Resmi Gazete’de yayımlanan Yabancı Para Yükümlülükler için Türk Lirası Cinsinden Menkul Değer Tesisi Hakkında değişiklik yapılarak, kredi büyümesine nazaran menkul değer tesisine ait süreksiz uygulama getirildi.
Merkez Bankası’ndan yapılan açıklama şöyle;
“Bankaların ve başka mali kuruluşların bilanço içi yahut bilanço dışı uygun görülen kalemlerini temel alan zarurî karşılık ve genel disponibilite uygulamaları, 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu’nun 4’üncü hususunda belirtilen Merkez Bankasının temel nazaranv ve yetkileri içindedır.
Merkez Bankası finansal istikrarın desteklenmesi ve nakdî transfer sisteminin güçlendirilmesi gayesiyle hem varlık tıpkı vakitte yükümlülük kalemleri üzerinden mecburî karşılık ve menkul değer tesisi uygulamaları ile makro ihtiyati araç setini güçlendirmektedir.
Para Siyaseti Konseyi 26 Mayıs 2022 tarihindeki duyurusunda kıymetlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite adımlarının devreye alınacağını kamuoyu ile paylaşmıştır. Bu kapsamda 10 Haziran 2022 tarihinde yayımlanan 2022/20 sayılı Bildirim ile yabancı para mevduat/katılım fonu yükümlülükleri üzerinden Türk lirası cinsinden menkul değer tesisi uygulaması başlatılmıştır. Bu düzenleme kapsamında bankalar, Türk lirası mevduat/katılma hesaplarına dönüşüm maksatlarına göre belirlenen oranlarda menkul değer tesis etmektedir. Birinci tesis 29 Temmuz 2022 tarihinde gerçekleşmiştir.
Para Siyaseti Şurası 18 Ağustos 2022 tarihindeki duyurusunda kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının maksadına uygun biçimde iktisadi faaliyet ile buluşmasının yakından takip edildiğini, son devirde besbelli biçimde açılan politika-kredi faizi makasının mali transferin aktifliğini azalttığını belirtmiştir. Bu çerçevede Şura, mali transfer sisteminin aktifliğini desteklemek üzere, makroihtiyati siyaset setinin daha da güçlendirileceğini, kıymetlendirme süreçleri tamamlanan kredi, teminat ve likidite siyaset adımlarının da kullanılmaya devam edileceğini kamuoyu ile paylaşmıştır.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda, 23 Nisan 2022 tarihindeki duyuruda belirtilen mecburî karşılığa tabi krediler için:
a) Yüzde 20 seviyesinde uygulanan mecburî karşılık tesisinin, uygulamanın aktifliğinin arttırılması maksadıyla bankalar için yüzde 30 oranında menkul değer tesisi ile ikâme edilmesi,
b) 30 Aralık 2022 tarihi prestijiyle 29 Temmuz 2022 tarihine bakılırsa yüzde 10 kredi büyüme oranını aşan kredi meblağı kadar menkul değerin bir yıl boyunca tesis edilmesi,
c) Hariç tutulan kredi çeşitlerinin harcama mukabili kullandırılmaması halinde menkul değer tesisine tabi olması kararlaştırılmıştır.
Ayrıca,
d) Bildirim yayımı tarihinden itibaren 2022 yıl sonuna kadar kullandırılacak ticari nitelikteki kredilerde Merkez Bankası tarafınca yayımlanan yıllık bileşik referans oranın
• 1,4 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi meblağının yüzde 20’si
• 1,8 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi meblağının yüzde 90’ı
nispetinde menkul değer tesis edilmesine karar verilmiştir.”
Merkez Bankası’ndan yapılan açıklama şöyle;
“Bankaların ve başka mali kuruluşların bilanço içi yahut bilanço dışı uygun görülen kalemlerini temel alan zarurî karşılık ve genel disponibilite uygulamaları, 1211 sayılı Merkez Bankası Kanunu’nun 4’üncü hususunda belirtilen Merkez Bankasının temel nazaranv ve yetkileri içindedır.
Merkez Bankası finansal istikrarın desteklenmesi ve nakdî transfer sisteminin güçlendirilmesi gayesiyle hem varlık tıpkı vakitte yükümlülük kalemleri üzerinden mecburî karşılık ve menkul değer tesisi uygulamaları ile makro ihtiyati araç setini güçlendirmektedir.
Para Siyaseti Konseyi 26 Mayıs 2022 tarihindeki duyurusunda kıymetlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite adımlarının devreye alınacağını kamuoyu ile paylaşmıştır. Bu kapsamda 10 Haziran 2022 tarihinde yayımlanan 2022/20 sayılı Bildirim ile yabancı para mevduat/katılım fonu yükümlülükleri üzerinden Türk lirası cinsinden menkul değer tesisi uygulaması başlatılmıştır. Bu düzenleme kapsamında bankalar, Türk lirası mevduat/katılma hesaplarına dönüşüm maksatlarına göre belirlenen oranlarda menkul değer tesis etmektedir. Birinci tesis 29 Temmuz 2022 tarihinde gerçekleşmiştir.
Para Siyaseti Şurası 18 Ağustos 2022 tarihindeki duyurusunda kredilerin büyüme suratı ve erişilen finansman kaynaklarının maksadına uygun biçimde iktisadi faaliyet ile buluşmasının yakından takip edildiğini, son devirde besbelli biçimde açılan politika-kredi faizi makasının mali transferin aktifliğini azalttığını belirtmiştir. Bu çerçevede Şura, mali transfer sisteminin aktifliğini desteklemek üzere, makroihtiyati siyaset setinin daha da güçlendirileceğini, kıymetlendirme süreçleri tamamlanan kredi, teminat ve likidite siyaset adımlarının da kullanılmaya devam edileceğini kamuoyu ile paylaşmıştır.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda, 23 Nisan 2022 tarihindeki duyuruda belirtilen mecburî karşılığa tabi krediler için:
a) Yüzde 20 seviyesinde uygulanan mecburî karşılık tesisinin, uygulamanın aktifliğinin arttırılması maksadıyla bankalar için yüzde 30 oranında menkul değer tesisi ile ikâme edilmesi,
b) 30 Aralık 2022 tarihi prestijiyle 29 Temmuz 2022 tarihine bakılırsa yüzde 10 kredi büyüme oranını aşan kredi meblağı kadar menkul değerin bir yıl boyunca tesis edilmesi,
c) Hariç tutulan kredi çeşitlerinin harcama mukabili kullandırılmaması halinde menkul değer tesisine tabi olması kararlaştırılmıştır.
Ayrıca,
d) Bildirim yayımı tarihinden itibaren 2022 yıl sonuna kadar kullandırılacak ticari nitelikteki kredilerde Merkez Bankası tarafınca yayımlanan yıllık bileşik referans oranın
• 1,4 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi meblağının yüzde 20’si
• 1,8 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi meblağının yüzde 90’ı
nispetinde menkul değer tesis edilmesine karar verilmiştir.”