Ülkenin yüzde 61’i, gençlerin yüzde 75’i AB’ye ‘evet’ diyor

Seren

Global Mod
Global Mod
Hüsniye GÜNGÖR / TR Monitor

Marshall Fonu’nun (GMF – The German Marshall Fund of the United States) gerçekleştirdiği Avrupa Birliği Algıları araştırmasının 2022 sonuçları, kamuoyunda Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliğine takviyenin arttığını gösteriyor. Fonun, ‘Türkiye, Avrupa ve Global Mevzular Programı’ kapsamında gerçekleştirdiği araştırmada, Türkiye’nin birliğe üye olabileceğine ait inanç ise her geçen yıl azalıyor.

AB’ye değil, siyasetçilere itimat duyulmuyor

İstanbul Bilgi Üniversitesi Milletlerarası Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emre Erdoğan’a bakılırsa, ortadaki farkın niçini AB bir kurum olarak algılanırken AB’ye taraf veren siyasetçiler konusunda önemli bir şüphecilik olması. sonuçları Erdoğan’ın sunumu ve Marshall Fonu Ankara Ofisi Yöneticisi Özgür Ünlühisarcıklı ile kıdemli araştırmacısı Dr. Kadri Taştan’ın iştirakiyle perşembe günü düzenlenen çevrim içi basın toplantısıyla açıklanan Avrupa Birliği Algıları araştırması, Türkiye-AB bağlantıları, dış siyaset ve iklim konusunda Türkiye kamuoyunun yaklaşımını gösteren, ayrıntılı, dikkat cazip bulgular ortaya koyuyor.

Yüzde 56, üyeliğin şahsi yararı olacağını söylüyor

Araştırmaya göre, genel iştirakçilerin yüzde 58,6’sı Türkiye’nin AB’ye üye olmasının uygun olacağını düşünüyor. 18-24 yaş içindeki iştirakçiler ise üyeliği yüzde 72,8 üzere epeyce daha yüksek bir oranda “iyi bir şey” olarak görüyor. ‘Bu pazar Türkiye’nin AB’ye tam üyeliği için referandum yapılacak olsa, nasıl oy kullanırsınız’ sorusuna, araştırmaya katılanların yüzde 61,4’ü “evet” oyu vereceğini belirtirken, bu oran 18-24 yaş ortası genç iştirakçilerde yüzde 75’i buluyor. AB üyeliğinin şahsi yarar sağlayacağını belirten iştirakçiler yüzde 55,7 olurken bu oran 18- 24 yaş ortası iştirakçilerde yüzde 73,9’a çıkıyor.

Gençler ‘sorun ekonomi’ diyor

DÜNYA’nın sorusu üzerine gençlerin AB üyeliği konusunda daha istekli olması ile ekonomik durum içindeki ilgiyi yorumlayan Erdoğan, “Düzenli olarak yürüttüğümüz öbür araştırmalarda da gördüğümüz üzere ekonomik sıkıntılar arttıkça gençler içinde yurtdışına gitme eğilimi büyük oranda artıyor.

Türkiye 2017’den bu yana gençlere iş sağlayamadı, eğitimine devam edemeyenler olduğu üzere sistemden çıkan gençler oldu. Bu sıkışmadan dolayı AB gençlere cazip geliyor,” dedi.

‘AB Türkiye’yi oyalıyor’

Öbür yandan, Türkiye’nin AB’ye üye olabileceğine olan inanç da zayıflıyor. Araştırmaya katılanların yüzde 53’ü AB’nin Türkiye’yi üyeliğe kabul etme niyetinin olmadığını, yalnızca oyaladığını belirtiyor. Yüzde 15,5 Türkiye’nin üzerine düşenleri yapması durumunda AB’ye mutlaka üye olabileceğini belirtirken, yüzde 26,7 ise AB istese bile Türkiye’nin üyeliğe hazır olmadığını tabir ediyor. İştirakçilerin yüzde 43,9’u Türkiye’nin hiç bir vakit AB’ye üye olamayacağı görüşünde. Bu oranın 2021’de yüzde 39,7 olduğu göz önünde bulundurulduğunda AB üyeliğine olan inancın vakit içinde daha da zayıfladığı daha net görülüyor.

İktisatta düzelme üyeliği kolaylaştırır

Araştırmaya katılanların, “Türkiye’nin AB’ye tam üye olabilmesini hangisi kolaylaştıracaktır” sorusuna verdiği cevaplar, iktisadın değerine dikkat çekiyor. İştirakçiler, yüzde 49,6 oranında Türkiye ekonomisindeki güzelleşmenin AB’ye üye olmayı kolaylaştıracak en değerli faktör olduğunu söz ediyor. İnsan haklarının uygunlaşması (yüzde 40), Türkiye’nin gerekli hukuksal ıslahatları yapması (yüzde 34,7) ve ABD’nin Türkiye’nin tam üyeliğini desteklemesi (yüzde 16,6) AB’ye üyeliği kolaylaştıracak başka kıymetli faktörler olarak belirtiliyor.

Gençler demokrasinin gelişeceğine inanıyor

AB’ye girmenin Türkiye’ye en değerli faydası olarak ise yüzde 21,9 oranında iktisadın gelişmesi, işsizlik ve hayat pahalılığının azalması belirtiliyor. AB ülkelerinde hür deveran (yüzde 16,4), demokrasinin gelişmesi ve halkın idareye iştirakinin yaygınlaşması (yüzde 14,6), Türkiye’nin memleketler arası alanda gücünün artması (yüzde 14,4) ve toplumsal huzurun artması (yüzde 9,7) ise öteki yararlar olarak sıralanıyor. 18-24 yaş ortası iştirakçiler AB üyeliğinden beklentide de genel iştirakçilerden farklılaşıyor. Onlar için üyeliğin getireceği en değerli yarar yüzde 19,8 ile demokrasinin gelişmesi ve halkın idareye iştirakinin yaygınlaşması. Ekonomik niçinler yüzde 19,4 ile ikinci sırada yer alıyor.

Türkiye’nin üyeliğinin AB açısından faydaları ise Türkiye pazarının Avrupalı firmalara açılması (yüzde 25,2), genç Türk nüfusun Avrupa’ya dâhil olması (yüzde 25) ve kültürel çoğulculuğun sağlanması (yüzde 19) olarak belirtiliyor.

Vize serbestisine olumlu katkı yapar

Araştırma neticelerina nazaran, Türkiye ile AB içindeki bağlantıların güzelleştirilmesine en değerli katkı yapacak siyasetler yüzde 56,2 ile vize rejiminin özgürleştirilmesi, yüzde 44,3 ile göçmen ve mülteciler konusunda iş birliği ve yüzde 41,3 ile terörizmle gayrette iş birliği. Sonuçlar, vize serbestisi için Türkiye’nin yerine getirmesi gereken kriterlerin sağlanmasına yönelik kamuoyu dayanağının de yüksek olduğunu ortaya koyuyor. İştirakçilerin yüzde 60,5’i vize serbestisi için Türkiye’nin yerine getirmesi gereken kriterlerden biri olan terörizm ile ilgili mevzuat ve uygulamaların Avrupa standartları ışığında gözden geçirilmesini destekliyor.

Marshall Fonu tarafınca gerçekleştirilen Avrupa Birliği Algıları araştırmasının sonuçları, Türkiye’nin 18 yaş üstü nüfusunu temsilen mart ayında 27 kentte 2 bin 180 şahısla yüz yüze yapılan görüşmelere dayanıyor.

Kamuoyunun yüzde 60’ı Gümrük Birliği’ni bilmiyor

Araştırma, Türkiye-AB alakaları açısından en kıymetli mutabakatlardan biri olan ve iş dünyasının güncellenmesi istikametinde daima görüş bildirdiği Gümrük Birliği konusunda kamuoyunun bilgi seviyesinin hayli düşük olduğunu ortaya koydu. Türkiye’ye yarar sağladığını düşünenlerin oranı yüzde 28,3’te alırken iştirakçilerin yüzde 11,8’i Gümrük Birliği’nin Türkiye iktisadına ziyan verdiği görüşünde. Yüzde 59,9 oranında iştirakçi ise bu mevzudaki soruya karşılık bile veremiyor.

Emre Erdoğan’dan ikaz

İstanbul Bilgi Üniversitesi Memleketler arası Bağlantılar Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emre Erdoğan bu hususa bakılması gerektiği konusunda kurumları uyarıyor. İştirakçilerin yüzde 37’si hizmetler, kamu alımları ve tarım bölümlerinin karşılıklı olarak Gümrük Birliği’ne dâhil edilmesini destekleyeceğini belirtirken, yüzde 19,3’ü ise buna karşı çıkacağını söz ediyor.

‘Türkiye, Rusya-Ukrayna savaşında uzlaşmacı rol almalı’

“Uluslararası problemlerde Türkiye hangisiyle iş birliği yapmalıdır” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 33,1’i AB ülkeleri cevabını veriyor. 18-24 yaş aralığındaki iştirakçilerde ise bu oran yüzde 44,4’e çıkıyor. AB karşılığını, yüzde 24,6 ile yalnız hareket etmeli, yüzde 21,1 ile hepsiyle hareket etmeli cevapları izliyor. Çin ile hareket etmeli diyenler yüzde 6,8, Rusya ile hareket etmeli diyenler yüzde 5,6, ABD ile bir arada hareket etmeli diyenler ise yüzde 4,7’de kalıyor.

Putin’e dayanak düştü

Geçen yıl gerçekleştirilen araştırmada yüzde 14,7 olan Rusya ile hareket etmeli diyenlerin oranının bu yılki araştırmada, yüzde 5,6’ya düşmesi Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin çarpıcı bir kararı olarak dikkat çekiyor. İşgalden bir hafta daha sonra başlayan araştırmada, Türkiye’nin savaş konusunda alması gereken tavır ise yüzde 43,7 ile “taraflar içinde uzlaşmacı bir rol” olarak belirtiliyor. Yüzde 40,1 oranında iştirakçi ise Türkiye “çatışmadan uzak durmalı ve tarafsız kalmalı” diyor. Putin hakkındaki olumlu görüş verenlerin oranında da geçen seneye göre beş puanlık azalma göze çarpıyor.

‘Batı aykırılığı AB’ye işlemiyor’

Araştırma sonuçlarını kıymetlendiren Marshall Fonu Kıdemli Araştırmacısı Dr. Kadri Taştan, medya ve siyasette işe yarayan Batı zıtlığının Avrupa kelam konusu olduğunda kamuoyunda kendisini birebir biçimde tabir etmediğini söylemiş oldu. Taştan, “Araştırmada AB’ye ve Avrupa merkezli milletlerarası kurum ve kuruluşlara yönelik olumlu algı dikkat cazip. Bu manada kamuoyunun AB algısı başka jeopolitik büyük aktörlere (ABD, Rusya, Çin) yönelik negatif algıdan önemli oranda farklılaşıyor. Türkiye’nin AB ile olan bağlarına yönelik farklı başlıklara verilen cevaplar, kamuoyunun AB algısının hala iç siyaset, hukuk, ekonomik refah ve eğitim referanslarıyla şekillendiğini gösteriyor” dedi.

‘Gençlerin AB ile ilgili görüşleri dikkate alınmalı’

Marshall Fonu Ankara Ofisi Yöneticisi Özgür Ünlühisarcıklı araştırmanın, Türkiye kamuoyunun yalnızca AB üyeliğine dayanağının değil, hem de memleketler arası problemlerde AB ile bir arada hareket etmeye yönelik tercihinin de devam ettiğini gösterdiğini vurguladı. Bunun da üyelik öncesi periyotta AB ve Türkiye içinde daha kuvvetli bir dış siyaset diyaloğuna olan muhtaçlığın bir diğer göstergesi olduğunu belirten Ünlühisarcıklı, “AB konusunda bugün alınacak kararlar bugün genç olanların ömrünü etkileyecek. Türkiye’deki gençlerin niye AB’yi istedikleri konusundaki görüşü göz önünde bulundurulmalı” diye konuştu.

Araştırmadan çıkan öbür çarpıcı sonuçlar

İştirakçilerin yüzde 63,9’u barışı garanti altına almanın en düzgün yolunun müzakerelerden, yüzde 34’ü ise askeri güçten geçtiğine inanıyor.

Türkiye’nin dünyadaki çıkarları için öteki ülkelerle hareket etmesi gerektiğine inananlar yüzde 52,2 olurken, tek başına hareket emesi gerektiğini düşününler yüzde 46,1’de kalıyor.

“Türkiye’nin Ortadoğu, Balkanlar ve Kuzey Afrika’da aktif bir rol oynaması ile ilgili görüyü sorulan iştirakçilerin yüzde 58,7’si Türkiye’nin evvela kendi iç meselelerini halletmesi gerektiği karşılığını veriyor. Ülkenin bu bölgelerde faal rol oynaması gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 37,4.

İştirakçiler genelinde çocuğunun Avrupa’da eğitim almasını isteyenlerin oranı yüzde 33,4 olurken bu oran 18-24 yaş ortası iştirakçilerde yüzde 51,4’ü buluyor. Eğitim için tercih edilen ülkelerin başında ise yüzde 28,6 ile Almanya geliyor.

Dünyadaki meselelerin tahlilinde Avrupa ülkelerinin kelam sahibi olmasının insanlık için daha uygun sonuçlara yol açacağını düşünenlerin oranı yüzde 35,6. ABD Rusya ve Çin seçeneklerinde bundan evvelki yıla göre düşüş gözlenirken, yüzde 39,6 “hiç biri” karşılığını veriyor.