Mahfi Eğilmez İktisadın Falına Baktı! Gelecek Yıl Türkiye ve Dünya İktisadını Neler Bekliyor?

Rex

Global Mod
Global Mod
İktisatçı Mahfi Eğilmez, gelecek yol Türkiye ve dünya ekonomilerinde beklentileri, sayılardan yol çıkarak anlatıyor. Bir manada IMF raporundaki sayıların falına bakıyor. Fakat fazlaca umutlu olmayabilir ya da az umutlu olabilir.


Ünlü iktisatçı rapordaki bilgilerle dünya ve Türkiye’yi gelecek yıl bekleyen ekonomik gelişmeleri ele alıyor.


IMF’nin yayımladığı ‘Dünyanın Ekonomik Görünümü Raporu’nu (World Economic Outlook, October 2022) ele alan Eğilmez, yılda iki sefer (Ekim-Nisan) yayımlanan raporda, üye 196 ülkenin durumu detaylı ele alınıyor.


Beklentiler tutarlı! “İlk tablo dünya iktisadına ait özet toplu göstergeleri sergiliyor”


blogger.googleusercontent.com

Tabloda 2023 yılında dünya ticaret hacminde görülecek artışın frene basacağı, büyümede düşüş, enflasyonda da gerileme bekleniyor.

Brent petrol fiyatında gerileme beklenirken, emtia meblağlarında yatay seyir, metal fiyatlarında da gerileme öngörülüyor. Büyüme ve fiyatlama kestirimleri dengeli görünüyor.



Pastanın dilimleri büyüyor! “İkinci tablo dünyanın genel olarak ekonomik görünümünü ortaya koyuyor”


blogger.googleusercontent.com

Tabloda gelişmiş ekonomiler dünya nüfusunun yüzde 14’üne ancak dünya gelirinin yüzde 42’sine sahip olurken, dünya ihracatının da yüzde 61,4’ünü ellerinde tutuyorlar.

Gelişmekte olan ekonomilerse yüzde 86 nüfus oranı ile yüzde 58 gelir hissesi alıyor.

Dünyanın toplam geliri 100 dolar olsa gelişmiş ülkelere kişi başına 3 dolar alırken, gelişmekte olan ülkeler kişi başına 0,67 dolar alabilecekti. 1999’da 6 kat farktan 2022’de 3,5 kat farka gerilemiş ya da düzelmiş de denilebilir.

Satın alma gücü paritesinde (SAGP) Çin, dünya pastasından yani GSYH’den en yüksek hissesi alıyor.



Gelişmiş ülkelerde İngiltere sinyal veriyor. “Üçüncü tablo gelişmiş ülkelerin önde gelenlerinin en önemli makroekonomik göstergelerini gösteriyor”


blogger.googleusercontent.com

Gelişmiş ekonomiler gelecek yıl büyümede kayıp yaşayacak. Salgın daha sonrası 2021’de görülen süratli bir toparlanmayla yüzde 5,2’den 2023’te yüzde 1,1’e gerilemeleri bekleniyor. AB ve İngiltere resesyondan kaçamayacak üzere görünüyor. ABD’de de bir basamak ya üstte ya aşağıda fazlaca farklı değil. Kronik sakinliği olan Japonya ise fazlaca da etkilenmeyecek üzere görünüyor.

Gelişmiş ekonomilerde işsizlik sorun olmayacak üzere dururken, en yüksek olması beklenen AB’de dahi oran yüzde 7 bekleniyor.

IMF, gelişmiş ülkelerde enflasyon baskısının gerileyebileceğini, optimistlikle görürken, düşüşler de faiz artırımlarıyla sağlanacak.

Gelişmiş ülkelerin cari açığı da en hayli İngiltere’yi etkileyecek üzere görünürken, büyümeyle ithalatın da gerilemesi dengeyi hayli zorlamayacak.



Her gelişmekte olan ülkede sorun yok! “Dördüncü tablo gelişmekte olan ülkelerin en önemli makroekonomik göstergelerini sergiliyor”


blogger.googleusercontent.com

Hindistan haricinde gelişmekte olan ekonomilerde 2023 yılında büyüme ezası görülecek. Çin, büyürken, suratı ekonomiyi sarsacak. Brezilya’da suratın düşmesi beklenirken, Rusya’nın 2022’de de 2023’de de resesyon yaşaması öngörülüyor. Brezilya harici işsizlik sorun olmazken, enflasyon da sorun olmayacağı sinyalini veriyor. Rusya, küçülmeye karşın cari fazla beklentisi oluşturuyor.

Bu ülkeler içinde en sıkıntılı tablo Brezilya’da olurken, Endonezya bu listede en altta. Büyüme yüksek, işsizlik ve enflasyon düşük görünürken, cari fazla da ufukta gözüküyor.



Geldik Türkiye’ye! “Son tablo Türkiye ile ilgili gerçekleşmeleri ve kestirimleri içeriyor”


blogger.googleusercontent.com

Türkiye’de nüfus her yıl bir milyon kişi artarken, 2023 yılında iktisadının 942 milyar dolara yakın büyümesi bekleniyor. GSYH’de kişi başı gelir de 10 bin 863 dolar öngörülüyor.

Türkiye’de gelecek yıl yüzde 3 büyüme beklenirken, işsizlik yatay, enflasyonda ise büyümeye paralel yüzde 37 düzeyleri söylem ediliyor.

Bu yıl, cari açığın yüzde 5,7’ye yükselip bir daha büyümeyle düşerek yüzde 3,9’a gerilemesi, borç yükünde de değişiklik beklenmiyor.



“Sonuçta dünyada 2023, 2022’den uygun olmayacak.”


Büyüme meseleleriyle, enflasyon artışlarının önüne geçilmeye çalışırken, önlemleri birbiriyle çelişecek.

Türkiye için de büyüme ve enflasyon düşerken, bir daha de enflasyonda seviye yüksek kalacak.

En önemli meselelerden biri de risk primi (CDS) yüksekliği olurken, gereğince yabancı sermaye çekilememesi muhtaçlık dahilinde dış borçlanmada da sorun yaratıyor.