a şunu söylemek isterim, tamam baskı altında olabilirsiniz, bu kolay bir müddetç değil. Diasporanın bir kısmı bu olağanlaşmayı desteklemiyor, görüyoruz. Bilhassa Amerika ve Fransa’daki diasporadan bahsediyoruz, tam karşıtı açıklamalar yapıyorlar. Artık üçüncü bir ülkede görüşmeye gerek var mı? Bir taraftan bir günde ilgiler normalleşsin, sonlar açılsın diyorsunuz, başka taraftan hala Türkiye’de ve Erivan’da görüşmeye yürek edemiyorsunuz. Bu hususta yani kendi ülkelerimizde görüşmeye bile yanaşamıyorsan, öteki konularda nasıl adımlar atacaksınız? Suçlamak için söylemiyorum da biraz mert olsunlar. Türkiye’de görüşmenin ne mahsuru var? Sen Türkiye’de görüşmeye gelemeyeceksen öteki konularda nasıl adım atacağız? Hatta birinci biz Erivan’a gelelim dedik, yok yok üçüncü ülkede görüşelim dediler. Yani biraz daha bahadır adımlar atmaları gerekir.”
Çavuşoğlu, NTV’de katıldığı canlı yayında, dış siyasette öne çıkan gelişmelere ait değerlendirmelerde bulundu.
Ukrayna’nın Buça ve İrpin bölgelerindeki insanlık dışı imgelerin Ukrayna-Rusya içindeki müzakerelerin olumlu havasını etkilediğini belirten Çavuşoğlu, “Tüm zorluklara karşın, (Ukrayna Devlet Lideri Vladimir) Zelenskiy’in ‘müzakerelere devam edeceğiz’ demesi, sonrasındasında Rusya tarafınca da buna emsal açıklamalar gelmesi, müzakerelere yönelik umutlarımızı artırdı.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, son günlerde her iki tarafın da birbirini geri adım atmakla suçladığını aktararak “Fakat biz beraberinde taraflarla da görüşüyoruz, tarafların basına yansıttığı o olumsuz havayla bize söylemiş oldukleri içinde fark var. O niçinle ne fazlaca karamsarız ne de tam iyimseriz, gerçekçiyiz, yani temkinli iyimserliğimiz devam ediyor lakin bunun için gayretlerimizi sürdürmemiz lazım.” dedi.
Tüm zorluklara karşın ateşkes imkanı olduğunu tabir eden Çavuşoğlu, “Ama olacaksa bugünlerde olması gerekiyor, bilhassa bu savaş uzarsa Donbas bölgesinde yeni hücumlar olursa, bu biçimde ateşkesi sağlama imkanı daha da zorlaşır.” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, ateşkes daha sonrası hangi adımlar atılacağının belirlenmesi gerektiğinin altını çizerek “Ukrayna güvenlik garantileri konusunda da P5 (ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere) ülkeleriyle ve ismi geçen ülkelerle görüşmeleri devam ettiriyoruz. Şayet Ukrayna’nın NATO’nun 5. Hususu üzere bir beklentisi karşılanmayacaksa alternatif ne önerilmelidir.” dedi.
İki taraftaki muhataplarıyla daima irtibat halinde olduklarını hatırlatan Çavuşoğlu, “(Liderler görüşmesi ihtimali) Bana göre epey uzak değil, sonuçta iki önderin evet demesine bağlı, bilhassa (Rusya Devlet Lideri Vladimir) Putin’in evet demesine bağlı. Prensipte Putin buna hayır demedi.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, Rusya’ya karşı istikrarlı ve prensipli siyaset izlediklerini ve bu biçimde devam edeceklerini kaydederek “Ama her iki taraf içinde arabuluculuk misyonu üstlenirken bizim bu yaptırımlara katılmamızın gerçekçi olmadığını herkes anlıyor.” tabirini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu, NATO’nun faaliyetlerine de en çok katkı sağlayan ülkelerin başında geldiklerine dikkati çekerek “Özellikle YPG/PKK’ya karşı yürüttüğümüz harekattan daha sonra birtakım müttefikler, bilhassa savunma endüstrisi konusunda kısıtlamalar getirdi. İhracat müsaadelerini vermedi. Artık yavaş yavaş bunun değiştiğini görüyoruz. İngiltere tarafındaysa (Başbakan) Boris Johnson Cumhurbaşkanı’mıza kelam vermişti. İngiltere yüzde 85 oranında kısıtlamaları kaldırdı. Geri kalan yüzde 15 üzerinde de çalışıyoruz. Kanada Dışişleri Bakanı ile bir görüşme gerçekleştirmiştik. Bir mektup teatisiyle bu mevzuyu çözmeyi amaçlıyoruz.” halinde konuştu.
Bu mevzuda temel itiraz noktasının verilen mamüllerin üçüncü ülkelere ihracatı olduğunu lisana getiren Çavuşoğlu, “Kanada, Karabağ zaferi sırasında Azerbaycan’ı desteklediğimiz argümanıyla bunu kaldırdı. Bir ülkeden aldığınız eseri kullandığınızda yeni ürettiğiniz eserin öteki bir ülkeye ihracatı konusunda o ülkeyle iş birliği yapmanız gerekiyor. Bu rutin maddeyi mektup teatisiyle bir kere daha düzenleyeceğiz.” dedi.
Çavuşoğlu, ABD’nin motor ithalatı yapılan ATAK helikopterleri konusunda Türkiye’nin Filipinler’e ihracatı için onay verdiğini lakin Pakistan’a satışında motor ihracatı için olumsuz karşılık verdiğini aktararak mektup teatisiyle bu sorunu da aşacaklarına inandıklarını söylemiş oldu.
ABD ile stratejik düzeneğin kurulması daha sonrasındaki sürece ait soru üzerine Çavuşoğlu, “Mevkidaşım (ABD Dışişleri Bakanı Antony) Blinken ile 18 Mayıs’ta bir görüşme gerçekleştireceğiz. Problemli alanları nasıl çözeceğimizi iş birliğimizi artırabileceğimiz alanlar konusunda hangi adımları atmamız gerekiyor. Bu düzeneğin sonuç odaklı olmasını istiyoruz. Her iki tarafın bu mevzuda adım atmasını istiyoruz.” sözlerini kullandı.
Mayısın üçüncü haftası üzere hem Filistin’e hem İsrail’e ziyaret planladıklarını belirten Çavuşoğlu, Doğu Akdeniz’deki güç kaynaklarıyla ilgili olarak, “Doğu Akdeniz’de Türkiye’yi dışlayan kamplaşmalar oldu. Fakat bunların hiç birinin fiiliyatta bir manasının olmadığını da gördük. Fakat artık bizim Cumhurbaşkanımız (Recep Tayyip) Erdoğan’ın Avrupa Birliği’ne (AB) teklifi Doğu Akdeniz’de bir konferans düzenleme teklifi karşılık görmeye başladı.” dedi.
Doğu Akdeniz Doğal Gaz Boru Sınırı Projesi’nin (EastMed) uygulanabilir bir proje olmadığını belirten Çavuşoğlu, “İsrail’in de güçlü bir rezervinin olduğunu görüyoruz. Bilhassa Avrupa piyasalarına ulaşabilmesi için en ekonomik güzergah Türkiye. Buradan Kıbrıs’ın üzerinden geçmesi gerekiyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) hakça paylaşmak için üç seçeneği, tahlil önerisi var. Hakça paylaşım konusunda adım atılabilir, herkes kazanabilir.” tabirini kullandı.
“(Mısır’la ilişkiler) Düzelir, düzelmesi de gerekiyor”
Mısır’la bağlantıların olağanlaşması konusuna değinen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“(Mısır’la ilişkiler) Düzelir, düzelmesi de gerekiyor. Zira Türkiye-Mısır ilişiklerine yalnızca iki ülke ya da iki ülke halkı olarak farklı görüşlerimiz olabilir. Biz birbirimizi her mevzuda desteklemeyebiliriz. Herkes herkesten hoşlanmak zorunda değil ancak iki ülkenin içindeki olumlu ilgilerin yalnızca iki ülkeye yansıması olmuyor. (Bu yansıma) Doğu Akdeniz’de var, Filistin sıkıntısında değerli, İslam dünyası için kıymetli, Arap dünyası için kıymetli, Afrika için kıymetli, Orta Doğu için değerli. Sonuçta bir müddetç başladı. Bakan yardımcıları seviyesinde 2 tıp görüşme oldu. Artık 3. çeşit görüşme de olabilir. Biz de (Mısır) Dışişleri Bakanı Semih Şükri ile bir ortaya gelebiliriz. Önümüzdeki süreçte bir ortaya gelme konusunda kimi teklifler var. Bunlar çabucak hemen netleşmedi. Netleşmeden de somut bir şey söylemek hakikat olmaz. Lakin her iki tarafta da münasebetleri olağanlaştırma konusunda bir iradenin olduğunu görüyoruz. Bu bahiste gayretlerimiz da devam edecek. Adımlar atacağız. Daha evvel İslam İşbirliği Teşkilatında büyükelçi olarak bakılırsav yapan bir arkadaşımızı maslahatgüzar olarak bakılırsavlendirdik. Bunun örnekleri var. Sonuç prestijiyle ilerde bu adımlar atılmaya devam edilirse, bağlantılarımızı olağanlaştırma konusunda tam bir irade ortaya çıkarsa tekrar karşılıklı büyükelçi atama da kelam konusu olabilir. (Mısır Dışişleri Bakanıyla görüşme) Şu anda netleşmiş bir görüşme en azından bir tarih yok.”
Çavuşoğlu, Suudi Arabistan ile münasebetlerin olağanlaşması konusunda da “Suudi Arabistan ile de bağlar olağanlaşmaya başladı. Adımlar da atılıyor. Olumlu tarafta adımlar atılırken doğal ki karşılıklı ziyaretler de olacaktır. Daha evvel biliyorsunuz Cidde ziyaretim oldu. (Suudi Arabistan) Dışişleri Bakanı’nı ziyaret ettim. Kendisi de Türkiye’ye gelmek istediğini söylemiş oldu. Bizim seviyemizde de ve daha önderler seviyesinde de karşılıklı ziyaretler kesinlikle olacaktır.” diye konuştu.
Gazeteci Cemal Kaşıkçı belgesinin Riyad idaresine gönderilmesine ait değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, şu sözleri kullandı:
“Kaşıkçı cinayetinden daha sonrasında Suudi Arabistan yargı alanında iş birliği teklifinde bulundu. İş birliği teklifini biz kabul ettik. Ancak bu biçimde istediğimiz iş birliğini maalesef bakılırsamedik. Artık bağlarımız olağanlaşmaya başlayınca oradan bir iş birliği gördük. Oradaki mahkeme kararları bize iletildi. Adalet Bakanlığımız bunun hukuksal boyutunu da çok hoş bir biçimde izah etti. Bu işleyen tüzel bir müddetçtir. Bu iş birliğini yapabilmemiz için Suudi Arabistan’dan daha evvel olumlu bir adım gelmemişti. Artık gelmeye başladı. Gelmeye başlayınca da bizim yargımız da gereğini yapıyor. olağan olarak siyasi alakaların olumlu istikamette seyretmesinin hukuksal süreç ya da isimli konularda olumlu yansıması var.”
Türkiye-Ermenistan özel temsilcileri üçüncü görüşmeyi Viyana’da yapacak
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye-Ermenistan bağlarında olağanlaşma adımlarına ait, somut adımların atılacağını, itimat artırıcı adımların atıldığını belirterek “Ermenistan ve Azerbaycan içinde Brüksel toplantısından daha sonra varılan mutabakatı önemsiyoruz. Hudut komitenin oluşturulması, daha evvel Azerbaycan’ın teklif ettiği kapsamlı bir barış muahedesi üzerinde de mutabakata varmaları. Dışişleri bakanlarını nazaranvlendirdiler bu mevzuda çalışma yapın, yani muahedenin taslağını çalışacaklar.” dedi.
“Güney Kafkasya’nın istikrarı için herkes herkesle bağları normalleştirilmeli, uzun müddet kopan alakaların rayına oturtulması, düzeltilmesi o denli kolay olmuyor, mert adımlar gerekli.” diyen Çavuşoğlu, iki ülke özel temsilcilerinin görüştüklerini söylemiş oldu.
Çavuşoğlu, Türkiye-Ermenistan özel temsilcilerinin üçüncü görüşmeyi Viyana’da yapacaklarını belirterek şunları kaydetti:
“Burada Ermenistan’a şunu söylemek isterim, tamam baskı altında olabilirsiniz, bu kolay bir müddetç değil. Diasporanın bir kısmı bu olağanlaşmayı desteklemiyor, görüyoruz. Bilhassa Amerika ve Fransa’daki diasporadan bahsediyoruz, tam karşıtı açıklamalar yapıyorlar. Artık üçüncü bir ülkede görüşmeye gerek var mı? Bir taraftan bir günde ilgiler normalleşsin, sonlar açılsın diyorsunuz, başka taraftan hala Türkiye’de ve Erivan’da görüşmeye yürek edemiyorsunuz. Bu hususta yani kendi ülkelerimizde görüşmeye bile yanaşamıyorsan, öteki konularda nasıl adımlar atacaksınız? Suçlamak için söylemiyorum da biraz mert olsunlar. Türkiye’de görüşmenin ne mahsuru var? Sen Türkiye’de görüşmeye gelemeyeceksen öteki konularda nasıl adım atacağız? Hatta birinci biz Erivan’a gelelim dedik, yok yok üçüncü ülkede görüşelim dediler. Yani biraz daha bahadır adımlar atmaları gerekir.”