Ülkede son 1 yıldır yaşanan ekonomik durum özelinde eğitimi ve deneyimi olanlar yerine, her mevzuya hakim siyaset, medya ve hukuk topluluğu temsilcileri uzunluk göstermeye devam ediyor. Bu da ülkede yıllardır gelişen had ve kültür genişlemesiyle, iktisadın en temelindeki ‘kıt kaynakların’ kullanmasını nöronlara yayıyor. Borsa İstanbul’a tarihli tüm yatırımcının 4’te 1’i yalnızca geçen yılda girdi. niye mi? Endeks 1 yılda yüzde 200’e yakın ve neredeyse soluksuz yükseldi. Bu ortamda para kazanmayanı döverlerdi. Sonuç ne mi oldu? Yaklaşık 4 milyon yatırım danışmanımız oldu. Muştular olsun herkes paylara bakarken, Casus nazarann Neo (The Matrix) olmuştu.
her insanın uzman olduğu ortamda eğitim, SPK lisans ve deneyimimizle haddimiz değil ancak BIST100 değil de Borsa101 eğitimiyle başlayalım!
Borsa, aşikâr mamüllerin alıcı ve satıcısının buluştuğu ortamlardır! Bu ortamdaki eserler aşikâr bir tertip ortasında ticaretinin yapılması için vardır. Borsa İstanbul’dan ele alırsak burada ne alınıp satılıyor? Şirketlerin hisseleri yani payları. Teorik olarak pay alır şirkete ortak olursunuz zira âlâ işler yapılacağını düşünerek şirketin paha kazanmasını ‘beklersiniz’ ve şirket de pahalanınca payınızı almak isteyene satar kar edersiniz. Mantık bu kadar sıradan. Her şey bu ‘beklenti’ üzerine heyetidir.
Burada sistemin nizamlı yürümesi için aracı kurumlar vardır. Aracı kurum nedir?
Adı üzerinde: Alıcı ve satıcıya aracılık eden bu şirketler müşterilerinin ’emirleri’ doğrultusunda süreç yapar. ‘Emir’ burada gerçek bir tabirdir. Müşteri buyruk verir, pay alınır, müşteri buyruk verir, pay satılır. Bu buyruk sözlüyse telefonla kayıt altındadır. O bankaları aradığınızda, ‘God damn it’ federaller üzere ‘Söyleyeceklerin aleyhinde kanıt olarak kullanılabilir dostum’ minvalindeki ‘söylemiş oldukleriniz kayıt altına alınacaktır’ uyarısı yeni bir şey değildir.
Şimdi akıllı telefon kullananlarının birçok jetonlu telefonu hatırlamazken, kayıtlı telefonlardan süreçler yapılıyordu. Yazılı buyruklar de olabilir, evvelce bu sahiden yazılıydı (o periyotlardaki ordinoları görseniz cilalı taş zamanı üzere hissedersiniz). Hani uygulamadan al/sat tuşuna basıyorsunuz ya heh işte o sizin imzalı ‘ordino’nuz.
Aracı kurum bir müşterinin haberi olmadan (teminat tamamlama, kredili süreç bilgileri hariç) ASLA ve KATYEN paylarını alıp satamaz.
‘Portföy’ mukavelesi yoksa! O durumda dahi aşikâr periyodlarda müşteri bilgilendirilir ki bir daha müşterinin belirlediği sınırlar arasında (paramın 3’te ikisinden çok pay almayın gibi) süreç yapılır. Bu süreçleri yapanlar SPK tarafınca ‘yetkilendirilmiş’ yani lisanslarını almış bireylerdir. Hepsinin SPK’nın elinde kimlik, eğitim üzere ayrıntıları, noter onaylı taahhütleri vb. dokümanları vardır. Lisanslı kurumlar ve şahıslarla süreç yapmıyorsanız o sizin şahsi ve tüzel probleminiz olur. bilgileri da geçtik mi?
Teori bitti pratiğe geçelim bu biçimde! Bu kadar uzmanın ortasında güç lakin eğitimini tamamlayan staja buyursun.
Teori denilince bu sözle devam edelim. Teoriye bakılırsa, iktisat ve finans dünyasında 2021 yılı sonlarından bu yana hayli şey gerçek değil ya da rayında değil, bu yüzden de her şey açıklanmaya muhtaç. Borsa İstanbul’da ‘beklenti’ dedik ya bir biçimde beklentilerle süreç yapıldığından hareketlere de açıklama getirilmeye çalışılıyor. Bunu da akademik araştırma üzere düşünelim soru olmadan karşılık olmaz.
Borsa düşer mi? Borsa niye düştü? Borsa yükselir mi? Borsa niye yükseldi?
Hisse bazında da bu biçimde görülebilir. Bir de piyasada konuşulmayan beklentiler vardır. Aslında konuşulur ancak fısıltı halinde olduğundan herkes anında duyamaz. Fısıltı gazetesinin mahalledeki teyzelerden daha süratli çalıştığı yerler iktisat ve finans camialarıdır. Geldik mi bam teline! Son günlerin fısıltı gazetesi, iki haftadır devreler keserken panik atakları tetikleyen, anksiyete krizlerine sokan, anaparanın parasını götüren, portföyleri eriten düşüşlerle dünkü üzere yüksek dalgalanmalar yaratan telaffuzlar de burada çıkıyor.
Siyasete hassas Borsa hareketleri!
90’lı yıllar Borsa’da piyasaların daha sığ olması, regülasyonlar, sistematikleşmemiş olunması, mağara periyoduna yakın süreç halleri olması üzere teknolojik geriliklerle şimdiki üzere olmayan vakit içinder olurken, siyasi çalkalanmaların da ağır olduğu bir periyottu. Bu yüzden o periyot ismi IMKB olan BİST, anayasa atana, koalisyondan kaçana, bakanlık alamadığı için küsene kadar her şeye reaksiyon verebiliyordu.
2000’ler dünyada hayli şeyin değiştiği bir devir olurken, siyasetteki değişimlerle bu hassaslığı gorece törpüledi denilebilir fakat bitirmedi. Bu da son günlerde seçim tarihi, anketlerin oranları, iktisat siyasetlerinde farklı usuller, İstanbul belediyesi, siyasi gerginlikler üzere biroldukça mevzuda hassas dengelerin, en küçük fısıltılarda endekste bir daha tesir etmesine niye oluyor.
Yabancı çıkışı Borsa için kıymetli midir?
Yabancı yatırımcıların, geneli büyük portföyler olduğundan yönlendirici tesirleri de büyük oluyor. Büyük geminin kıyıda yarattığı dalga üzere düşünülebilir. Piyasada azalan oranıyla bir arada tesir alanının nispeten daralması içeride evvelden büyük olmayıp artık yerli küçük yatırımcının artmasıyla Abdurrahman Çelebi (Koyunun bulunmadığı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi derler) olanların tesir alanının artması üzere niçinler bu ortamı yarattı.
En değerli niçine en son geldik.
Klasik olanla başlayalım; enflasyon herkesi etkilerken, yarattığı ortamda konut, otomobil alabilecek büyüklükte parası olmayan, dolar ve altında getiri bakılırsameyen bireylerin, Borsa’ya akın etmesi siyaset eliyle de desteklendi. İktisat siyasetleri doğrultusunda iktidar ve de muhalefetin yeni arenası olan Borsa’da görülen oynak hareketler; tecrübesizlikler, manipülasyonlar, tesirli olmayan yaptırımlar, aktif olmayan ortamla bu kararı yarattı. Sadece Türkiye’de mi dalgalanma var? Hayır. Fakat Türkiye’de daha yüksek (evet birebir enflasyon gibi).
Borsa, ekonomik bir gösterge midir?
Borsa, iktisat için üretim, büyüme, şirketlerin, tasarrufların sıhhati ve istikrarı üzere bir gösterge olabilir fakat tek değildir. İktisada dair Borsa’nın yükselişi ya da düşüşü gösterge midir? Yatırım enstrümanları beyaz-siyah diye ayrılmadığı üzere, piyasa genelinde fikir bittik, yükselince yendik üzere kavramlar yoktur. Değişimlerin hızlandığı, Asya’da kanat çırpan kelebeklerin ABD’de fırtınalar yarattığı, Sibirya’daki kurdun kanguruları korkuttuğu ve bunların hepsine tek tuşla ulaşıldığı bir dünyada yaşıyoruz.
Gerçek hayattan örneklerle sona geldik…
Koşmadan evvel geriye adım atılması, tatile giderken saatler süren yolda mola verilmesi üzere hayatın gerçekleri vardır.
Bilmediğiniz ya da görmezden geldiğiniz bir sıhhat meselesinin sizi yorgun hissettirmesi üzere gerçekler de göz arkası edilmemelidir. Ağrıyan ayağınızın üzerinde durmamak için tüm gün öbür ayağınızın üzerinde durmak sağlıklı olanı da yoracaktır.
Borsa’da olanlara bir de bu gözle bakmayı deneyin deriz… Unutmadan: YTD!
her insanın uzman olduğu ortamda eğitim, SPK lisans ve deneyimimizle haddimiz değil ancak BIST100 değil de Borsa101 eğitimiyle başlayalım!
Borsa, aşikâr mamüllerin alıcı ve satıcısının buluştuğu ortamlardır! Bu ortamdaki eserler aşikâr bir tertip ortasında ticaretinin yapılması için vardır. Borsa İstanbul’dan ele alırsak burada ne alınıp satılıyor? Şirketlerin hisseleri yani payları. Teorik olarak pay alır şirkete ortak olursunuz zira âlâ işler yapılacağını düşünerek şirketin paha kazanmasını ‘beklersiniz’ ve şirket de pahalanınca payınızı almak isteyene satar kar edersiniz. Mantık bu kadar sıradan. Her şey bu ‘beklenti’ üzerine heyetidir.
Burada sistemin nizamlı yürümesi için aracı kurumlar vardır. Aracı kurum nedir?
Adı üzerinde: Alıcı ve satıcıya aracılık eden bu şirketler müşterilerinin ’emirleri’ doğrultusunda süreç yapar. ‘Emir’ burada gerçek bir tabirdir. Müşteri buyruk verir, pay alınır, müşteri buyruk verir, pay satılır. Bu buyruk sözlüyse telefonla kayıt altındadır. O bankaları aradığınızda, ‘God damn it’ federaller üzere ‘Söyleyeceklerin aleyhinde kanıt olarak kullanılabilir dostum’ minvalindeki ‘söylemiş oldukleriniz kayıt altına alınacaktır’ uyarısı yeni bir şey değildir.
Şimdi akıllı telefon kullananlarının birçok jetonlu telefonu hatırlamazken, kayıtlı telefonlardan süreçler yapılıyordu. Yazılı buyruklar de olabilir, evvelce bu sahiden yazılıydı (o periyotlardaki ordinoları görseniz cilalı taş zamanı üzere hissedersiniz). Hani uygulamadan al/sat tuşuna basıyorsunuz ya heh işte o sizin imzalı ‘ordino’nuz.
Aracı kurum bir müşterinin haberi olmadan (teminat tamamlama, kredili süreç bilgileri hariç) ASLA ve KATYEN paylarını alıp satamaz.
‘Portföy’ mukavelesi yoksa! O durumda dahi aşikâr periyodlarda müşteri bilgilendirilir ki bir daha müşterinin belirlediği sınırlar arasında (paramın 3’te ikisinden çok pay almayın gibi) süreç yapılır. Bu süreçleri yapanlar SPK tarafınca ‘yetkilendirilmiş’ yani lisanslarını almış bireylerdir. Hepsinin SPK’nın elinde kimlik, eğitim üzere ayrıntıları, noter onaylı taahhütleri vb. dokümanları vardır. Lisanslı kurumlar ve şahıslarla süreç yapmıyorsanız o sizin şahsi ve tüzel probleminiz olur. bilgileri da geçtik mi?
Teori bitti pratiğe geçelim bu biçimde! Bu kadar uzmanın ortasında güç lakin eğitimini tamamlayan staja buyursun.
Teori denilince bu sözle devam edelim. Teoriye bakılırsa, iktisat ve finans dünyasında 2021 yılı sonlarından bu yana hayli şey gerçek değil ya da rayında değil, bu yüzden de her şey açıklanmaya muhtaç. Borsa İstanbul’da ‘beklenti’ dedik ya bir biçimde beklentilerle süreç yapıldığından hareketlere de açıklama getirilmeye çalışılıyor. Bunu da akademik araştırma üzere düşünelim soru olmadan karşılık olmaz.
Borsa düşer mi? Borsa niye düştü? Borsa yükselir mi? Borsa niye yükseldi?
Hisse bazında da bu biçimde görülebilir. Bir de piyasada konuşulmayan beklentiler vardır. Aslında konuşulur ancak fısıltı halinde olduğundan herkes anında duyamaz. Fısıltı gazetesinin mahalledeki teyzelerden daha süratli çalıştığı yerler iktisat ve finans camialarıdır. Geldik mi bam teline! Son günlerin fısıltı gazetesi, iki haftadır devreler keserken panik atakları tetikleyen, anksiyete krizlerine sokan, anaparanın parasını götüren, portföyleri eriten düşüşlerle dünkü üzere yüksek dalgalanmalar yaratan telaffuzlar de burada çıkıyor.
Siyasete hassas Borsa hareketleri!
90’lı yıllar Borsa’da piyasaların daha sığ olması, regülasyonlar, sistematikleşmemiş olunması, mağara periyoduna yakın süreç halleri olması üzere teknolojik geriliklerle şimdiki üzere olmayan vakit içinder olurken, siyasi çalkalanmaların da ağır olduğu bir periyottu. Bu yüzden o periyot ismi IMKB olan BİST, anayasa atana, koalisyondan kaçana, bakanlık alamadığı için küsene kadar her şeye reaksiyon verebiliyordu.
2000’ler dünyada hayli şeyin değiştiği bir devir olurken, siyasetteki değişimlerle bu hassaslığı gorece törpüledi denilebilir fakat bitirmedi. Bu da son günlerde seçim tarihi, anketlerin oranları, iktisat siyasetlerinde farklı usuller, İstanbul belediyesi, siyasi gerginlikler üzere biroldukça mevzuda hassas dengelerin, en küçük fısıltılarda endekste bir daha tesir etmesine niye oluyor.
Yabancı çıkışı Borsa için kıymetli midir?
Yabancı yatırımcıların, geneli büyük portföyler olduğundan yönlendirici tesirleri de büyük oluyor. Büyük geminin kıyıda yarattığı dalga üzere düşünülebilir. Piyasada azalan oranıyla bir arada tesir alanının nispeten daralması içeride evvelden büyük olmayıp artık yerli küçük yatırımcının artmasıyla Abdurrahman Çelebi (Koyunun bulunmadığı yerde keçiye Abdurrahman Çelebi derler) olanların tesir alanının artması üzere niçinler bu ortamı yarattı.
En değerli niçine en son geldik.
Klasik olanla başlayalım; enflasyon herkesi etkilerken, yarattığı ortamda konut, otomobil alabilecek büyüklükte parası olmayan, dolar ve altında getiri bakılırsameyen bireylerin, Borsa’ya akın etmesi siyaset eliyle de desteklendi. İktisat siyasetleri doğrultusunda iktidar ve de muhalefetin yeni arenası olan Borsa’da görülen oynak hareketler; tecrübesizlikler, manipülasyonlar, tesirli olmayan yaptırımlar, aktif olmayan ortamla bu kararı yarattı. Sadece Türkiye’de mi dalgalanma var? Hayır. Fakat Türkiye’de daha yüksek (evet birebir enflasyon gibi).
Borsa, ekonomik bir gösterge midir?
Borsa, iktisat için üretim, büyüme, şirketlerin, tasarrufların sıhhati ve istikrarı üzere bir gösterge olabilir fakat tek değildir. İktisada dair Borsa’nın yükselişi ya da düşüşü gösterge midir? Yatırım enstrümanları beyaz-siyah diye ayrılmadığı üzere, piyasa genelinde fikir bittik, yükselince yendik üzere kavramlar yoktur. Değişimlerin hızlandığı, Asya’da kanat çırpan kelebeklerin ABD’de fırtınalar yarattığı, Sibirya’daki kurdun kanguruları korkuttuğu ve bunların hepsine tek tuşla ulaşıldığı bir dünyada yaşıyoruz.
Gerçek hayattan örneklerle sona geldik…
Koşmadan evvel geriye adım atılması, tatile giderken saatler süren yolda mola verilmesi üzere hayatın gerçekleri vardır.
Bilmediğiniz ya da görmezden geldiğiniz bir sıhhat meselesinin sizi yorgun hissettirmesi üzere gerçekler de göz arkası edilmemelidir. Ağrıyan ayağınızın üzerinde durmamak için tüm gün öbür ayağınızın üzerinde durmak sağlıklı olanı da yoracaktır.
Borsa’da olanlara bir de bu gözle bakmayı deneyin deriz… Unutmadan: YTD!