Uzmanlar çocuklu meskenler için ebeveynleri uyardı. Çocukların ellerine verilen oyuncakların, kimi bebek ve bebek mamüllerinin hem sıhhat tıpkı vakitte etraf üzerinde büyük riskler oluşturduğu ortaya çıktı. Pekala bebek mamüllerinde hangi kimyasallar mevcut? İşte tüm ayrıntılar…
Çocukların hem ruhsal tıpkı vakitte fizyolojik olarak sağlıklı büyüyebilmeleri için tükettikleri besinlerin yanı sıra ellerine verilen hatta vakit zaman ağızlarına soktukları nesneler konusunda uzmanlardan ihtar geldi. Birtakım oyuncaklar ve birtakım bebek mamüllerinde kullanılan kimyasal hususların hem bireyler üzerinde birebir vakitte çevresel olarak büyük risk taşıdığını söyleyen uzmanlar; bu hususta yapılan ihmalin şahısta obeziteye, hipertansiyona ve hormon bozuklukları üzere sorunların çıkmasına sebep olabileceğini belirtti. Mevzu dahilinde görüşlerini bildiren Prof. Dr. Adil Denizli plastiğin, çeşitli organik ya da inorganik elementlerden oluştuğunu söylemiş oldu. Diş kaşıyıcıları, önlükler, oyuncaklar üzere biroldukça bebek ve çocuk eserinin üretiminde PVC yani polivinil klorür kullanıldığı bilgisini veren Denizli, “PVC başta olmak üzere plastik unsurlarda, sentetik insan imali bir kimyasal olan fitalatlar kullanılır. Fitalat içeren plastikler; bebek dokumacılık eserleri, bebek bakım eserleri, oyuncaklar üzere gereçlerin üretiminde kullanılıyor.” dedi.
Uzmanlarda oyuncaklar konusunda ikazda bulundu
BEBEK VE ÇOCUK ESERLERİNDE HANGİ KİMYASALLAR MEVCUT?
Denizli, bebek ve çocuk mamüllerinin içeriğinde bulunabilen öbür kimyasallarla ilgili şu ayrıntıları verdi:
“Polietilen, oyuncak, çocuk oyun alanları, yemek kapları üzere gereçlerin üretiminde kullanılır. Polipropilen, dokumacılık eserleri, kırtasiye eserleri, plastik sandalye, masa üzere bebek ve çocuk mobilyalarının imalinde kullanılır. Bunlara ek olarak Bisfenol-A kullanılarak sentezlenen polikarbonat plastikler, biberon, emzik, bebek mama kapları üzere mamüllerin üretiminde; poliesterler, kumaş dayanıklılığını artırmak için bebek ve çocuk dokuma mamüllerinde kullanılır. Silikonlar, emzik, biberon, önlük, oyuncak üzere materyallerin imalinde; poliüretanlar ise bebek, çocuk yatağı ve çocuk koltuğu imalinde kullanılır.”
bazı oyuncaklarda pvc üretiminde kullanılaran hususlar kullanılıyor
OBEZİTEYE, HİPERTANSİYONA, HORMON BOZUKLUĞUNA YOL AÇABİLİR
PVC üretiminde kullanılan biroldukça unsurun dolanım sistemi hastalıkları, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon üzere insan sıhhati üzerinde olumsuz tesirler oluşturabildiğini kaydeden Denizli, bebeklerin gelişme kademesindeki beden sistemlerinin savunmasız olduğunu hatırlatarak şunları aktardı:
“Fitalatlar kolay bir biçimde havaya salınması ve partiküllere yapışmasından kaynaklı konut ortamındaki tozlara dahi nüfus ederek maruziyete yol açar. Ayrıyeten bebekler şampuan, losyon, pudra kullanması ile de fitalata maruz kalırlar. Tıbbi tedavide kullanılan fitalatlar direkt kana geçebilir ve immünolojik sistem, üreme sistemi, hudut sistemi, teneffüs sistemi, sirkülasyon sistemi üzerinde olumsuz tesirler oluşturur. Biberon, emzik, yemek kapları üzere bebek mamüllerinin üretiminde kullanılan Bisfenol-A (BFA), hudut sistemi ve endokrin sistem üzerinde olumsuz tesirler oluşturmaktadır. Ayrıyeten BFA maruziyeti, immün sitem baskılanması, hormon bozuklukları, obezite, hipertansiyon üzere sıhhat problemlerine niye olabilir.”
ebeveynlerin dikkatine
CAM VE PORSELENDEN YAPILMIŞ ESERLER TERCİH EDİLMELİ
Söz konusu mamüllerin gerçek ve şuurlu kullanılması gerektiğini söz eden Denizli, şu tavsiyelerde bulundu:
“Ürünlerin kullanım müddetlerine dikkat edilmeli, yanlışsız şartlarda saklanmalı, hasar görmüş eserler uygun şeklide imha edilmelidir. Alternatif olarak; boya içermeyen, keskin sınırları olmayan, belli bir dereceye kadar kurutulmuş, ahşaptan, doğal kumaşlardan yapılmış, geri dönüşümlü oyuncaklar tercih edilebilir. Dokumacılık mamüllerinde ise pamuk üzere doğal eserlerden yapılanlar kullanılabilir. Biberon, mama kabı, bardak üzere mamüllerin cam ve porselenden yapılmış olanları tercih edilebilir. Bedende birikme yapmayan silikon üzere materyallerde emzik, diş kaşıyıcı, önlük üzere bebek eserleri tercih edilebilir.”
oyuncaklar ve bebek eserleri nasıl yapılır
“HAVAYA YAYILARAK ÇEVRESEL KİRLİLİĞE niye OLUYOR”
PVC üretiminde kullanılan materyallerin etrafa zararlarına değinen Prof. Dr. Denizli, “Bunlardan kurşun, kadmiyum üzere hususlar sızarak etrafa yayılabilir, hava, su ve toprağa ulaşarak çevresel kirliliğe niye olabilirler. PVC yakıldığı vakit, zehirli bir gaz olan hidrojen klorür; renksiz, uçucu, yanıcı bir sıvı olan furan ve kalıcı organik bir kirletici olan dioksin üzere kirleticiler oluşturur. bir daha PVC imalinde kullanılan fitalatlar sınıfından olan DEHP, plastik ile bağlanmadığı için, kolay bir biçimde havaya yayılarak çevresel kirliliğe niye olabilir.” dedi.
Kullanım alanlarına göre, plastiklerin yapılarının değiştiğini, bu niçinle plastik yapılı atıkların toplanma, imha edilme ve geri dönüşüme gitme süreçlerinin farklı olduğunu lisana getiren Denizli, kelamlarını şöyleki tamamladı:
“Bu süreçler uzman şahıslarca, belli yerlerde ve makul prosedürler izlenerek geri dönüştürülmeli ya da imha edilmelidir. birinci vakit içinderda atık olan plastikler hangi kümeye ilişkin ise buna göre ayrıştırılarak toplanmalı ve koruma edilmelidir. ondan sonrasında bir daha uygun şartlarda taşınarak imha edileceği tesise getirilmeli ve plastiğin imhasına uygun prosedür, uzman bireylerce gerçekleştirilmelidir. Plastiğin yapısı uygun ise geri dönüşüm sürecine dahil edilmelidir.”
pvc içermez ibaderine dikkat
SEÇİLECEK OYUNCAKLARDA ‘PVC İÇERMEZ’ İBARESİNE DİKKAT
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alper Cihan, dünyada en sık kullanılan plastik gerecin PVC olduğunu, oyuncaklarla daima temas halinde oldukları için çocukların çeşitli sıhhat riskleri ile karşılaştıklarını bildirdi.
PVC eser üretimi etabında birtakım kimyasal hususlar ve ağır metaller kullanıldığını kaydeden Cihan, bu hususları; antimon, klor, cıva, kurşun, kadmiyum, krom, kurşun ve selenyum formunda sıralayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Plastik oyuncaklar yaygın olarak PVC hususundan yapılır. Bu plastik türevi, astım, alerji sıkıntılarına sebep olabilen ve merkezi hudut sistemini, cildi, karaciğeri, bağışıklık sistemini ve üreme sistemini etkileyebilen kanserojen hususlar içermektedir. Seçilecek oyuncakta ‘PVC içermez’ ibaresinin yer almasına dikkat edilmeli, şayet ‘PVC’ içeriyorsa bu oyuncaklar tercih edilmemelidir.”
PVC ÜRETİMİNDE KULLANILAN UNSURLAR VE ZARARLARI
İşte PVC üretiminde kullanılan hususlar:
Klor: Hammadde olarak klor gazı kullanılmaktadır. Klor bileşenlerinin birçoğu insan sıhhati ve etraf için önemli problemlere sebep olmaktadır.
Cıva: Temel ham unsur olan klor gazının üretiminde yükle cıva kullanılmaktadır. Cıva ve bileşenleri; asetaldehit ve viniklorit üzere sentetik endüstriyel unsurların üretiminde kullanılmaktadır. Cıva bileşenlerinin birçoğunun insan sıhhati için tehlikeli olduğu bilinmektedir.
Vinil klorür: PVC üretiminde orta eser olarak vinil klorür (VC) kullanılmaktadır. Zehirli, kanserojen bir husustur. PVC üretimi esnasında atmosfere yayılan az ölçüde vinil klorür dahi pek tehlikeli zehirlenmelere niye olur.
Etilen diklorür: PVC üretiminde orta eser olarak kullanılan etilen diklorür zehirli bir unsurdur. Beklenen kanserojen olduğuna dair kuşku vardır.
Fitalatlar: Plastik unsurların esnekliğinin, dayanıklılığının artırılmasını sağlar. Tıbbi gereç ve oyuncak imalinde kullanılır. Tıbbi gereçler ve teknik araçların plastik özellikte olan kısımlarında sık kullanılan fitalat türevi DEHP’dir. DEHP, üretim ve kullanım etaplarının hepsinde insan sıhhati için ziyanlı tesirlere sahiptir. İmha edilme basamağında tabiata da karışmaktadır.
Kurşun ve Kadmiyum: PVC, sıcağa ve ışığa hassas ve kırılgan olduğu için eseri stabilize etmek hedefiyle üretim basamağında kurşun ve kadmiyum üzere ağır metaller kullanılmaktadır. Bunların da insan sıhhati için ziyanlı olduğu bilinmektedir.
Çocukların hem ruhsal tıpkı vakitte fizyolojik olarak sağlıklı büyüyebilmeleri için tükettikleri besinlerin yanı sıra ellerine verilen hatta vakit zaman ağızlarına soktukları nesneler konusunda uzmanlardan ihtar geldi. Birtakım oyuncaklar ve birtakım bebek mamüllerinde kullanılan kimyasal hususların hem bireyler üzerinde birebir vakitte çevresel olarak büyük risk taşıdığını söyleyen uzmanlar; bu hususta yapılan ihmalin şahısta obeziteye, hipertansiyona ve hormon bozuklukları üzere sorunların çıkmasına sebep olabileceğini belirtti. Mevzu dahilinde görüşlerini bildiren Prof. Dr. Adil Denizli plastiğin, çeşitli organik ya da inorganik elementlerden oluştuğunu söylemiş oldu. Diş kaşıyıcıları, önlükler, oyuncaklar üzere biroldukça bebek ve çocuk eserinin üretiminde PVC yani polivinil klorür kullanıldığı bilgisini veren Denizli, “PVC başta olmak üzere plastik unsurlarda, sentetik insan imali bir kimyasal olan fitalatlar kullanılır. Fitalat içeren plastikler; bebek dokumacılık eserleri, bebek bakım eserleri, oyuncaklar üzere gereçlerin üretiminde kullanılıyor.” dedi.
Uzmanlarda oyuncaklar konusunda ikazda bulundu
BEBEK VE ÇOCUK ESERLERİNDE HANGİ KİMYASALLAR MEVCUT?
Denizli, bebek ve çocuk mamüllerinin içeriğinde bulunabilen öbür kimyasallarla ilgili şu ayrıntıları verdi:
“Polietilen, oyuncak, çocuk oyun alanları, yemek kapları üzere gereçlerin üretiminde kullanılır. Polipropilen, dokumacılık eserleri, kırtasiye eserleri, plastik sandalye, masa üzere bebek ve çocuk mobilyalarının imalinde kullanılır. Bunlara ek olarak Bisfenol-A kullanılarak sentezlenen polikarbonat plastikler, biberon, emzik, bebek mama kapları üzere mamüllerin üretiminde; poliesterler, kumaş dayanıklılığını artırmak için bebek ve çocuk dokuma mamüllerinde kullanılır. Silikonlar, emzik, biberon, önlük, oyuncak üzere materyallerin imalinde; poliüretanlar ise bebek, çocuk yatağı ve çocuk koltuğu imalinde kullanılır.”
bazı oyuncaklarda pvc üretiminde kullanılaran hususlar kullanılıyor
OBEZİTEYE, HİPERTANSİYONA, HORMON BOZUKLUĞUNA YOL AÇABİLİR
PVC üretiminde kullanılan biroldukça unsurun dolanım sistemi hastalıkları, kardiyovasküler hastalıklar, hipertansiyon üzere insan sıhhati üzerinde olumsuz tesirler oluşturabildiğini kaydeden Denizli, bebeklerin gelişme kademesindeki beden sistemlerinin savunmasız olduğunu hatırlatarak şunları aktardı:
“Fitalatlar kolay bir biçimde havaya salınması ve partiküllere yapışmasından kaynaklı konut ortamındaki tozlara dahi nüfus ederek maruziyete yol açar. Ayrıyeten bebekler şampuan, losyon, pudra kullanması ile de fitalata maruz kalırlar. Tıbbi tedavide kullanılan fitalatlar direkt kana geçebilir ve immünolojik sistem, üreme sistemi, hudut sistemi, teneffüs sistemi, sirkülasyon sistemi üzerinde olumsuz tesirler oluşturur. Biberon, emzik, yemek kapları üzere bebek mamüllerinin üretiminde kullanılan Bisfenol-A (BFA), hudut sistemi ve endokrin sistem üzerinde olumsuz tesirler oluşturmaktadır. Ayrıyeten BFA maruziyeti, immün sitem baskılanması, hormon bozuklukları, obezite, hipertansiyon üzere sıhhat problemlerine niye olabilir.”
ebeveynlerin dikkatine
CAM VE PORSELENDEN YAPILMIŞ ESERLER TERCİH EDİLMELİ
Söz konusu mamüllerin gerçek ve şuurlu kullanılması gerektiğini söz eden Denizli, şu tavsiyelerde bulundu:
“Ürünlerin kullanım müddetlerine dikkat edilmeli, yanlışsız şartlarda saklanmalı, hasar görmüş eserler uygun şeklide imha edilmelidir. Alternatif olarak; boya içermeyen, keskin sınırları olmayan, belli bir dereceye kadar kurutulmuş, ahşaptan, doğal kumaşlardan yapılmış, geri dönüşümlü oyuncaklar tercih edilebilir. Dokumacılık mamüllerinde ise pamuk üzere doğal eserlerden yapılanlar kullanılabilir. Biberon, mama kabı, bardak üzere mamüllerin cam ve porselenden yapılmış olanları tercih edilebilir. Bedende birikme yapmayan silikon üzere materyallerde emzik, diş kaşıyıcı, önlük üzere bebek eserleri tercih edilebilir.”
oyuncaklar ve bebek eserleri nasıl yapılır
“HAVAYA YAYILARAK ÇEVRESEL KİRLİLİĞE niye OLUYOR”
PVC üretiminde kullanılan materyallerin etrafa zararlarına değinen Prof. Dr. Denizli, “Bunlardan kurşun, kadmiyum üzere hususlar sızarak etrafa yayılabilir, hava, su ve toprağa ulaşarak çevresel kirliliğe niye olabilirler. PVC yakıldığı vakit, zehirli bir gaz olan hidrojen klorür; renksiz, uçucu, yanıcı bir sıvı olan furan ve kalıcı organik bir kirletici olan dioksin üzere kirleticiler oluşturur. bir daha PVC imalinde kullanılan fitalatlar sınıfından olan DEHP, plastik ile bağlanmadığı için, kolay bir biçimde havaya yayılarak çevresel kirliliğe niye olabilir.” dedi.
Kullanım alanlarına göre, plastiklerin yapılarının değiştiğini, bu niçinle plastik yapılı atıkların toplanma, imha edilme ve geri dönüşüme gitme süreçlerinin farklı olduğunu lisana getiren Denizli, kelamlarını şöyleki tamamladı:
“Bu süreçler uzman şahıslarca, belli yerlerde ve makul prosedürler izlenerek geri dönüştürülmeli ya da imha edilmelidir. birinci vakit içinderda atık olan plastikler hangi kümeye ilişkin ise buna göre ayrıştırılarak toplanmalı ve koruma edilmelidir. ondan sonrasında bir daha uygun şartlarda taşınarak imha edileceği tesise getirilmeli ve plastiğin imhasına uygun prosedür, uzman bireylerce gerçekleştirilmelidir. Plastiğin yapısı uygun ise geri dönüşüm sürecine dahil edilmelidir.”
pvc içermez ibaderine dikkat
SEÇİLECEK OYUNCAKLARDA ‘PVC İÇERMEZ’ İBARESİNE DİKKAT
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alper Cihan, dünyada en sık kullanılan plastik gerecin PVC olduğunu, oyuncaklarla daima temas halinde oldukları için çocukların çeşitli sıhhat riskleri ile karşılaştıklarını bildirdi.
PVC eser üretimi etabında birtakım kimyasal hususlar ve ağır metaller kullanıldığını kaydeden Cihan, bu hususları; antimon, klor, cıva, kurşun, kadmiyum, krom, kurşun ve selenyum formunda sıralayarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Plastik oyuncaklar yaygın olarak PVC hususundan yapılır. Bu plastik türevi, astım, alerji sıkıntılarına sebep olabilen ve merkezi hudut sistemini, cildi, karaciğeri, bağışıklık sistemini ve üreme sistemini etkileyebilen kanserojen hususlar içermektedir. Seçilecek oyuncakta ‘PVC içermez’ ibaresinin yer almasına dikkat edilmeli, şayet ‘PVC’ içeriyorsa bu oyuncaklar tercih edilmemelidir.”
PVC ÜRETİMİNDE KULLANILAN UNSURLAR VE ZARARLARI
İşte PVC üretiminde kullanılan hususlar:
Klor: Hammadde olarak klor gazı kullanılmaktadır. Klor bileşenlerinin birçoğu insan sıhhati ve etraf için önemli problemlere sebep olmaktadır.
Cıva: Temel ham unsur olan klor gazının üretiminde yükle cıva kullanılmaktadır. Cıva ve bileşenleri; asetaldehit ve viniklorit üzere sentetik endüstriyel unsurların üretiminde kullanılmaktadır. Cıva bileşenlerinin birçoğunun insan sıhhati için tehlikeli olduğu bilinmektedir.
Vinil klorür: PVC üretiminde orta eser olarak vinil klorür (VC) kullanılmaktadır. Zehirli, kanserojen bir husustur. PVC üretimi esnasında atmosfere yayılan az ölçüde vinil klorür dahi pek tehlikeli zehirlenmelere niye olur.
Etilen diklorür: PVC üretiminde orta eser olarak kullanılan etilen diklorür zehirli bir unsurdur. Beklenen kanserojen olduğuna dair kuşku vardır.
Fitalatlar: Plastik unsurların esnekliğinin, dayanıklılığının artırılmasını sağlar. Tıbbi gereç ve oyuncak imalinde kullanılır. Tıbbi gereçler ve teknik araçların plastik özellikte olan kısımlarında sık kullanılan fitalat türevi DEHP’dir. DEHP, üretim ve kullanım etaplarının hepsinde insan sıhhati için ziyanlı tesirlere sahiptir. İmha edilme basamağında tabiata da karışmaktadır.
Kurşun ve Kadmiyum: PVC, sıcağa ve ışığa hassas ve kırılgan olduğu için eseri stabilize etmek hedefiyle üretim basamağında kurşun ve kadmiyum üzere ağır metaller kullanılmaktadır. Bunların da insan sıhhati için ziyanlı olduğu bilinmektedir.