Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Hedefimiz ve uygulamalarımız, üreterek ekonomiyi canlı tutmak ve arz açığını kapatarak enflasyonu program devri sonunda kalıcı olarak düşürmek istikametindedir.” dedi.
Oktay, TBMM Genel Heyeti’nde, 2023 yılı bütçesinin tümü üzerinde hükümet ismine yaptığı konuşmada, Türkiye iktisadının en süratli büyüyen ve istihdam oluşturan iktisatların başında geldiğini söylemiş oldu.
Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde sanayi üretimini en süratli artıran 5. ülke olduğuna işaret eden Oktay, bu vakitte Türkiye’nin turizmde de daima tepeyi zorladığını belirtti.
Dünyanın borç düzeylerinde rekor kırarken Türkiye’nin AB tarifli borç stokunu yüzde 39’da tutmayı başardığını kaydeden Oktay, “AB üyesi ülkeler bile Maastricht Kriteri olan yüzde 60’ın üzerinde borçluluk oranına sahipken, Türkiye son devirdeki global gelişmelere karşın bu oranı düşük tutmayı başarmıştır.” diye konuştu.
Türkiye 2021 yılında ulusal gelirde dünyanın en büyük 11. iktisadı oldu
Aynı periyotta vatandaşların borçluluk oranlarının da süratle gerilediğine dikkati çeken Oktay, “2017 yılında hane halkı borcunun ulusal gelire oranı yüzde 16,7 iken 2022 yılı ikinci çeyreği prestijiyle bu oran yüzde 12,2’ye gerilemiştir. Ülkemiz satın alma gücü paritesine bakılırsa ulusal gelirde 2021 yılında 2,95 trilyon dolara çıkmış ve dünyanın en büyük 11. iktisadı olmuştur.” bilgisini verdi.
Oktay, şartlar ne olursa olsun mali disiplinden taviz vermediklerini bildirerek, Ocak-Kasım 2022 periyodunda bütçe açığının 20 milyar 449 milyon lira olarak gerçekleştiğini tabir etti.
2022 yıl sonu bütçe açığının ulusal gelire oranının, OVP ile iddia edilen yüzde 3,4 düzeyinin çok altında gerçekleşeceğini öngördüklerini vurgulayan Oktay, şöyleki devam etti:
“aynı vakitte global iktisat açısından öngörülen riskler, piyasa muhtaçlıkları ve maliyet avantajları da dikkate alınarak borçlanma programı revize edilmiştir. Bu revizyon, borç geri ödemesi ve borçlanma takvimi içindeki ahenk dikkate alınarak yapılmıştır. Bilhassa yatırım gayeli projelere uygun şartlı dış finansman sağlanması ve geçtiğimiz senelerda olduğu üzere önümüzdeki yılın başındaki ödemelerimiz için yeni yıla kuvvetli nakit rezervi girilmesi amaçlanmıştır. Yeni bütçemizle aksaklıkları azaltıp kazanımları artırarak daha müreffeh imkanları milletimize sunuyor olacağız. Amacımız ve uygulamalarımız, üreterek ekonomiyi canlı tutmak ve arz açığını kapatarak enflasyonu program devri sonunda kalıcı olarak düşürmek tarafındadır.
2022 yılı başlangıç ödeneklerine nazaran, Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinin artış oranı yüzde 106,9 ve ek bütçe dahil ödeneklere göre ise yüzde 35,1’dir. 2023 yılında bütçemizden tarıma ayırdığımız kaynağı 142,9 milyar liraya çıkartıyoruz. 2023 yılı bütçesinde, 2022 yılı bütçesine göre mazot takviyesini yüzde 282, gübre takviyesini yüzde 140 oranında artırıyoruz. Tarım mamüllerindeki net dış ticaret fazlası 2021 yılında 7,2 milyar dolara, son 20 yılda ise toplam 87 milyar dolara ulaşmıştır. Ülkemiz tarım eserleri dış ticaretinde net ihracatçı pozisyonunu devam ettirmektedir. 125 milyon dolar saman ithal edilmesi olayı, bu biçimde bir şey yok, nereden geldi size datalar.”
EYT bu ay tamamlanacak
Oktay, aralık ayı sonuna kadar taban fiyatı makul seviyede belirleyeceklerini, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceklerini söz etti.
2023 yılı kredi burs sayılarını lisans öğrencileri için 850 liradan 1250 liraya, yüksek lisans öğrencileri için 1700 liradan 2 bin 500 liraya, doktora öğrencileri için 2 bin 550 liradan 3 bin 750 liraya çıkardıklarını aktaran Oktay, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemeyi hükümet olarak yemin ettikleri üzere bu ay tamamlayacaklarını kaydetti.
“Dünyanın en geniş temsil ağına sahip birinci 5 ülkesinden biriyiz”
Oktay, Türkiye’nin, global ve bölgesel meselelerin tahlilinde inisiyatif alan dış siyasetiyle etrafında barış ve refah jenerasyonu kurulması için çalışmaya devam ettiğini lisana getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde yürütülen akil, gerçekçi, teşebbüsçü, insani ve ulusal dış siyasetle dünyadaki krizler karşısında Türkiye’nin global aktör olarak öne çıktığını vurgulayan Oktay, “2002’de 163 olan yurt haricindeki temsilcilik sayımızı, yükselen diplomatik gücümüzle orantılı olarak 255’e çıkararak dünyanın en geniş temsil ağına sahip birinci 5 ülkesinden biri haline geldik.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından daha sonra müzakereler yoluyla çatışmaları bitmiş oldurmek için ağır efor gösterdiğini anımsatan Oktay, Türkiye’nin orta buluculuk teşebbüsleri kararında imzalanan Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden milletlerarası piyasalara ulaştıracak İstanbul Mutabakatı ile global bir besin krizinin önüne geçildiğini söylemiş oldu.
Oktay, her iki ülkeyle görüşmelerin devam ettiğini, evvel ateşkesi, akabinde da bölgede kalıcı barışı sağlamaya dönük umutlarını koruduklarını söz etti.
Suriye halkının ortasında bulunduğu çatışma, insani kriz ve terör sarmalından kurtulması için de 10 yılı aşkın müddettir gayret gösterdiklerini vurgulayan Oktay, şunları kaydetti:
“Terör örgütleri üzerinden Suriye krizinin ülkemize ihracı uğraşları, bizi bu sorunda alanda fiilen var olmak mecburiyetiyle karşı karşıya bırakmıştır. Hudutlarımıza dayanan tehditleri yaptığımız harekatlarda güvenlik güçlerimizin gösterdiği kahramanlıkla muvaffakiyete ulaştırdık. Ülkemizi itibarsızlaştırmaya yönelik kaç sinsi teşebbüsü dik duruşumuzla ve odunsuz gayretimizle boşa çıkardık. Milletin kanını emen terör bataklığının kaynağı her neredeyse, orada bulup yerinde kurutacağız. Güvenlik güçlerimiz tarafınca hudut ötesinde icra edilen terörle gayret harekatlarını ‘savaş’ olarak nitelendirerek, terör örgütlerinin ekmeğine yağ sürülmesini de katiyetle kabul etmiyoruz. PKK/YPG/PYD, FETÖ ve DEAŞ olmak üzere terörün her türlü biçim ve tezahürüyle gayretimizi hem alanda hem masada sürdürüyoruz.”
“Mücadele kararlılığımızı sorgulayamazlar”
İnsani yardımlar ve göç idaresinde Türkiye’nin dünyada örnek ülke pozisyonunu sürdürdüğüne dikkati çeken Oktay, “Bugüne kadar 525 binden çok Suriyeli terörden arındırdığımız bölgelere geri döndü.” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Son bir yıl zarfında; Doğu Akdeniz ve Körfez’de aleyhimizde oluşturulan ittifakları bertaraf ederek bölge ülkeleri ve ülkemiz lehine kazan kazan işbirliğine dönüştürme yolunda önemli adımlar attık, açılımlar yaptık. Bu çerçevede Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail ile bağlarımıza olumlu manada önemli bir ivme kazandırdık. Mısır ile de misal çerçevede ilgilerimiz olumlu bir atmosfere gerçek ilerlemektedir.
Biz, Doğu Akdeniz’de egemenlik haklarımızı savunup, deniz yetki alanlarımızı netleştirmeye çalışırken ‘Libya’da ne işiniz var?’ diye sorgulayanların bugün bizim olağanlaşma adımlarımızı anlamalarını beklemiyoruz. Fırat Kalkanı, Zeytin Kısmı, Barış Pınarı dahil Suriye ve Irak hududundaki terör kamplarına yaptığımız operasyonlara takviye vermeyenler, Suriye’de bir terör devleti kurulmasını engellemeye yönelik çaba kararlılığımızı sorgulayamazlar.”
Muhalefetin, “Arkamda Cumhurbaşkanı var.” diyebilen kimsenin olmadığı tenkidine Oktay, “Bugün dünyanın neresinde olursa olsun başına bir iş gelen, hastalanan ya da rastgele bir afette ziyan nazarann her bir vatandaşımız itimatla ve gururla ‘Arkamda devlet, Cumhurbaşkanımız var.’ demektedir. Siz milletten kopuk olduğunuz için bunları nazaranmiyorsunuz.” karşılığını verdi.
“Siz duymadıysanız, o sizin probleminiz”
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, küçük yaşta evlilikle net sözünün olmadığı argümanlarını da Oktay, “Bugün cumaya giden ve hutbeyi dinleyen herkes Diyanet İşleri Başkanlığının erken yaşta çocukların evlendirilmesinin ‘İslam dışı’ olduğunu söz ettiğine açıkça şahit olmuştur. Siz duymadıysanız, o sizin sorununuz.” diye yanıtladı.
Bütçenin, Türkiye Yüzyılı’nın sıçrama tabanı olacağına inandığını belirten Oktay, bu inançla insanların işini, aşını ve geleceğini teminat altına almaya devam edeceklerini vurguladı.
Oktay, “2023 bütçemiz ile ülkemizin bütünlüğü, milletimizin birliği ve devletimizin gücünü daha da perçinleyerek, Cumhur İttifakı olarak, Cumhuriyetimizin 100. yılında yeni yükseliş destanları yazacağız.” dedi.
Cumhuriyetin 100. yılının bütçesiyle milletin istikbalinde yeni bir sayfa, aydınlık bir ufuk açıldığına dikkati çeken Oktay, “Türkiye Yüzyılı’nda maziden aldığımız güçle atiye daha kuvvetli yürümeye, istiklalimize ve istikbalimize birlik, birliktelik, kardeşlik ortasında sahip çıkmaya devam edeceğiz.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Oktay, TBMM Genel Heyeti’nde, 2023 yılı bütçesinin tümü üzerinde hükümet ismine yaptığı konuşmada, Türkiye iktisadının en süratli büyüyen ve istihdam oluşturan iktisatların başında geldiğini söylemiş oldu.
Türkiye’nin OECD ülkeleri içinde sanayi üretimini en süratli artıran 5. ülke olduğuna işaret eden Oktay, bu vakitte Türkiye’nin turizmde de daima tepeyi zorladığını belirtti.
Dünyanın borç düzeylerinde rekor kırarken Türkiye’nin AB tarifli borç stokunu yüzde 39’da tutmayı başardığını kaydeden Oktay, “AB üyesi ülkeler bile Maastricht Kriteri olan yüzde 60’ın üzerinde borçluluk oranına sahipken, Türkiye son devirdeki global gelişmelere karşın bu oranı düşük tutmayı başarmıştır.” diye konuştu.
Türkiye 2021 yılında ulusal gelirde dünyanın en büyük 11. iktisadı oldu
Aynı periyotta vatandaşların borçluluk oranlarının da süratle gerilediğine dikkati çeken Oktay, “2017 yılında hane halkı borcunun ulusal gelire oranı yüzde 16,7 iken 2022 yılı ikinci çeyreği prestijiyle bu oran yüzde 12,2’ye gerilemiştir. Ülkemiz satın alma gücü paritesine bakılırsa ulusal gelirde 2021 yılında 2,95 trilyon dolara çıkmış ve dünyanın en büyük 11. iktisadı olmuştur.” bilgisini verdi.
Oktay, şartlar ne olursa olsun mali disiplinden taviz vermediklerini bildirerek, Ocak-Kasım 2022 periyodunda bütçe açığının 20 milyar 449 milyon lira olarak gerçekleştiğini tabir etti.
2022 yıl sonu bütçe açığının ulusal gelire oranının, OVP ile iddia edilen yüzde 3,4 düzeyinin çok altında gerçekleşeceğini öngördüklerini vurgulayan Oktay, şöyleki devam etti:
“aynı vakitte global iktisat açısından öngörülen riskler, piyasa muhtaçlıkları ve maliyet avantajları da dikkate alınarak borçlanma programı revize edilmiştir. Bu revizyon, borç geri ödemesi ve borçlanma takvimi içindeki ahenk dikkate alınarak yapılmıştır. Bilhassa yatırım gayeli projelere uygun şartlı dış finansman sağlanması ve geçtiğimiz senelerda olduğu üzere önümüzdeki yılın başındaki ödemelerimiz için yeni yıla kuvvetli nakit rezervi girilmesi amaçlanmıştır. Yeni bütçemizle aksaklıkları azaltıp kazanımları artırarak daha müreffeh imkanları milletimize sunuyor olacağız. Amacımız ve uygulamalarımız, üreterek ekonomiyi canlı tutmak ve arz açığını kapatarak enflasyonu program devri sonunda kalıcı olarak düşürmek tarafındadır.
2022 yılı başlangıç ödeneklerine nazaran, Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinin artış oranı yüzde 106,9 ve ek bütçe dahil ödeneklere göre ise yüzde 35,1’dir. 2023 yılında bütçemizden tarıma ayırdığımız kaynağı 142,9 milyar liraya çıkartıyoruz. 2023 yılı bütçesinde, 2022 yılı bütçesine göre mazot takviyesini yüzde 282, gübre takviyesini yüzde 140 oranında artırıyoruz. Tarım mamüllerindeki net dış ticaret fazlası 2021 yılında 7,2 milyar dolara, son 20 yılda ise toplam 87 milyar dolara ulaşmıştır. Ülkemiz tarım eserleri dış ticaretinde net ihracatçı pozisyonunu devam ettirmektedir. 125 milyon dolar saman ithal edilmesi olayı, bu biçimde bir şey yok, nereden geldi size datalar.”
EYT bu ay tamamlanacak
Oktay, aralık ayı sonuna kadar taban fiyatı makul seviyede belirleyeceklerini, çalışanları enflasyona ezdirmeyeceklerini söz etti.
2023 yılı kredi burs sayılarını lisans öğrencileri için 850 liradan 1250 liraya, yüksek lisans öğrencileri için 1700 liradan 2 bin 500 liraya, doktora öğrencileri için 2 bin 550 liradan 3 bin 750 liraya çıkardıklarını aktaran Oktay, emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemeyi hükümet olarak yemin ettikleri üzere bu ay tamamlayacaklarını kaydetti.
“Dünyanın en geniş temsil ağına sahip birinci 5 ülkesinden biriyiz”
Oktay, Türkiye’nin, global ve bölgesel meselelerin tahlilinde inisiyatif alan dış siyasetiyle etrafında barış ve refah jenerasyonu kurulması için çalışmaya devam ettiğini lisana getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde yürütülen akil, gerçekçi, teşebbüsçü, insani ve ulusal dış siyasetle dünyadaki krizler karşısında Türkiye’nin global aktör olarak öne çıktığını vurgulayan Oktay, “2002’de 163 olan yurt haricindeki temsilcilik sayımızı, yükselen diplomatik gücümüzle orantılı olarak 255’e çıkararak dünyanın en geniş temsil ağına sahip birinci 5 ülkesinden biri haline geldik.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından daha sonra müzakereler yoluyla çatışmaları bitmiş oldurmek için ağır efor gösterdiğini anımsatan Oktay, Türkiye’nin orta buluculuk teşebbüsleri kararında imzalanan Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden milletlerarası piyasalara ulaştıracak İstanbul Mutabakatı ile global bir besin krizinin önüne geçildiğini söylemiş oldu.
Oktay, her iki ülkeyle görüşmelerin devam ettiğini, evvel ateşkesi, akabinde da bölgede kalıcı barışı sağlamaya dönük umutlarını koruduklarını söz etti.
Suriye halkının ortasında bulunduğu çatışma, insani kriz ve terör sarmalından kurtulması için de 10 yılı aşkın müddettir gayret gösterdiklerini vurgulayan Oktay, şunları kaydetti:
“Terör örgütleri üzerinden Suriye krizinin ülkemize ihracı uğraşları, bizi bu sorunda alanda fiilen var olmak mecburiyetiyle karşı karşıya bırakmıştır. Hudutlarımıza dayanan tehditleri yaptığımız harekatlarda güvenlik güçlerimizin gösterdiği kahramanlıkla muvaffakiyete ulaştırdık. Ülkemizi itibarsızlaştırmaya yönelik kaç sinsi teşebbüsü dik duruşumuzla ve odunsuz gayretimizle boşa çıkardık. Milletin kanını emen terör bataklığının kaynağı her neredeyse, orada bulup yerinde kurutacağız. Güvenlik güçlerimiz tarafınca hudut ötesinde icra edilen terörle gayret harekatlarını ‘savaş’ olarak nitelendirerek, terör örgütlerinin ekmeğine yağ sürülmesini de katiyetle kabul etmiyoruz. PKK/YPG/PYD, FETÖ ve DEAŞ olmak üzere terörün her türlü biçim ve tezahürüyle gayretimizi hem alanda hem masada sürdürüyoruz.”
“Mücadele kararlılığımızı sorgulayamazlar”
İnsani yardımlar ve göç idaresinde Türkiye’nin dünyada örnek ülke pozisyonunu sürdürdüğüne dikkati çeken Oktay, “Bugüne kadar 525 binden çok Suriyeli terörden arındırdığımız bölgelere geri döndü.” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Son bir yıl zarfında; Doğu Akdeniz ve Körfez’de aleyhimizde oluşturulan ittifakları bertaraf ederek bölge ülkeleri ve ülkemiz lehine kazan kazan işbirliğine dönüştürme yolunda önemli adımlar attık, açılımlar yaptık. Bu çerçevede Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail ile bağlarımıza olumlu manada önemli bir ivme kazandırdık. Mısır ile de misal çerçevede ilgilerimiz olumlu bir atmosfere gerçek ilerlemektedir.
Biz, Doğu Akdeniz’de egemenlik haklarımızı savunup, deniz yetki alanlarımızı netleştirmeye çalışırken ‘Libya’da ne işiniz var?’ diye sorgulayanların bugün bizim olağanlaşma adımlarımızı anlamalarını beklemiyoruz. Fırat Kalkanı, Zeytin Kısmı, Barış Pınarı dahil Suriye ve Irak hududundaki terör kamplarına yaptığımız operasyonlara takviye vermeyenler, Suriye’de bir terör devleti kurulmasını engellemeye yönelik çaba kararlılığımızı sorgulayamazlar.”
Muhalefetin, “Arkamda Cumhurbaşkanı var.” diyebilen kimsenin olmadığı tenkidine Oktay, “Bugün dünyanın neresinde olursa olsun başına bir iş gelen, hastalanan ya da rastgele bir afette ziyan nazarann her bir vatandaşımız itimatla ve gururla ‘Arkamda devlet, Cumhurbaşkanımız var.’ demektedir. Siz milletten kopuk olduğunuz için bunları nazaranmiyorsunuz.” karşılığını verdi.
“Siz duymadıysanız, o sizin probleminiz”
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, küçük yaşta evlilikle net sözünün olmadığı argümanlarını da Oktay, “Bugün cumaya giden ve hutbeyi dinleyen herkes Diyanet İşleri Başkanlığının erken yaşta çocukların evlendirilmesinin ‘İslam dışı’ olduğunu söz ettiğine açıkça şahit olmuştur. Siz duymadıysanız, o sizin sorununuz.” diye yanıtladı.
Bütçenin, Türkiye Yüzyılı’nın sıçrama tabanı olacağına inandığını belirten Oktay, bu inançla insanların işini, aşını ve geleceğini teminat altına almaya devam edeceklerini vurguladı.
Oktay, “2023 bütçemiz ile ülkemizin bütünlüğü, milletimizin birliği ve devletimizin gücünü daha da perçinleyerek, Cumhur İttifakı olarak, Cumhuriyetimizin 100. yılında yeni yükseliş destanları yazacağız.” dedi.
Cumhuriyetin 100. yılının bütçesiyle milletin istikbalinde yeni bir sayfa, aydınlık bir ufuk açıldığına dikkati çeken Oktay, “Türkiye Yüzyılı’nda maziden aldığımız güçle atiye daha kuvvetli yürümeye, istiklalimize ve istikbalimize birlik, birliktelik, kardeşlik ortasında sahip çıkmaya devam edeceğiz.” diyerek kelamlarını tamamladı.