Özlem ERMİŞ BEYHAN
Karaman, Urfa, Mardin, Adana, Gaziantep… Anadolu’nun potansiyeli devasa yükseklikte biroldukça vilayetinde üniversiteler, sanayi ve Organize Sanayi Bölgeleri ile entegre formda teknoloji geliştiriyor. Fiyatsız konut üzere teşviklerle büyük kentlerden bu vilayetlere göçen genç beyinler, online çalışmanın da avantajı ile Anadolu’da teknoloji ekosistemini ateşliyor…
Geliştirilen teknoloji hem ülkemizin endüstrisine birebir vakitte ihracata güç veriyor. “Kurtuluş Savaşı’ndaki ruhla Türkiye’nin yeni bir kalkınma ihtilaline muhtaçlığı var” diyen Prof. Işın Çelebi’nin Türkiye hayali işte bu…
Temel problem istikrar
“Türkiye’nin iki değerli kaynağı var: Su ve insan gücü. Bu iki gücü fazlaca yeterli kullanmak gerek” diyen Prof. Çelebi şöyleki devam etti: “Temel sorun istikrar. Bugün iktisada baktığınızda belirsizlik var, güvensizlik var. Yatırım yapmak isteyen beşerler inanç istiyor. Anadolu’da yatırım sonucu almak isteyen iş insanları şu anda bir karar almakta zorlanıyor. Ben Anadolu’yu fazlaca yakından tanıyan, dolaşan, biroldukça üretici eli, endüstrici ile temas eden biriyim. Tarımda mesela harikulade bir gelecek kaygısı var. Dünya fiyatları arttı, mazot, gübre ilaç meblağları fazlaca arttı. Anadolu sanayicisi ve işadamı, istikrar istiyor. Türkiye’nin disiplinli bir iktisat siyasetine gereksinim duyduğunu düşünüyorum. Kamunun kesinlikle iktisatta aktifliği olmalı lakin kamunun aktifliği kontrolde olmalı. Parlamentonun kontrol yetkisi olmalı, kuvvetler ayrılığı prensibi ortasında yasama yürütme yargı birbirini denetler biçimde çalışmalı. Hukuk o yüzden epey değerli. Sistem bütünlüğü muhtaçlığı var Türkiye’nin.”
Gençlere teşvik verilmeli
“Türkiye’nin yeni bir kalkınma atağı için genç beyinleri Türkiye’de tutması gerek. Gençlere Anadolu’da fiyatsız konut vermek üzere çeşitli teşvikler getirerek Anadolu’ya beyin göçünü tetiklemek gerek. Büyük kentlerde biriken genç nüfusu memleketine getirebilmek için teşvikler sağlanmalı. Online sistemle çalışılabiliyor artık. Teşebbüsçü gücü kullanılmalı. Örneğin Karaman son derece tesirli bir kent. Dışarıdan 5 bin emekçi çalıştırıyor. Besin sanayiine dair fazlaca değerli yatırımlar var. Kayseri, Karaman, Konya, Diyarbakır, Gaziantep, Urfa, Mardin… Dayanılmaz gelişme potansiyeli olan kentler bunlar. 200’den çok üniversitemiz var. Buraları üreten, Ar-Ge yapan, projeler geliştiren üniversiteler haline getirmek lazım. Üniversiteleri Anadolu endüstrisi ile iç içe geçirmek gerek. OSB’lerin ortasında teknoloji merkezlerini geliştirmeli. Teşebbüsçü gücüne yer vermek gerek. Gençler aileleri ile mesela Karaman’a yerleşecek, orada OSB’de yeni teknoloji geliştirecek, üniversitede ders verecek. Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nda yarattığı üzere bir heyecana gereksinimi var ülkenin.”
Ülkeyi gençlere hazırlamak
“Bütün Türkiye seçimi bekliyor. 6.4 milyon genç yeni olarak oy kullanacak. Bunlar Türkiye’nin geleceğinde Avrupa ile rekabet etmek istiyorlar. Altyapıyı ülke olarak bu genç nüfus için hazırlamamız gerek.”
Asgari fiyat 10 bin TL olacak
Prof. Çelebi, taban fiyatta mart ayında bir artış daha bekliyor. “Tahminime bakılırsa Mart’ta 10 bin TL düzeyine çıkarılacak” diyen Prof. Çelebi şu biçimde devam etti: “GSMH’den dar gelirlilerin aldığı hisse yüzde 34’tü. Bu oran yüzde 25’e düştü. İnanılmaz bir gelir gerilemesi var. Bu toplumun huzurunu da tehlikeye atıyor.”
Enflasyonla daha fazla gidemeyiz
“Türkiye’nin seçim daha sonrasında enflasyonla epey disiplinli bir siyasetle gayrete girmesi gerek. Türkiye enflasyonla epey fazla gidemez. Sayıları indirdiğiniz vakit hayat pahalılığı sıkıntısını çözemiyorsunuz. Tahlil; daima hastalık kalacak, kesim parça kararlar alınacak biçimde aranıyor.”
Liralaşma siyaseti sürer mi?
“Seçime kadar olan süreç büyük bir belirsizlik içeriyor. Gördüğüm kadarıyla herkes bu belirsizliğin ne olacağını konuşuyor. Sanki liralaşma siyaseti daha ne kadar devam eder? Kurları sabitleyip daha ne kadar gidilebilir? İthalatı teşvik edip ihracatı cezalandıran bir sistem ne kadar üretecek? Beyin göçü ne olacak?”
2024 sonuna kadar sürer…
Prof. Dr. Işın Çelebi, seçimler daha sonrasında tüm Türkiye’yi şiddetli bir devir beklediğini düşünüyor. Şöyle anlattı: “Seçimden daha sonraki aylar 2023 yılını toparlamaya yetmez. 2024 sonuna kadar uğraşmak lazım. Seçim kararı ne olursa olsun bir istikrar programı uygulamak gerekecek. Bütçede gelir sarfiyat istikrarı kalmadı, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 70’in altına indi.”
Temel problemimiz döviz gemi aksi istikamette gidiyor
“Türkiye’nin ihracatla büyüme modeli hakikat bir model. Türkiye’nin hayli temel sorunu döviz. Dövizi gereğince temin edemiyorsanız, döviz kazandırıcı hizmetlerin kapılarını açmıyorsanız, tam bilakis bunların yolunu kapatıyorsanız büyük ıstırap yaratıyorsunuz demektir. İhracata dayalı büyüme modeli memleketler arası ticarete ahenk manasına geliyor. Bu, rekabet gücünü ve verimliliği artırmak demek. Teknolojiyi ve verimliliği artırmak değerli. değişen teknolojinin üretimimizde hissesi yüzde 3’lerde bugün, bunu yüzde 15’e çıkarmak gerek. Gemide daima birlikte koşuyoruz lakin gemi zıt istikamete gidiyor.”
Özel kur talebini yanlış buluyorum
“Özel kur taleplerini yanlış buluyorum. Kur masada belirlenmez, piyasada belirlenir. Piyasalarda kendi işleyişi ortasında tahlil bulması gerekir. Kur muhafazalı mevduat kitlendi, bir daha cazip hale getirmek için faiz üst sonu kaldırıldı. Bana nazaran günlük kararlar alınarak gdolayılmeye çalışılıyor.”
Karaman, Urfa, Mardin, Adana, Gaziantep… Anadolu’nun potansiyeli devasa yükseklikte biroldukça vilayetinde üniversiteler, sanayi ve Organize Sanayi Bölgeleri ile entegre formda teknoloji geliştiriyor. Fiyatsız konut üzere teşviklerle büyük kentlerden bu vilayetlere göçen genç beyinler, online çalışmanın da avantajı ile Anadolu’da teknoloji ekosistemini ateşliyor…
Geliştirilen teknoloji hem ülkemizin endüstrisine birebir vakitte ihracata güç veriyor. “Kurtuluş Savaşı’ndaki ruhla Türkiye’nin yeni bir kalkınma ihtilaline muhtaçlığı var” diyen Prof. Işın Çelebi’nin Türkiye hayali işte bu…
Temel problem istikrar
“Türkiye’nin iki değerli kaynağı var: Su ve insan gücü. Bu iki gücü fazlaca yeterli kullanmak gerek” diyen Prof. Çelebi şöyleki devam etti: “Temel sorun istikrar. Bugün iktisada baktığınızda belirsizlik var, güvensizlik var. Yatırım yapmak isteyen beşerler inanç istiyor. Anadolu’da yatırım sonucu almak isteyen iş insanları şu anda bir karar almakta zorlanıyor. Ben Anadolu’yu fazlaca yakından tanıyan, dolaşan, biroldukça üretici eli, endüstrici ile temas eden biriyim. Tarımda mesela harikulade bir gelecek kaygısı var. Dünya fiyatları arttı, mazot, gübre ilaç meblağları fazlaca arttı. Anadolu sanayicisi ve işadamı, istikrar istiyor. Türkiye’nin disiplinli bir iktisat siyasetine gereksinim duyduğunu düşünüyorum. Kamunun kesinlikle iktisatta aktifliği olmalı lakin kamunun aktifliği kontrolde olmalı. Parlamentonun kontrol yetkisi olmalı, kuvvetler ayrılığı prensibi ortasında yasama yürütme yargı birbirini denetler biçimde çalışmalı. Hukuk o yüzden epey değerli. Sistem bütünlüğü muhtaçlığı var Türkiye’nin.”
Gençlere teşvik verilmeli
“Türkiye’nin yeni bir kalkınma atağı için genç beyinleri Türkiye’de tutması gerek. Gençlere Anadolu’da fiyatsız konut vermek üzere çeşitli teşvikler getirerek Anadolu’ya beyin göçünü tetiklemek gerek. Büyük kentlerde biriken genç nüfusu memleketine getirebilmek için teşvikler sağlanmalı. Online sistemle çalışılabiliyor artık. Teşebbüsçü gücü kullanılmalı. Örneğin Karaman son derece tesirli bir kent. Dışarıdan 5 bin emekçi çalıştırıyor. Besin sanayiine dair fazlaca değerli yatırımlar var. Kayseri, Karaman, Konya, Diyarbakır, Gaziantep, Urfa, Mardin… Dayanılmaz gelişme potansiyeli olan kentler bunlar. 200’den çok üniversitemiz var. Buraları üreten, Ar-Ge yapan, projeler geliştiren üniversiteler haline getirmek lazım. Üniversiteleri Anadolu endüstrisi ile iç içe geçirmek gerek. OSB’lerin ortasında teknoloji merkezlerini geliştirmeli. Teşebbüsçü gücüne yer vermek gerek. Gençler aileleri ile mesela Karaman’a yerleşecek, orada OSB’de yeni teknoloji geliştirecek, üniversitede ders verecek. Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nda yarattığı üzere bir heyecana gereksinimi var ülkenin.”
Ülkeyi gençlere hazırlamak
“Bütün Türkiye seçimi bekliyor. 6.4 milyon genç yeni olarak oy kullanacak. Bunlar Türkiye’nin geleceğinde Avrupa ile rekabet etmek istiyorlar. Altyapıyı ülke olarak bu genç nüfus için hazırlamamız gerek.”
Asgari fiyat 10 bin TL olacak
Prof. Çelebi, taban fiyatta mart ayında bir artış daha bekliyor. “Tahminime bakılırsa Mart’ta 10 bin TL düzeyine çıkarılacak” diyen Prof. Çelebi şu biçimde devam etti: “GSMH’den dar gelirlilerin aldığı hisse yüzde 34’tü. Bu oran yüzde 25’e düştü. İnanılmaz bir gelir gerilemesi var. Bu toplumun huzurunu da tehlikeye atıyor.”
Enflasyonla daha fazla gidemeyiz
“Türkiye’nin seçim daha sonrasında enflasyonla epey disiplinli bir siyasetle gayrete girmesi gerek. Türkiye enflasyonla epey fazla gidemez. Sayıları indirdiğiniz vakit hayat pahalılığı sıkıntısını çözemiyorsunuz. Tahlil; daima hastalık kalacak, kesim parça kararlar alınacak biçimde aranıyor.”
Liralaşma siyaseti sürer mi?
“Seçime kadar olan süreç büyük bir belirsizlik içeriyor. Gördüğüm kadarıyla herkes bu belirsizliğin ne olacağını konuşuyor. Sanki liralaşma siyaseti daha ne kadar devam eder? Kurları sabitleyip daha ne kadar gidilebilir? İthalatı teşvik edip ihracatı cezalandıran bir sistem ne kadar üretecek? Beyin göçü ne olacak?”
2024 sonuna kadar sürer…
Prof. Dr. Işın Çelebi, seçimler daha sonrasında tüm Türkiye’yi şiddetli bir devir beklediğini düşünüyor. Şöyle anlattı: “Seçimden daha sonraki aylar 2023 yılını toparlamaya yetmez. 2024 sonuna kadar uğraşmak lazım. Seçim kararı ne olursa olsun bir istikrar programı uygulamak gerekecek. Bütçede gelir sarfiyat istikrarı kalmadı, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 70’in altına indi.”
Temel problemimiz döviz gemi aksi istikamette gidiyor
“Türkiye’nin ihracatla büyüme modeli hakikat bir model. Türkiye’nin hayli temel sorunu döviz. Dövizi gereğince temin edemiyorsanız, döviz kazandırıcı hizmetlerin kapılarını açmıyorsanız, tam bilakis bunların yolunu kapatıyorsanız büyük ıstırap yaratıyorsunuz demektir. İhracata dayalı büyüme modeli memleketler arası ticarete ahenk manasına geliyor. Bu, rekabet gücünü ve verimliliği artırmak demek. Teknolojiyi ve verimliliği artırmak değerli. değişen teknolojinin üretimimizde hissesi yüzde 3’lerde bugün, bunu yüzde 15’e çıkarmak gerek. Gemide daima birlikte koşuyoruz lakin gemi zıt istikamete gidiyor.”
Özel kur talebini yanlış buluyorum
“Özel kur taleplerini yanlış buluyorum. Kur masada belirlenmez, piyasada belirlenir. Piyasalarda kendi işleyişi ortasında tahlil bulması gerekir. Kur muhafazalı mevduat kitlendi, bir daha cazip hale getirmek için faiz üst sonu kaldırıldı. Bana nazaran günlük kararlar alınarak gdolayılmeye çalışılıyor.”