Çocuklar niye korkar? Çocukların dehşetlerini yenmesi için ne yapmalı?

Rex

Global Mod
Global Mod
Çocuklar kaygıyı daha sonradan öğrenmektedir. Lakin vereceği reaksiyonları yaklaşık dört aylıkken belirtmeye başlar. Çocukların bu endişeleri belirli yaşlarda aşikâr endişeler olarak olağandır. Bu da onlara etraflarına ahenk sağlamayı ve başa çıkmayı öğretir. Sıcaktan korkan bir çocuk, tehlike olduğunu öğrenmiştir. Bu durumda hangi endişeler olağandır? Çocuklar nelerden korkar? Çocukların endişelerini yenmesi için ne yapmalı?



Dehşet duygusu, gerçek bir tehlike ya da tehlike mümkünlüğünün fikrinin uyandırması kararında ortaya çıkmaktadır. Yaşamsal bir düzenektir ve aslında tüm hislerin ötesinde hayli değerli bir yere sahiptir. Bilhassa çocukların gelişimi için yadsınamaz bir yere sahip olan dehşet, tüm hayatı için zihninde yapması gerekenler ve yapmaması gerekenler olarak, dünyayı anlamlandırmasına ve biçim vermesine yardımcı olur. Kaygı duygusu çocuğun büyümesiyle şekillenir ve evrimleşir. Muhakkak başlı endişeler yerini alışkanlıklara, öğretilere ve tecrübeye bırakır. vakit içinde görülen bu değişimde, çocuğun hayatının her devrine mahsus dehşetler bulunmaktadır. Bunlar olağan karşılanan endişelerdir.

çocuk dehşetleri

ÇOCUK DEHŞETLERİ NE VAKİT BAŞLAR?

Çocuklarda kaygının başlaması uzmanlar tarafınca yapılan bir araştırmayla, ortalama 4 aylıkken reaksiyon vermesiyle gerçekleştiği öğrenildi. Çocuk iki yaşına kadar iki cins endişeyi baskın yaşadığını açıklayan psikologlar, bu çeşitlerin en doğal kaygılar olduğunu da belirtti. Uzmanlar bunların ayrılık tasası ve yabancı telaşı olduğunu öne sürdü.

çocuk endişeleri

Ayrılık Korkusu: Çocukta 6 ila 8 aylıkken başlayan, 13-15. aylarda en üst düzeye çıkan dert cinsidir. Bu dert çeşidinde 2 daha sonrasında da okula başlamak üzere “ayrılık” temasını gündeme getiren hayat olaylarında tetiklenir ve gözlenebilir.

Yabancı Derdi: Bebeğin yabancı şahıslara karşı duyduğu endişe tipidir. Birinci yılın birinci yarısında başlar ve 2 yaşına kadar yavaş yavaş azalarak kaybolur.

çocuk endişeleri

ÇOCUKLAR NELERDEN KORKAR?

Çocukların en yaygın dehşetleri içinde ayrılma ve yabancı derdinin olmasıyla birlikte, bedensel ziyanlara karşı dürtülerinin oluşmasıyla ani ses, olağan yaşantısı haricinde karşılaşmadığı obje yahut canlılar, karanlık, uyku öncesi olarak belirtilmiştir. Bu cins endişeler aslında deneyimlemediği durumlara karşı tecrübe kazanmasıyla ortadan kalkmakta olduğu açıklandı. Bu durum bazında köpek sesinden korkan 9 yaşındaki bir çocuk, alıştıkça başını okşayıp köpek sevmeye başlayabilmektedir. Bunlar belirsizliğin açıklanmasıyla yenilen kaygı tiplerindendir.

çocuk dehşetleri

Okul öncesi devirde, bilhassa 2-5 yaşları içinde çocukların kaygılarında farklılaşma ve artmalar görülür. Bu yaşlarındaki çocuklar için gerçek ve fantezi içindeki ayrım her vakit besbelli değildir. bu vakitte en sık rastlanan endişeler içinde, hırsız, hayali yaratıklar, anne babadan ayrılma, karanlık, yalnız kalma, karanlık, yükseklik, asansörde kalma, kaybolma korkusu ve hayvanlardan korkma sayılabilir.

çocuk endişeleri

4-5 yaşları aralığındaki çocuklarda endişelerinde artmalar görülür. Meraklı olan çocuğun zihni gelişime açıktır ve hayal gücünün götürdüğü yere masraf. Bu yaşlarındaki çocuklar için gerçek ve fantezi içindeki ayrım her vakit bariz değildir. bu vakitte en sık rastlanan endişeler içinde, hırsız, hayali yaratıklar, anne babadan ayrılma, karanlık, yalnız kalma, karanlık, yükseklik, asansörde kalma, kaybolma korkusu ve hayvanlardan korkma sayılabilir. Bu usul endişeleri hayalinde nazarann çocuk anne ve babasıyla yatmak istediği görülmüştür. Anne babaların bu durum karşısında onu yanına almamalı, kızmamalıdır. Uzmanlar, bu durumu pek açık ve anlaşılır bir lisanla gerçek olmadıklarını, sakinleştirip o uyuyana kadar odasında kalacağını fakat daha sonrasında kendi yatağına döneceğini bildirmelidir.

Anne –babaların birtakım durumlar karşısında gösterdiği reaksiyonlar de değerlidir. Çocuklar anne-babalarını örnek alarak etkilenebilirler. bu türlü kimi kaygılar öğrenilir.(Köpekten korkan annenin çocuğunu muhafazası için onu da köpeğe yaklaştırmaması üzere…)

çocuk endişeleri

Çocuklardaki dehşetler, çevresel etkenlerden de kaynaklanabilir. Zira öteki hisler üzere endişe da deneyerek, deneyim edilerek ortaya çıkmaktadır. Uzmanların verdikleri örneklerde bulunan anne babanın bağırmasıyla, çocuğun okulda bağıran öğretmenine karşı dehşet duygusu beslemesi tecrübelenmiş bir çeşittir. Öğretmeninin ona bağırdığını düşünüp, korkmaya başlayabilmektedir.

çocuk dehşetleri

KORKAN ÇOCUĞA NE YAPMAMALI?

Psikolog ve pedagoglara en hayli sorulan sorulardan biri olan bu başlık altında açıklama yapan uzmanlar, evvela asla ancak asla diyerek altını çizdikleri vurgu ile çocukların endişelerini yok saymaması, bastırmaması, asla küçümsememesi gerektiğini deklare etti. “Bunda korkacak ne var?” “Kaç kez söylemiş oldum sana bir şey yok yalnızca gök gürültüsü bu!” kullanılmaması gereken cümlelere örnek olarak verildi. Kaygıyı hafifçeletmek maksadıyla kendilerini yetersiz hissedecekleri ,“Erkek adam hiç korkar mı?”, “Sen artık kocaman oldun, abisin/ablasın” üzere telaffuzlardan kaçınılmalıdır ve çocuğun kaygı duyduğu nesneye karşı zorlanmamalı, yargılanmamalı ve aşağılanmamalıdır.

çocuk kaygıları

ÇOCUKLARIN ENDİŞELERİNİ YENMESİ İÇİN NE YAPMALI?

  • Kaygıların gelişim periyodunda olağan olup olmamasına bakılmalıdır.
  • Endişenin ortaya çıkabileceği, çocuğun yaşadığı olaylara göz atılmalıdır.
  • Kaygıların hangi vakit içinderda ya da durumlarda artıp artmadığını gözlemlenmelidir.
  • Çocuğun korkusunu söylemesi için teşvik edilmeli ve yargılanmamalıdır. Kaygısıyla ilgili konuşmaktan çekiniyorsa “kendini hazır hissettiğinde bunu benimle paylaşmanı, bir arada konuşmayı epey isterim” denmesi gerekmektedir.
  • Anne baba tavrı gözden geçirilmeli, çok müdafaacı bir tavır kelam konusu ise bu düzenlenmeli. Çocuğun dış dünyayı keşfetmesi, temas etmesinin önüne geçilmemeli.
  • Anne ve baba çocukların endişelerine anlayış göstermeli ve onların dehşetlerini ciddiye almalıdır. Aksi takdirde çocuğunuzun size olan itimat hissini sarsabilir ve çocuk “annem, babam beni anlamıyor, benim endişelerimi önemsemiyor” hissine kapılabilir.
  • Kaygının olağan bir his olduğu, her insanın vakit zaman birtakım şeylerden korktuğu hatta kendi çocukluğundaki kaygılarına yönelik aştığı durumları açıklamalıdır.
  • Etrafında onu koruyan kollayan tüm güvenlik ögelerine vurgu yapılmalı. Tensel temasla birlikte “güvendesin, tehlike yok” bildirisi iletilmelidir.
  • Korktuğu ögelerle ilgili olarak mantık çerçevesinde sıradan açıklamalar yapılabilir, bilgilendirebilir, bir arada yazılar okuyabilir, uzmanları dinlemesini sağlayabilirsiniz.
  • Açıklamaları yaparken müzik, kıssa ve görsel gereçlerden yararlanılabilir.
  • Küçük çocuklarda hayal gücünden yararlanarak hayali hami bir muhteşem kahraman ya da dehşetlerini içine bırakabileceği hayali bir kutu dehşetlerini azaltmasında yararlı olabilir.
  • Kâfi ve gerçek ilgi göstermek, şefkat göstermek ve fizikî temas kurmak, endişe verici durumlarda sakin ve olumlu biçimde model olmak çocukların endişelerle baş edebilmelerine yardımcı olur.